Luty 1919 r. dał mieszkańcom wolnej części Polski odrobinę nadziei i wytchnienia. W tym miesiącu zostały zawarte rozejmy w toczących się wojnach prowadzonych przez Polaków z Ukraińcami, Niemcami i Czechosłowacją.
Pierwszy układ o tymczasowej granicy z Czechosłowacją zawarto w dniu 3 lutego 1919 r. Niezadowolona z tej międzynarodowej umowy Czechosłowacja podjęła kroki wojenne w dniach 21–24 lutego 1919 r. Doszło jednak do kontrofensywy wojsk polskich. 26 lutego 1919 r. wojska polskie wkroczyły do wschodniego Cieszyna. Nie był to jednak koniec konfliktu. O dalszym losie Śląska Cieszyńskiego zdecydować miały Państwa Ententy na kongresie pokojowym w Paryżu.
Walki o Wielkopolskę zakończył rozejm w Trewirze zawarty 16 lutego 1919 r. Zobowiązano Niemców do zaprzestania działań wojennych przeciwko Polakom. W samą porę, Niemcy szykowali się do wielkiej kontrofensywy przeciw Wielkopolanom, utworzono naczelne dowództwo w Kołobrzegu mające kierować walką z Polakami z Wielkopolski.
Na froncie polsko-ukraińskim 24 lutego 1919 r. zawarto układ o zawieszeniu broni. Komisja Międzysojusznicza dla Polski zaproponowała graniczną linię gen. Barthelemy, granica miała przebiegać rzeką Bug, następnie wzdłuż linii kolejowej Lwów-Stryj, to ostatnie miasto miało być w ręku ukraińskim.
Niestety na wschodzie rozpoczęła się nowa wojna. 12 lutego 1919 r. Naczelne Dowództwo Armii Czerwonej wydało rozkaz „Cel Wisła”- rozkaz podboju Polski. W dniach 13–16 lutego 1919 r. koło miasteczka Mosty (50 km na południowy-wschód od Grodna) 57 żołnierzy i 5 oficerów powstrzymało marsz oddziałów Frontu Zachodniego Armii Czerwonej na Zachód. Do niewoli wzięto 80 bolszewików, zdobyto 2 karabiny ckm.
Walka o Państwo Polskie trwała jeszcze na innym polu. 26 stycznia 1919 r. zostały przeprowadzone na wolnych od wojny terytoriach państwa polskiego wybory do pierwszego Sejmu (ostatni Sejm zebrał się w Warszawie w 1831 r. podczas powstania listopadowego). 1 lutego 1919 r. przewodniczący Głównej Komisji Wyborczej okręgu 30 częstochowsko-radomskowskiego ogłosił, że wybrani zostali posłami: Jan Szyszkowski rolnik z Dobryszyc, Antoni Piekarski robotnik z Częstochowy, Jan Brodziak z rolnik z Kalei, Adolf Suligowski adwokat z Warszawy, Maria Moczydłowska instruktorka ochron Rady Opiekuńczej z Częstochowy oraz dwaj posłowie z jednej miejscowości: ks. Zygmunt Sędzimir proboszcz parafii pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Kamienicy Polskiej i Jan Cinciara rolnik z Kamienicy Polskiej. W przypadku tych dwóch ostatnich, to jedyny przykład, kiedy z tej miejscowości byli wybrani posłowie, w tym przypadku było ich aż dwóch. Przypadek wyboru Marii Moczydłowskiej był pochodną przyznania praw wyborczych kobietom dekretem Tymczasowego Republiki Polskiej Józefa Piłsudskiego 28 listopada 1918 r. Pierwsze posiedzenie Sejmu Ustawodawczego odbyło się 10 lutego 1919 r. Pierwszemu posiedzeniu Sejmu w dniach 10–14 lutego 1919 r. przewodniczył Marszałek Sejmu-senior ks. Ferdynand Radziwiłl, na drugim posiedzeniu sejmu wybrano Marszała Sejmu – Wojciecha Trąmpczyńskiego prawnika z Wielkopolski. Już 20 lutego 1919 r. przyjęto Uchwałę Sejmu o powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa. W pięciu zaledwie artykułach określono wzajemne stosunki między władzą wykonawczą (Naczelnika Państwa i rządu) a ustawodawczą (Sejm). Luty 1919 r. przyniósł jeszcze jedno, uznały Państwo Polskie: Rada Międzynarodowa Mocarstw Sprzymierzonych (21 lutego), Francja (24 lutego) i Wielka Brytania (25 lutego).
Dla Częstochowy najważniejszym wydarzeniem lutego 1919 roku był uroczysty obchód stulecia śmierci Jana Kilińskiego (28 styczeń 1819 r.). Obchodzono go w Częstochowie 2 lutego 1919 r. Pochód wyszedł z Nowego Rynku (koło kościoła św. Zygmunta) i w procesji ruszył na Jasną Górę. W pochodzie uczestniczyli duchowieństwo, Magistrat, Rada Miejska, Władze wojskowe, Rada Opiekuńcza miasta Częstochowy, Straż Ogniowa Ochotnicza, Stowarzyszenie „Sokół”, Drużyna im. Jana Kilińskiego, Narodowy Związek Robotniczy, Stowarzyszenie Kupców Polskich, Stowarzyszenie Nauczycielstwa Polskiego, Zrzeszenie Nauczycielstwa Ludowego, Stowarzyszenie „Jedność”, Stowarzyszenie „Obrona”, Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości, Stowarzyszenie Rzemieślniczo-Przemysłowe, Klub Mieszczański, cechy, uczniowie częstochowskich szkół średnich od klasy 4 do 8. Pochód przeszedł na Jasną Górę. Po wysłuchaniu mszy uczestnicy ruszyli w drogę powrotną. U zbiegu ulic Panny Marii – II Aleja i Pięknej (Jana Kilińskiego) delegacje zatrzymały się, by wziąć udział w uroczystości odsłonięcia tablicy poświęconej Janowi Kilińskiemu. Tablica ta, jak pisano, przedstawiała się dość sympatycznie, jednakże nie uwzględniała w dostatecznej mierze strony artystycznej. Sprawiała wrażenie nagrobka, a litery, jak zauważono, nie były rozmieszczone symetrycznie. Rozpoczęcie marszu jednak opóźniło się, wyruszenie pochodu do Klasztoru Jasnogórskiego poprzedziła awantura między komisarzem rządowym a prezesem komitetu obchodu rocznicy z powodu nie zgłoszenia jej do komisarza i nie uzyskania pozwolenia na marsz.
Fot. Dla Częstochowy najważniejszym wydarzeniem lutego 1919 roku był uroczysty obchód stulecia śmierci Jana Kilińskiego (28 styczeń 1819 r.). Obchodzono go w Częstochowie 2 lutego 1919 r. Pochód wyszedł z Nowego Rynku (koło kościoła św. Zygmunta) i w procesji ruszył na Jasną Górę.
ROBERT SIKORSKI