Odcinek Elektroenergetyczny Częstochowa
Energetyka kolejowa do 1975r. była zarządzana przez Oddziały Trakcji – potocznie nazywano ją “silne prądy”. Po powstaniu DRKP weszły w strukturę działu sieci i zasilania. W Częstochowie powstał Odcinek Elektroenergetyczny, który miał w utrzymaniu: linie energetyczne 15 kV, rozdzielnie energetyczne WN, rozdzielnie NN, oświetlenie obiektów kolejowych, instalacje elektryczne na terenie kolejowym oraz linie kablowe 6 kV zasilające blokadę samoczynną wraz z rozdzielniami.
Odcinkiem lub sekcją w zależności od struktur PKP kierowali: zawiadowca lub naczelnik:
Józef Kaczmarczyk, zastępca Zbigniew Majchrzak
mgr inż. Jerzy Kowalski, Zbigniew Majchrzak
inż. Krzysztof Chmielarz, Zbigniew Majchrzak
Zbigniew Wolański Zbigniew Majchrzak
inż. Krzysztof Chmielarz
inż. Krzysztof Chmielar, Zbigniew Majchrzak
Kazimierz Mazur
mgr inż. Romuald Zujewski
Tadeusz Janicki
We wrześniu 2005 r. następuje połączenie Sekcji Elektroenergetycznej z Sekcją Elektrotrakcyjną i obecna nazwa się Sekcja Zasilania Elektroenergetycznego Częstochowa Raków. Sekcją kieruje naczelnik inż. Zbigniew Rajczyk a jego zastępcami są:
inż. Krzysztof Chmielarz i Radosław Turek.
Nastawnia Zdalnego Sterowania
Na osobne omówienie zasługuje budowa i modernizacja systemu zdalnego sterowania urządzeniami zasilania sieci trakcji elektrycznej w Nastawni Centralnej w Częstochowie (NC Częstochowa).
Rok 1966 – budowa sterowania zdalnego opartego na systemie wybierakowym:
– sterowanie odłącznikami sieci trakcyjnej firmy Siemens,
– sterowanie urządzeniami podstacji trakcyjnej firmy Werk für Fernmeldewesen,
Rok 1981 – decyzja o modernizacji systemu sterowania zdalnego w ramach pracy naukowo-badawczej COBiRTK Warszawa,
Rok 1985 – oddanie do eksploatacji systemu BUSZ-Hz opartego na technologii układów hybrydowych logicznych, wykorzystujących komputerowy system transmisji szeregowej na bazie telegrafii wielokrotnej,
Rok 1991 – decyzja o budowie drugiego centrum sterowania zdalnego w systemie BUSZ-16 obejmującego swym zasięgiem teren byłego Oddziału Zasilania Elektroenergetycznego w Tarnowskich Górach w ramach umowy z firmą Elester Łódź.
Rok 1993 – uruchomienie systemu BUSZ-16 opartego w całości na komputerowym systemie sterowania zdalnego i monitorowym systemie zobrazowania,
Rok 1995 – decyzja o modernizacji systemu BUSZ-Hz na system BUSZ-32 w ramach umowy z firmą Elester – PKP Łódź,
9. listopada 1996 r. – przekazanie do eksploatacji urządzeń mikroprocesorowego sterowania zdalnego urządzeniami zasilania trakcji elektrycznej z Nastawni Centralnej w Częstochowie z dwoma wydzielonymi stanowiskami dyspozytorskimi (z możliwością łączenia w jedno stanowisko), obejmującymi cały teren Oddziału Zasilania Elektroenergetycznego w Częstochowie.
Zmodernizowana NC Częstochowa obejmowała swym zakresem obsługi:
– podstacje trakcyjne – 20 obiektów,
– kabiny sekcyjne – 19 obiektów,
-grupy odłącznikowi – 50 obiektów,
– stacje elektroenergetyczne – 3 obiektu,
– około 1200 tkm sieci trakcyjnej.
Wdrożony do eksploatacji system umożliwił przejście na całkowicie zdalne sterowanie wszystkimi obiektami zasilania i zrezygnowanie z obsługi obiektów przez zespoły dyżurnych elektromonterów. Ponadto wykorzystując możliwości systemu BUSZ-32 zrealizowano na bazie urządzeń KWMS-3 firmy Pozyton, nowoczesny (pierwszy w kraju) scentralizowany, sumaryczny pomiar mocy i energii elektrycznej na podstacjach służący do rozliczeń z Zakładem Energetycznym Częstochowa SA.
Nastawnia Zdalnego Sterowania jest także siedzibą Dyspozytury Oddziałowej której zadaniem jest nadzór i sterownie urządzeniami na obiektach zasilania typu Podstacje Trakcyjne, Kabiny Sekcyjne, Stacje Energetyczne i grupy odłącznikowe na sieci trakcyjnej. Dyspozytor odpowiada za szybkie zlokalizowanie awarii na sieci trakcyjnej oraz prawidłowe przygotowanie miejsca pracy dla pociągów sieciowych i brygad awaryjnych. Praca dyspozytora odbywa się w cyklu 24 godzinnym.
Pierwszym kierownikiem Nastawni Zdalnego Sterowania w Częstochowie był mgr inż. Jerzy Samosiuk, a Antoni Kulbat pełnił funkcję jego zastępcy. Następnie funkcje kierownika przejął inż. Lucjan Wodzisławski a po nim od roku 1977 fukcję Naczelnika Sekcji Zdalnego Sterowania pełni inż. Bogusław Zrebny a zastępcami byli Jerzy Giero, Elżbieta Łącka. Obecnie Nastawnia Zdalnego Sterowania wchodzi w skład Sekcji Zasilania Elektroenergetycznego w Częstochowie i zarządza nią inż. Bogusław Zrebny, a funkcję zastępców pełnią Zygfryd Krawczyk i mgr inż. Henryk Horończyk.
RYSZARD MICHALAK