To koloniści zbudowali kościół w Kamienicy Polskiej


Od parafii do parafii w byłym województwie (303)

Wspomniana już w poprzednim odcinku cegielnia w Korwinowie wytwarzała niegdyś wspaniała cegłę licową, z której wybudowano m.in. częstochowską katedrę (w latach 1901-27), oraz kościół ewangelicki (1913 r.). Wysyłano ją również do carskiej Rosji, a stojąca w pobliżu „korwinowskiego pałacu” (przy rozjeździe dróg) czynszowa kamienica wybudowana została jako ekspozycja produkowanej tutaj, doskonałej cegły. Południowy skraj Korwinowa zwany był niegdyś Wały – Osada Młyńska. Do dzisiaj stoi tutaj nad odnogą Warty dwupiętrowy, solidny młyn, który zbudowali w 1937 roku bracia Patorscy. Wcześniej stał tutaj młyn drewniany, po którym zachował się do dzisiaj kamień młyński. Ledwo widoczny, leży wrośnięty już w murawę na łące (za młynem). Obecnie młyn ten – mimo zelektryfikowania – jest już od początku lat 90. ub. w. nieczynny i opuszczony szybko niszczeje. Pierwszy, drewniany młyn powstał w tej okolicy nieco dalej niż obecny. Stał on w pobliżu mocno zużytego, drewnianego mostu nad Wartą i musiał być zlikwidowany w czasie budowy biegnącej w pobliżu kolejowej linii „Warszawsko-Wiedeńskiej”
Jako druga po Pocześnie parafia w dekanacie porajskim powstała po wielu perypetiach w Kamienicy Polskiej. W połowie XV w. Katarzyna Koziegłowska (owdowiała żona Krystyna II – dziedzica Księstwa Siewierskiego) przekazuje odziedziczone po mężu dobra swemu bratu biskupowi krakowskiemu – Zbigniewowi Oleśnickiemu. W ten sposób Księstwo Siewierskie staje się (wraz z Kamienicą) na blisko 350 lat samodzielnym państwem kurii krakowskiej, przywróconym Rzeczypospolitej dopiero przez Sejm Wielki w 1791 r. Wtedy też Kamienica uzyskała prawo do obecnej nazwy tj. „Kamienica Polska”. Granica tego księstwa biegła lewym brzegiem Warty aż do ujścia Kamieniczki, by dalej prowadzić na zachód – wzdłuż tej rzeczki – do Rudnik Małych, i dalej na południe w rejon Gniazdowa. Kamienica Polska miała wówczas swoją parafię aż w Koziegłowach, by dopiero od 1824 roku znaleźć się w bliżej położonej Pocześnie. Tak było do 1869 r. kiedy to miejscowość ta doczekała się wreszcie własnej parafii. Kolejność tych zdarzeń była następująca. W 1774 r. zarządca zamku w Siewierzu Ignacy Wędrychowski odkupił wieś Kamienicę od biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka, by w 1797 r. przekazać ją swej córce Antoninie Sadowskiej. Ona w 1818 r. sprzedaje Kamienicę kolonistom przybywającym tutaj z Austro-Węgier (głównie Czesi z Moraw). Ci przywieźli ze sobą umiejętność tkactwa za czym poszło zakładanie przy każdym nowym domostwie kolonistów warsztatów tkackich – których już w 1830 roku było blisko 300. W ten sposób Kamienica Polska otrzymała nowe oblicze znane na całe Królestwo Polskie. Konsekwencją tego jest powstanie Cechu Majstrów Płócienniczych, który w 1838 r. wystawia już swoje wyroby w Warszawie. To ten cech występuje w 1853 r. do carskiej administracji o pozwolenie na budowę kościoła parafialnego w Kamienicy Polskiej. Mimo otrzymanej odmowy, rozpoczęto jednak w 1865 r. budowę murowanego kościoła (jako filialnego). Gdy po dwóch latach kościół był prawie gotowy (wraz z domem dla plebana), nadeszła zgoda na powstanie tutaj parafii, co nastąpiło ostatecznie z dniem 24 grudnia 1869 r. Natomiast, w dniu 9 stycznia 1870 r., kościół został uroczyście poświęcony, a pierwszym proboszczem zostaje ks. Aleksander Dakowski. Dokumentacja budowy tego gotyckiego kościoła została umieszczona w jego wysokiej wieży kościelnej. Wież ta uległa zniszczeniu w końcu II w. św. Odbudowana po wojnie, otrzymała w latach 1985-89 nowe, modrzewiowe poszycie pokryte miedzianą blachą.
Tekst i zdjęcia –

Andrzej Siwiński

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *