– Pani doktor, jakim schorzeniem jest migrena i kto najczęściej na nią zapada?
– Ból głowy jest chyba najczęstszą przypadłością człowieka. Prawie każdy może powiedzieć, że przynajmniej raz w życiu odczuwał bóle głowy. Migrena to z kolei najczęstsza przyczyna samoistnego bólu głowy. Jest znana od bardzo dawna. Chorowało na nią wielu znanych ludzi począwszy od Juliusza Cezara po Bethovena, Wagnera, Einsteina, czy księżnę Dianę. U większości chorych migrena pojawia się między 10 a 20 rokiem życia, u dziewczynek w okresie dorastania, u chłopców z reguły w okresie podjęcia pracy czy służby wojskowej.
Rozmowa z dr Beatą Świątkowską, neurologiem z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego na Parkitce.
– Pani doktor, jakim schorzeniem jest migrena i kto najczęściej na nią zapada?
– Ból głowy jest chyba najczęstszą przypadłością człowieka. Prawie każdy może powiedzieć, że przynajmniej raz w życiu odczuwał bóle głowy. Migrena to z kolei najczęstsza przyczyna samoistnego bólu głowy. Jest znana od bardzo dawna. Chorowało na nią wielu znanych ludzi począwszy od Juliusza Cezara po Bethovena, Wagnera, Einsteina, czy księżnę Dianę. U większości chorych migrena pojawia się między 10 a 20 rokiem życia, u dziewczynek w okresie dorastania, u chłopców z reguły w okresie podjęcia pracy czy służby wojskowej.
– Jakie są charakterystyczne objawy migreny?
– Typowo migrenowy ból głowy zlokalizowany jest po jednej stronie. Umiejscowiony jest najczęściej w skroni, czole, czasem za gałka oczną i ma charakter tętniący. Zazwyczaj dołączają się również inne dolegliwości: nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło i hałas, czy natury psychicznej, takie jak rozdrażnienie. Charakterystyczną cechą jest także napadowy ból, który pojawia się nagle. U niektórych osób przed pojawieniem się bólu występuje aura pod postacią błysków, migocących świateł przed oczyma, natomiast u innych występują mrowienia, kłucia na ciele albo zaburzenia zmysłowe: smakowe, zapachowe, czy zawroty głowy.
– Co jest przyczyną migreny?
– Przyczyn jest wiele. Osoby cierpiące na to schorzenie powinny zastanowić się i wykryć ewentualne czynniki sprzyjające czy wywołujące u nich napad migrenowy. Czasem możemy dojść do wniosku, że migrenowy ból głowy pojawia się po spożyciu posiłków z grupy tzw. wyzwalaczy pokarmowych, są to np.: alkohol, czekolada, sery, lody. Istotne są również warunki pogodowe, ważnym parametrem jest ciśnienie atmosferyczne, zmęczenie, zdarzenia, które mogły wywołać stres. A może przed atakiem migreny chory wiele godzin spędził przed telewizorem czy komputerem? Każda obserwacja jest ważna i pomoże w ustaleniu, czego unikać, by nie spowodować kolejnego ataku.
– Jak długo trwa ból migrenowy?
– Trwa przeważnie od 3 do 72 godzin.
– W jaki sposób rozpoznaje się migrenę?
– Rozpoznanie migreny nie jest łatwe. Lekarze opierają się przede wszystkim na dokładnie zebranym wywiadzie. Konieczne jest także staranne badanie neurologiczne i internistyczne pacjenta w celu wykluczenia chorób ogólnoustrojowych. Oczywiście w migrenie badanie neurologiczne jest bezzmianowe. Nie istnieje obiektywny test czy badanie, które pozwala stwierdzić, że ktoś ma migrenę, a ktoś inny nie. Rozpoznanie choroby polega i zależy od osobistego kontaktu lekarza z pacjentem – zrozumienia osobowości pacjenta, znajomości jego życia, wydarzeń rodzinnych, lęków. Przede wszystkim, należy uzyskać pewność, że za migreną nie kryje się jakaś inna choroba.
– Jakie badania należy przeprowadzić, aby zdiagnozować schorzenie?
– W diagnozowaniu wymagane jest badanie okulistyczne, po to, żeby wykluczyć jaskrę, czy zaburzenia wzroku; laryngologiczne, wykluczające stan zapalny zatok; badanie radiologiczne, wykluczające procesy nowotworowe głowy, a także badanie tętnic doprowadzających krew do mózgu, w ten sposób wykluczamy anomalie krążeniowe i zaburzenia naczyń.
– Jak możemy sobie pomóc?
– Na samym początku ataku można wziąć proszek przeciwbólowy. Wskazane jest również, żeby osoba cierpiąca na migrenę położyła się w zaciemnionym, wywietrzonym pokoju, gdzie nie ma szumu i hałasu. Najlepiej jednak zgłosić się do specjalisty.
– W jaki sposób leczy się migrenę?
– Leczenie uzależnione jest od częstości i ciężkości napadu migreny. Najcięższe postacie wymagają codziennego, systematycznego podawania leków, a rzadko występujące napady, zwłaszcza te, w których przyczyna nie jest znana, można leczyć środkami farmakologicznymi, przerywającymi napad migrenowy. Wówczas w odpowiednim czasie zażyty lek nie powoduje ciężkiego rozwinięcia się tego bólu. Trzydniowy ból głowy jest już stanem migrenowym, który nie występuje po zwykłych środkach przeciwbólowych. Czasem wymaga hospitalizacji.
– Czy jest to schorzenie dziedziczne?
– Wiadomo, że osoby cierpiące na migrenę mają krewnych dotkniętych tą chorobą, jednak sposób dziedziczenia, jak do tej pory, nie został jednoznacznie ustalony. Raczej należałoby określić, że migrena nie jest chorobą dziedziczną, a przypadłością rodzinną.
* Migrena dwa razy częściej dotyka kobiety. Stąd lekarze wysuwają przypuszczenie, że duże znaczenie odgrywają hormony estrogeny.
* Gdy udało ci się przeżyć 60 lat bez migreny, już ci raczej nie grozi.
* Stymulatorem pojawienia się migreny mogą być potrawy. Najbardziej podejrzane są marynaty, cebula, czerwone wytrawne wino, cytrusy, pomidory, kawa.
* Atak może być spowodowany nagłym spadkiem poziomu cukru we krwi. Wówczas należy szybko zjeść coś słodkiego (najlepszy jest banan, bogaty w tryptofan, substancję, z której powstaje serotonina, zwana hormonem szczęścia).
* Gdy bóle migrenowe są konsekwencją schorzeń odcinka szyjnego kręgosłupa, zwróć uwagę na to, jak śpisz. Wysoką poduszkę zastąp wałkiem wkładanym pod szyję.
eMKa