RĘDZINY
RĘDZINY, wieś, siedziba Urzędu Gminy, w pow. częstochowskim, wymieniona w 1220 r. jako Randzyny, zobowiązana do składania dziesięciny na rzecz klasztoru kanoników regularnych w Mstowie.
W 1490 r. Rędziny należały do starostwa olsztyńskiego. W 1581 r. jako wieś szlachecka posiadały 10 i pół łana kmiecego oraz 10 komorników. W 1784 r. część Rędzin posiadał Jan Kanty Marchocki, chorąży smoleński, komisarz cywilno-wojskowy. Druga część była w posiadaniu Bogumiła Małuskiego, cześnikowicza smoleńskiego.
W 1790 r. Rędziny Marchockiego posiadały 28 domów, dwór i 92 mieszkańców. Rędziny Małuskiego natomiast 25 domów, dwór, browar i karczmę, a mieszkało w nich 75 osób, w tym 4 szlachty i 9 Żydów. Ci ostatni prowadzili browar z karczmą i należeli do kahału w Janowie. Na plebani rędzińskiej w 1791 r. był tylko jeden dom, w którym mieszkały łącznie z księdzem 4 osoby.
Opisy lustracyjne z 1789 r. podawały, że między drogą z Rędzin do Mstowa a rzeką Wartą rozciągał się bór sosnowy, sięgający na wschodzie po jeziorko Przepaść. Na północ od tej drogi obszar był porośnięty krzewami, poza którymi rozciągał się bór sosnowy, wbijający się klinem między pola wsi Rędziny i Konin.
W latach 1793-1807 Rędziny należały do Królestwa Prus, od 1815 do Królestwa Polskiiego. W 1827 r. Rędziny miały 44 domy i 366 mieszkańców. W roku 1888 Rędziny wieś posiadała 58 domów, 527 mieszkańców i 726 morgów ziemi. Kolonie rędzińskie miały natomiast 39 domów, 311 mieszkańców i 346 morgów ziemi. Folwark w owym czasie posiadał łącznie 907 morgów ziemi.
W końcu XIX w. na terenie Rędzin zaszły poważne zmiany. Folwark zmniejszył stan posiadania do 718 morgów, kolonie wzrosły do 47 domów, 532 mieszkańców i 641 morgów ziemi. Wyrosły dwie osady przemysłowe posiadające tylko 15 budynków mieszkalnych i 36 morgów obszaru, ale 335 mieszkańców. W roku 1899 wybudowano fabrykę chemiczną “Rędziny”, która zatrudniała ponad 100 robotników.
Wieś Rędziny w 1900 r. liczyła – 102 budynki mieszkalne, 911 mieszkańców i 863 morgi gruntu. Łącznie wszystkie jednostki osadnicze w Rędzinach posiadały 167 budynków mieszkalnych, 1868 mieszkańców i 2258 morgów ziemi. W Polsce odrodzonej gm. Rędziny należała do pow. częstochowskiego w woj. kieleckim. W roku 1933 wszystkie jednostki osadnicze w Rędzinach liczyły 318 budynków mieszkalnych, 2219 mieszkańców, 1137 ha z czego 1061 ha przypadało na ziemie orną. W latach międzywojennych Rędziny dysponowały urzędem pocztowym i szkołą powszechną. W okresie okupacji niemieckiej (1939-1945), szkoła straciła połowę księgozbioru. Kierownikiem placówki był dotychczasowy kierownik szkoły Piotr Koch. Koch należał do ZWZ-AK, prowadził ożywioną działalność konspiracyjną, w czym wspomagali go przebywający na terenie gminy wysiedleńcy z Poznania i Płocka. Aresztowany w 1943 r. resztę lat wojny spędził w obozach Sachsenhausen i Oranienburg.
BOGDAN SNOCH