Ostatnio coraz częściej mówi się o roli homocysteiny w powstawaniu zmian miażdżycowych. Nazywana “cichym zabójcą” może intensyfikować procesy miażdżycowe
Z reguły zwalczamy główne czynniki ryzyka miażdżycy, a więc nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemię (podwyższone stężenie lipidów we krwi ), palenie tytoniu, nie dostrzegając szkodliwego działania aminokwasu – homocysteiny. Wiadomo już, że jej podwyższone stężenie we krwi skutecznie obniża poziom kwasu foliowego, a także, częściowo, witamin z grupy B.
Kwas foliowy to witamina B9
Znany jest jako folacyna, folan czy też kwas pteroiloglutaminowy. Odgrywa wielką rolę w procesach życiowych organizmu. Jego niedobór prowadzi do spowolnienia syntezy DNA i podziałów komórkowych, czego skutkiem bywają ciężkie zaburzenia rozwojowe u płodu (tzw. wady cewy nerwowej). Niedobór kwasu foliowego prowadzi do niedokrwistości megaloblastycznej, osłabienia wchłaniania substancji pokarmowych z przewodu pokarmowego czy upośledzenia funkcji układu nerwowego (nadpobudliwość i trudności w zasypianiu. W naturze kwas foliowy występuje głównie w zielonych warzywach i niektórych owocach, zawiera go szpinak, liście pietruszki, kapusta włoska, brukselka, sałata, suche nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja), orzechy, a także pomarańcze. Niestety bardzo trudno znaleźć taki organizm, w którym byłaby trwale wystarczająca ilość kwasu foliowego. Jednak powinniśmy go stale uzupełniać. Na zaburzenia w metabolizmie kwasu foliowego wpływa przewlekłe picie alkoholu, duże ilości kawy, palenie papierosów. Nasza dieta jest uboga w kwas foliowy, ponieważ nie jemy zbyt dużej ilości warzyw. Spożywając codziennie produkty zawierające kwas foliowy działamy profilaktycznie, zapobiegając miażdżycy.
Chleb z kwasem foliowym
W Stanach Zjednoczonych już dawno zwrócono uwagę na dietę bogatą w folacynę. W 1999 roku Federalny Urząd ds. Żywności i Leków wprowadził obowiązek wzbogacania mąki kwasem foliowym. Mąkę wykorzystuje się do wypieku pieczywa, najbardziej powszechnie spożywanego produktu. W ten sposób FDA chciała uzyskać właściwą podaż kwasu foliowego w diecie, co, w efekcie miało poprawić stan zdrowotny całego społeczeństwa. Działania amerykańskie przyniosły już skutek w postaci zmniejszenia ilości dzieci urodzonych z wrodzonymi wadami cewy nerwowej o około 47 proc. i obniżenia poziomu homocysteiny wśród ludności średnio o około 11 proc.
Już w 1975 roku wykazano przydatność mąki jako nośnika kwasu foliowego. Dla powodzenia masowej profilaktyki zapewnienie obecności folacyny w mące jest kluczowe.
W ślad za doświadczeniami amerykańskich naukowców firma Polskie Młyny S.A. zawarła porozumienie o współpracy z Polskim Towarzystwem Badań nad Miażdżycą (PTBNM). Głównym celem tego porozumienia jest wspólne działanie na rzecz zdrowia publicznego. Efektem ma być produkcja mąki zawierającej kwas foliowy. Suplementacja żywności w kwas foliowy jest całkowicie bezpieczna. Dzienne zalecane spożycie folacyny wynosi 0,2 mg. Przedawkowanie występuje dopiero po przekroczeniu dawki dobowej wynoszącej 15 mg. Jest to ilość 75 razy większa od zalecanego spożycia dziennego. Osoba spożywająca pieczywo z kwasem foliowym musiałaby zjeść 50 bochenków w ciągu dnia, aby przekroczyć ten limit, praktycznie jest to niemożliwe.
Istnieje poważna szansa, że pójdziemy o krok naprzód w zapobieganiu ciężkim chorobom cywilizacyjnym, w tym zawałowi serca i udarowi mózgu.
ANNA WOJTYSIAK