Specjaliści szacują, iż w Polsce żyje około 40 tys. osób zakażonych HIV i chorych na AIDS, choć oficjalne statystki mówią tylko o kilkunastu tysiącach osób z wirusem.1 Liczbę osób zakażonych HIV na całym świecie Światowa Organizacja Zdrowia szacowała w 2014 roku na 36,9 mln.2
Od początku epidemii zakażonych HIV (ludzkim wirusem niedoboru odporności) zostało co najmniej 78 mln, zmarło z powodu AIDS (wywołany przez HIV nabyty zespół upośledzenia odporności) – ok. 39 mln osób. Jednak eksperci mają nadzieję, iż w ciągu najbliższych 15 lat uda się zatrzymać epidemię. Dzięki nowoczesnym lekom globalnie spada liczba zgonów z powodu AIDS.
W wielu krajach obserwuje się także zmniejszenie liczby nowych zakażeń. Do sukcesu jednak jeszcze bardzo daleko. Powszechna świadomość zagrożenia jest stanowczo zbyt mała. Przede wszystkim nie pamiętamy, iż HIV może dotyczyć każdego, bez względu na wiek, płeć, status społeczny czy zawodowy, orientację seksualną. Wystarczy jedno ryzykowne zachowanie.
Testy w kierunku HIV nie są wykonywane w odpowiednim zakresie. Wiele osób zgłasza się na nie dopiero wtedy, kiedy pojawiają się niepokojące dolegliwości, czyli zwykle po ok. 10 latach od zakażenia. W tym czasie nie tylko zmniejszają szansę własnego przeżycia, ale też narażają życie swoich bliskich. Wczesne wykrycie wirusa i podjęcie terapii antyretrowirusowej pozwala dziś dożyć wieku zbliżonego do średniej w danym kraju. Terapia ARV hamuje namnażanie HIV i spowalnia rozwój zakażenia. Pozwala także ochronić nienarodzone dziecko przed przeniesieniem wirusa
z organizmu matki zakażonej HIV. Leczenie jest w Polsce dostępne bezpłatnie, zgodnie
z najnowszymi światowymi wytycznymi w tym zakresie.
Istnieją tylko trzy drogi przenoszenia HIV: ü przez krew i czynniki krwiopochodne, ü przez kontakty seksualne, zarówno homo-, jak i heteroseksualne, ü z ciężarnej matki na jej dziecko i podczas karmienia dziecka piersią.
Testy wykrywające przeciwciała przeciwko HIV zaleca się każdemu, kto kiedykolwiek podejmował ryzykowne zachowania seksualne, przyjmował narkotyki lub inne substancje w iniekcjach korzystając z niesterylnej igły i strzykawki, wykonywał w niepewnych warunkach tatuaż czy piercing. Badanie zalecane jest również wszystkim przyszłym matkom i ich partnerom najpóźniej na początku ciąży. Można je wykonać bezpłatnie i anonimowo w punktach konsultacyjno-diagnostycznych, których listę – podobnie jak wszystkie niezbędne informacje o HIV/AIDS – znaleźć można na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS (www.aids.gov.pl) oraz na stronie www.leczhiv.pl. Odpłatnie testy wykonuje większość laboratoriów diagnostycznych w kraju.
Dla powstrzymania epidemii i zmniejszenia powszechnego zagrożenia konieczna jest także zmiana społecznego nastawienia do problemu HIV/AIDS. Wirus może dotknąć każdego. Mimo to osoby
z HIV i AIDS spotykają się z odrzuceniem, dyskryminacją w najbliższym otoczeniu, w miejscu pracy, szkole a nawet w placówkach opieki zdrowotnej. Stygmatyzacja sprzyja zwlekaniu z wykonaniem testu, ukrywaniu zakażenia, niepodejmowaniu terapii. Osoby z HIV/AIDS muszą mieć szansę życia
i pracy bez piętna, ale też z obowiązkiem ochrony innych. Obowiązkiem wszystkich jest unikanie zachowań, które niosą ze sobą ryzyko zakażenia. I trzeba o tym mówić stale, nie tylko z okazji Światowego Dnia AIDS…
Referencje:
1. Dane Krajowego Centrum ds. AIDS: http://www.aids.gov.pl/hiv_aids/podstawowe_informacje/ (dostęp: 08.03.2016)
2. Dane Światowej Organizacji Zdrowia: http://www.who.int/hiv/data/epi_core_july2015.png?ua=1 (dostęp: 08.03.2016)
Komunikat prasowy przygotowany przez Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia” na warsztaty edukacyjne Medicinaria V edycja „HIV/AIDS – nadal poważne zagrożenie”, marzec 2016 r.
r