osiedle na płd. od Jasnej Góry, dawniej wieś w parafii częstochowskiej, w powiecie Lelów, własność klasztoru paulińskiego na Jasnej Górze. Od 1430 r. miejsce kultowe, związane z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, który tu miał być porzucony przez obrazoburców. Przy źródle stanął krzyż, potem kaplica pw. św. Barbary.
W 1637 r. przeor Andrzej Gołdanowski rozpoczął budowę kościoła i klasztoru na nowicjat pauliński. Powstała podklasztorna osada, wielokrotnie niszczona, podobnie jak znajdujący się tu klasztor i kościół. W 1789 r. były tu 54 domy (w tym klasztor, 48 chałup ogrodników i 5 chałup bezrolnych) i 283 mieszkańców. Dane z 1791 r. podawały, że było 65 domów i 333 osoby, w tym 5 szlachty, a w nowicjacie przebywało 17 zakonników. W latach 1762 – 1765 klasztor spełniał rolę domu pokutnego dla zakonników. W 1807 r. pomieszczenia zamieniono, który w 1809 r. splądrowali Austriacy. W 1864 r. władze carskie skasowały klasztor, którego część pomieszczeń przejęła Rada Opiekuńcza Zakładów Dobroczynności (1879), część zaś zajęło wojsko rosyjskie. W 1891 r. utworzono parafię i pod zarząd diecezji przejęto kościół i klasztor. Parter budynku plebańskiego od 1970 r. służy swymi pomieszczeniami Instytutowi Teologicznemu i Tirocinium Pastorale, a także klerykom (do 1991), przybywającym tu na praktyki duszpasterskie.
BOGDAN SNOCH