Od parafii do parafii w byłym województwie (211)
Do parafii w Dankowie należy też miejscowość Natolin. Tutaj w 1984 r. wybudowano kaplicę filialną, która stojąc przy rozdrożu dróg do Zbrojewska i Brzózek – obsługuje także te miejscowości. Oprócz tej kaplicy do parafii dankowskiej należą też kościoły filialne wybudowane w Albertowie (w 1986 r.) i w Rębielicach Szlacheckich (w 1990 r.). Wróćmy jednak do Natolina, którego północny skraj zamyka zdziczały i gęsto zarośnięty zagajnik. Jest to zaskakujący teren XIX-wiecznego cmentarzyka ewangelickiego. Nieczynny już od dziesiątków lat (ostatnie pochówki z lat 20. ub. wieku) pozwala odszukać jeszcze w swych zaroślach obmurowania starych mogił. Oprócz resztek nagrobków ze śladami inskrypcji rosną na nich wysokie drzewa obrośnięte gęsto bluszczem. Cmentarz ten naprowadza na istnienie niegdyś w Natolinie zboru ewangelickiego. Funkcjonował on tutaj od XVIII w. i do dzisiaj zachował się stary, murowany budynek będący jego siedzibą. W jego pobliżu znajduje się dobrze utrzymany dawny dworek myśliwski (posesja nr 33). Stanowił on później siedzibę szkółki wiejskiej i mieszkanie dla zasłużonej dla Natolina nauczycielki Michaliny Szczęsnej (1894-1980). Pani Szczęsna ze swych mężem – artystą malarzem – przepracowała tutaj całe swoje życie (oprócz okupacji). Jej postać została utrwalona w Natolinie wyjątkowym pomnikiem (na zdjęciu). Znajduje się przed obecnym budynkiem szkolnym, który jako „1000-latka” powstał z inicjatywy tej nauczycielki. Natomiast w Gminnym Ośrodku Kultury w Lipiu znajduje się zbiór obrazów Józefa Szczęsnego, który tworzył w Natolinie do końca swego życia (1968 r.). Małżeństwo Szczęsnych spoczywają na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Z Natolina już tylko krok do dwudzielnicowych, czyli pierwszych i drugich Zajączków. Ulokowane wzdłuż lewego brzegu Liswarty Zajączki (I) stanowią siedzibę zasłużonej parafii. Mimo, bowiem erygowania jej dopiero w 1904 r. pierwszy drewniany kościół powstał tutaj – z inicjatywy króla Zygmunta Augusta – już 1565 r. Niemal natychmiast stał się zastępczą świątynią dla parafii w Dankowie, gdy ta zajęta została przez innowierców (aż do 1641 r.). Następny też jeszcze drewniany kościół w Zajączkach zbudowano w 1750 r. kosztem starostwa krzepickiego. Wreszcie w latach 1924-32 powstaje obecny wspaniały kościół murowany. W 1997 r. umieszczono w kruchcie kościoła pamiątkową tablicę poświęconą jego budowniczemu proboszczowi Adolfowi Gozdkowi. Urodzony w 1876 r. kapłan został w 1932 r. przeniesiony z Zajączek na probostwo w Brzeźnicy Nowej. Tutaj znalazł się na obszarze niemieckich represji wobec polskich księży i wywieziony do Dachau zginął w 1942 r. Niestety na terenie parafii w Brzeźnicy nie znalazłem śladu pamięci o swym proboszczu. Od 1991 r. na terenie parafii w Zajączkach znajduje się drugi kościół. Jest nim kościół w filialny też w Zajączkach, ale tych drugich (II). Najmłodszą parafią w dekanacie krzepickim są Iwanowice Duże. Położone między Dańkowem a Opatowem należały od dawna właśnie do parafii opatowskiej. Gdy w 1959 r., powstała parafia w Opatowie, to już jej pierwszy proboszcz adaptował starą kaplicę w Iwanowicach Dużych na potrzeby liturgiczne. W ten sposób można było już w 1986 r. ustawić tutaj nową parafię (wydzieloną z opatowskiej). Dopiero wtedy pierwszy proboszcz iwanowicki buduje plebanię, oraz salę katechetyczną, którą później zamienioną – przy pomocy Urzędu Gminy w Opatowie – na przedszkole. Natomiast rozbudowana i modernizowana dawna kaplica (z końca XIX w.) stanowi teraz całkiem zgrabny kościół (na zdjęciu).
Tekst i zdjęcia –
Andrzej Siwiński