10. Folkloriada Jurajska w Żarkach Letnisko pod patronatem „Gazety Częstochowskiej”
Przez dwa dni 6 i 7 sierpnia 2016 roku w Żarkach Letnisko zagościła kultura ludowa. Gmina świętowała jubileuszową, dziesiąta już Folkloriadę Jurajską. Zgodnie z ideą wójta gminy Poraj Łukasza Stachery: „folklor potrzebuje przyrodniczej scenerii”, impreza pięknie wkomponowuje się w krajobraz Żarek i jednocześnie w naturalny sposób promuje dziedzictwo kulturowe, jakim jest sztuka ludowa. Wydarzeniu towarzyszą: Ogólnopolski Przegląd Zespołów Śpiewaczych i Obrzędowych, Festiwal Kapel Podwórkowych oraz Konkurs Rękodzieła Artystycznego, Konkurs Kulinarny „Jurajskie Smaki” i Targi Sztuki Ludowej.
Nad całością czuwała dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Poraju Magdalena Ryziuk-Wilk. – Widzimy wzrost zainteresowania kulturą ludową, że folklor znowu zaczyna nabierać na wartości, a ludzie doceniają rękodzieło. Na przegląd zespołów zgłosiło się aż 37 zespołów śpiewaczych i obrzędowych z całego województwa śląskiego, z Poraja zaprezentowały się trzy: „Choronianki”, „Malwy” i „Kalina”. Przyjechały także zespoły z dalszych miejsc naszego kraju. Mamy nawet – co się rzadko zdarza – jeden zespół dziecięcy z Ożarowic. Z kolei na konkurs rękodzieła nadesłano prace nawet z Mazur – mówi Dyrektor.
Z Będzina na Folkloriadę przybyła Danuta Nalewany, stała uczestniczka imprezy. Przedstawiła oryginalne wytwory ceramiczne: owoce, misy, kwiaty, motyle, zwierzęta. Ponownie spotkaliśmy także stoisko Anny Bańdo z Koziegłów. Tym razem piękne, wykonane z filcu wyroby – filcowe torby i gadżety codziennego użytku, jasieczki – prezentował mąż pani Anny.
Swoimi wrażeniami podzieliły się z nami panie z zespołu „Choronianki”: Stanisława Ziach, Henryka Klimek i Lidia Bieniek. – To przedsięwzięcie, na które czekamy z utesknieniem, aby zaprezentować nasz repertuar i dorobek wielu lat pracy. „Choronianki” istnieją już 67 lat, przewodniczy nam pani Henryka Klimek – mówi „GCz” najstarsza członkini zespołu 82-letnia Stanisława Ziach, która – jak się nam pochwaliła – przez siedem lat pełniła funkcję sołtysa Choronia. – Wcześniej mieszałam w Biskupicach w gminie Olsztyn, gdzie także udzielam się pracy społecznej, ale przyciągnęły nas uroki Choronia i tu wybudowaliśmy dom. Mieszka się nam tu bardzo dobrze – dodaje.
Folkloriada wpisała się na stałe w kalendarz „porajskiego zalewu imprez”. Imponujący był pokaz pieśni ludowych i obrzędów. Zachwycające swoim artyzmem dzieła nadesłane na konkurs rękodzieła oraz wspaniałe wyroby zaprezentowane na kiermaszu. Na zakończenie ceremonii wręczania nagród wszyscy zgromadzeni na scenie artyści oraz wręczający nagrody wspólnie wykonali piosenkę „Gdybym miał gitarę”, a następnie już z pomocą profesjonalistek: Elżbiety Jatulewicz i Krystyny Maciejewskiej, utwór porajskiego artysty Janusza Gniatkowskiego „Bella Donna”.
Wyniki konkursów
Laureaci przeglądu zespołów ludowych
• I miejsce – Zespół Ludowy „Ćwikliczanie” (Ćwiklice)
• II miejsce – Zespół Śpiewaczo-Kabaretowy „Od Do” (Preczów)
II miejsce – Regionalny Zespół Folklorystyczny „Rogozanki” (Bobrowniki)
II miejsce – Zespół Folklorystyczny „Wrzos” (Ryczów-Kolonia)
• III miejsce – Dziecięcy Zespół Śpiewaczy „Ożarowice” (Tąpkowice)
III miejsce – Zespół Śpiewaczy „Niwczanki” (Poręba-Niwki)
III miejsce – Szkolny Zespół Ludowy „Podchlebnicki” (Stara Wojska)
• Wyróżnienia:
– Zespół Śpiewaczy „Sączowianki” (Siemonia)
– Folklorystyczny Zespół „Łośniczanki” (Zawiercie-Łośnice)
– Zespół Śpiewaczy „Biała” (Biała)
W kategorii Zespoły Obrzędowe zwyciężyli:
• I miejsce – Stowarzyszenie „Wzdolskie Kołowrotki” (Bodzentyn)
• II miejsce – Zespół Obrzędowy „Karlinianki” (Zawiercie)
• III miejsce – Zespół Regionalny „Pioskowianie” (Piasek)
X Konkurs Rękodzieła Artystycznego
• I miejsce: Cecylia Staśkiewicz z Ostrołęki – firanka ażurowa z papieru białego (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju)
• II miejsce: Marian Pikuła z Myszkowa – rzeźba „Rolnik z dawnych czasów” (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju i rzeczowa ufundowana przez Posłankę na Sejm RP Izabelę Leszczynę)
II miejsce: Jan Kowalczyk z Koszalina – rzeźba, tryptyk „Bóg jest miłością” (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju i nagroda rzeczowa ufundowana przez redaktora naczelnego Gazety Myszkowskiej Jarosława Mazanka)
• III miejsce: Anna Krzanik z Krakowa – serweta klockowa oprawiona na aksamicie (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju i nagroda rzeczowa ufundowana przez MBS w Myszkowie)
III miejsce: Mirosława Romańska z Poraja – obraz olejny „Przed dworem w Choroniu” (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju i nagroda rzeczowa ufundowana przez MBS w Myszkowie)
III miejsce: Kazimiera Balcerzak z Sieradza – praca „Dworek w Poraju w sieradzkiej wycinance” (nagroda finansowa ufundowana przez GOK w Poraju)
Nagrody ufundowane przez członków Komitetu Honorowego:
• Anna Gała-Jach z Łaz – praca ceramiczna „Wszystkie kolory nieba” (nagroda ufundowana przez prezesa Zarządu Gminnego OSP Mariusza Karkochę)
• Bogdan Chwastek z Poraja – rzeźba „Żarecki kupiec” (nagroda ufundowana przez wójta Gminy Poraj Łukasza Stacherę)
• Agnieszka Szafrańska z Myszkowa – wianek z krepiny (nagroda ufundowana przez prezesa spółki Poreco i Radnego Powiatu Myszkowskiego Rafała Kępskiego)
• Henryk Syguda z Częstochowy – cykl rzeźb „Dawniej na Jurze” (nagroda ufundowana przez Starostwo Powiatowe w Myszkowie, wręczana przez Wicestarostę Annę Sochę-Korendo)
• Danuta Nalewany z Dobieszowic – praca ceramiczna „Kobieta z kogutem” (nagroda ufundowana przez dyrektora PUP w Myszkowie Marka Węgrzynowicza)
• Anna Pasek z Jastrzębia – praca szydełkowa „Dziewczyna z koszyczkiem” (nagroda ufundowana przez Wicestarostę Myszkowską Annę Sochę-Korendo)
• Bartosz Koćwin z Częstochowy – obraz olejny „Moja ziemia” (nagroda ufundowana przez rzecznika prasowego UG Poraj Andrzeja Kozłowskiego)
• Maria Długosz z Myszkowa – tryptyk „Paw” (nagroda ufundowana przez Wicemarszałka woj. śląskiego Stanisława Dąbrowę)
• Izabela Gniadek z Kidowa – filcem malowane „Bukiet” (nagroda ufundowana przez dyrektora Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie Grzegorza Boskiego)
• Ewa Kumor-Rudy z Łaz – kolia „Z głębin morskich na polskie kolorowe łąki” (nagroda ufundowana przez Przewodniczącą Rady Gminy Poraj Katarzynę Kaźmierczak)
• Marzena Rochecka z Kamienicy Polskiej – kolia plecionka koralikowa, krywulka (nagroda ufundowana przez Kierownika Referatu Gospodarki Komunalnej UG Poraj Adama Zaczkowskiego).
GRAND PRIX: Barbara Toffel z Krakowa – kołnierzyk frywolitkowy (nagroda: wycieczka do Brukseli ufundowana przez Posła do Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka oraz nagroda rzeczowa ufundowana przez Posłankę na Sejm RP Halinę Rozpondek).
Pamiątkowe ceramiczne statuetki przepiórki wykonane przez Martę Jędrzejewską i proporczyki Folkloriady otrzymali przyjaciele Gminnego Ośrodka Kultury w Poraju.
V Konkurs Kulinarny „Jurajskie Smaki”
Tego samego dnia, w ramach X Folkloriady, odbywał się także V Konkurs Kulinarny „Jurajskie Smaki”. Jury w składzie: Maria Magdalena Gurbała – sekretarz Gminy Poraj, Monika Mrożek – specjalista Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Myszkowie oraz Jacek Dyrda – właściciel Pizzerii „Zosieńka” w Żarkach Letnisko, oceniało zgłoszone regionalne przysmaki. Z wielu smakołyków ciężko było wybrać ten najlepszy, ale po gorących obradach jury przyznało następujące nagrody:
• I miejsce: Wiesław Skóra – Nalewka Hrabiny (bon upominkowy o wartości 500 zł do wykorzystania w sklepach Media Expert ufundowany przez Starostwo Powiatowe w Myszkowie)
• II miejsce: Anna Szymańska – sztufada w sosie kurkowym (sprzęt AGD ufundowany przez MBS w Myszkowie)
II miejsce: Lidia Bednarz – kućmok (sprzęt AGD ufundowany przez ŚODR w Częstochowie)
• III miejsce: Olga Niemczyk – pasztet z cukinii (bon upominkowy o wartości 200 zł do wykorzystania w sklepach Media Expert ufundowany przez Starostwo Powiatowe w Myszkowie)
III miejsce: Małgorzata Wędzyńska – kluski tarte, czyli pyzy (sprzęt AGD ufundowany przez Radnego Powiatu Myszkowskiego Krzysztofa Klimka)
• Wyróżnienia:
– Janina Leszczyńska – naleśnik barowy
– Jolanta Zalega – krem z dyni z podpłomykami z ciasta makaronowego
– Zdzisława Białas – pasztet
III Ogólnopolski Festiwal Kapel Podwórkowych
Równolegle z konkursem kulinarnym odbywał się III Ogólnopolski Festiwal Kapel Podwórkowych, którego uczestnicy umilali czas zebranej widowni swoim koncertowym repertuarem. Jury w składzie: Marek Toborowicz – muzyk i realizator dźwięku, Krystyna Maciejewska – piosenkarka i współorganizatorka Festiwalu Piosenek Janusza Gniatkowskiego oraz Elżbieta Jatulewicz – główny specjalista ds. kontaktów oświatowych przy Zespole Pieśni i Tańca Śląsk, oceniało występ 5 kapitalnych zespołów wykonujących muzykę biesiadną, która jest częścią folkloru miejskiego. Po długich naradach komisja wskazała następujących zwycięzców:
• I miejsce: Radomska Kapela Podwórkowa „Halniacy” z Radomia
• II miejsce: Radomszczańska Kapela Podwórkowa z Radomska
• III miejsce: Jurajska Kapela Biesiadna z Poraja
• Wyróżnienie:
– Kapela „Sami Swoi” z Czatachowy
URSZULA GIŻYŃSKA