Już w latach 90. ubiegłego wieku ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. , wówczas jeszcze jako Huta Częstochowa, rozpoczęła realizację koniecznych, wysoko nakładowych inwestycji proekologicznych.
Pierwsze kroki
Podstawą było utworzenie merytorycznego zaplecza, czyli działu ochrony środowiska z własnym laboratorium, w którym wykonywano, między innymi, analizy ścieków z oczyszczalni na terenie przedsiębiorstwa. Wydział tworzył zespół fachowców. Najwięcej problemów środowiskowych stwarzała koksownia, zatem ją jako pierwszą objęto programem ochronny środowiska. Przede wszystkim uszczelniono pracujące na obiekcie baterie i komory. Działania te szybko zostały zauważone i koksownia otrzymała stosowne certyfikaty środowiskowe. Dzisiaj, choć nie jest ona częścią Huty, gdyż przejął ją inny właściciel i funkcjonuje jako Koksownia Częstochowa Nowa, nadal jest obiektem przyjaznym środowisku.
Kolejnym etapem dostosowywania Huty do wymogów środowiskowych było wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań technicznych na wielkim piecu. Zamontowano szczelne zamknięcia stożkowe, które nie pozwalały na emisję emitowanych przez piec pyłów. Działania dostrzegły gremia proekologiczne, Huta otrzymywała nagrody za innowacyjne inwestycje na wielkim piecu. Niestety, względy ekonomiczne zmusiły Zarząd Huty do likwidacji wielkiego pieca.
Krokiem rozwojowym było natomiast wybudowanie w latach 90, nowoczesnej stalowni, która posiada szereg proekologicznych rozwiązań, między innymi odpylnię, która skutecznie zatrzymuje pył emitowany przez instalacje do środowiska. W 1997 roku pojawiły się: linia COS (ciągłe odlewanie stali) oraz bardzo nowoczesny agregat metalurgiczny. Zamontowano także nowoczesny piec Konel – mówi Zbigniew Słomka, Główny Specjalista ds. BHP i Ochrony Środowiska.
Huta dzisiaj
Obecnie w struktury ISD Huty Częstochowa Sp. z o.o. wchodzą Stalownia i Walcownia Blach Grubych. Obie instalacje – jak podkreślają Dagmara Kowalczyk, specjalista koordynator ds. bhp i ochrony środowiska oraz Zbigniew Słomka – spełniają wszelkie wymagania środowiskowe, czyniąc Hutę przedsiębiorstwem przyjaznym dla środowiska. Stalownia (obecnie ze względów ekonomicznych oraz trudnej sytuacji na rynku jest wyłączona z produkcji) prowadzi proces recyklingu opadów złomowych, z których odzyskuje się stal. Instalacja do produkcji stali, wyposażona jest w dwie odpylnie dla pieca Konel i piecokadzi, na utrzymywanie których Huta ponosi znaczne nakłady. Na Walcowni Blach Grubych używany jest gaz ziemny i gaz koksowniczy, który poddawany jest procesowi odsiarczania. Instalacja ta ma niską emisję dwutlenku siarki i tlenków azotu.
– Również instalacja do produkcji stali, posiada odpowiednie zabezpieczenia, chroniące środowisko naturalne. Prawidłowa praca odpylni jest naszym priorytetem. Pył każdy widzi i czuje, dlatego staramy się tu o szczególne zabezpieczenia, tym bardziej, że stalownia położona jest dość blisko bloków mieszkalnych – mówi Dagmara Kowalczyk.
Ciągła weryfikacja
Przygotowana technicznie pod względem ekologicznym Huta ponosi duże nakłady finansowe na utrzymanie wypracowanego standardu technicznego, zapewniając tym samym zgodność funkcjonowania przedsiębiorstwa z obowiązującymi przepisami prawnymi. Stan ten potwierdzają systematyczne zewnętrzne kontrole. Podlegamy corocznym audytom środowiskowym i trzeba podkreślić, że przechodzimy je pozytywnie. Trzeba mieć przy tym świadomość, iż utrzymanie wysokich standardów (koszty pracy ludzi, energii, remonty) pochłania setki tysięcy złotych – zauważa kierownik Zbigniew Słomka.
– Polska jako kraj unijny ma narzucone wysokie obostrzenia środowiskowe. Walcownia Blach Grubych i Stalownia podlegają pod weryfikacje emisji CO2. Rokrocznie musimy sporządzić raport tej emisji. To bardzo trudny i wymagający audyt – podkreśla Dagmara Kowalczyk. Jak dodaje, ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o., aby pozytywnie przejść weryfikację rocznych raportów emisji CO2, musi spełniać restrykcyjne wymogi określone w Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 601/2012 z dnia 21 czerwca 2012 roku w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
Huta musi też spełnić kryteria określone w Decyzji Wykonawczej Komisji z dnia 28 lutego 2012 roku ustanawiającej konkluzje dotyczące najlepszych technik (BAT) zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do produkcji żelaza i stali. Konkluzje BAT, wymagają by proces wytwarzania stali miał bardzo niski poziom emisji pyłu do powietrza. Kierownik Zbigniew Słomka potwierdza, iż Huta spełnia ten wymóg, choć wiele innych hut w Polsce nie radzi sobie z kryteriami określonymi w konkluzjach.
– Warto tu zauważyć, że prawo unijne, dotyczące ochrony środowiska, mocno obciąża koszty utrzymania przedsiębiorstwa. Takich trudności nie mają instalacje pracujące, poza Unią. Trudno jest polskiej stali konkurować ze stalą brazylijską, chińską, gdzie nie ma obostrzeń środowiskowych, a koszty pracy są niższe. Dlatego największą dla nas nagrodą jest uśmiech po zakończonych audytach, jeśli kończą się bez żadnych uwag. To traktujemy jako zawodowy sukces, a jest on niemały, bo na przykład łatwiej było ponownie uruchomić stalownię, niż uzyskać odpowiednie decyzje środowiskowe. Tej przeogromnej pracy może nie widać na zewnątrz, ale daje ona możliwość funkcjonowania Hucie. Trzeba też zauważyć, iż kryteria środowiskowe są bardzo restrykcyjne, niewypełnienie ich grozi potężnymi sankcjami finansowymi – mówi kierownik Słomka.
Na Hucie nie ma składowania odpadów
Wytwarzane w ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. odpady są tylko tymczasowo magazynowane w odpowiednio przygotowanym miejscu na terenie zakładu, gdyż na bieżąco przekazywane są firmom, które zajmują się gospodarką odpadową. Tu jesteśmy restrykcyjni w stosunku do naszych kontrahentów, którym wręcz patrzymy na ręce. Badamy czy firmy mają wszystkie decyzje, czy są wiarygodne, jeździmy na audyty, sprawdzamy co dzieje się z naszym odpadem, czy jest w prawidłowy sposób zagospodarowany – stwierdza Dagmara Kowalczyk.
– Pracujemy w oparciu o zintegrowany system zarządzania, obejmujący jakość produkcji, ochronę środowiska i bhp. W tych zakresach co roku podlegamy audytowi. ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. posiada certyfikat, potwierdzający, że system zarządzania Huty jest zgodny z wymogami norm: ISO 9001:2008 (system zarządzania jakością), ISO 14001:2004 (system zarządzania środowiskowego) i PN-N 18001:2004 (system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy). Rozważamy wprowadzanie systemu ekozarządzania i audytu (EMAS) – dodaje kierownik Zbigniew Słomka.
Wymagający są także partnerzy handlowi Huty. Chcą pozyskać informacje nie tylko o jakości wyprodukowanej blachy, ale również chcą znać aspekty środowiskowe związane z działalnością Huty. W ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. została opracowana deklaracją środowiskowa. Nasi kontrahenci chcą wiedzieć: ile wyemitowaliśmy dwutlenku węgla, siarki azotu, by uzyskać tonę blachy. Zachodni odbiorcy zanim kupią nasz produkt często przeprowadzają jakościową kontrolę produkcji – tłumaczy kierownik Zbigniew Słomka.
Plany
– Jesteśmy na etapie rozważania znaczącej opcji inwestycyjnej dotyczącej gospodarki ściekowej walcowni – zdradza nam kierownik Słomka. Dodaje jednak, iż jest kwestia przyszłości. – Przez ostatnie kilka lat Huta przechodziła poważny etap restrukturyzacji zatrudnienia, co wymagało olbrzymich nakładów finansowych. Sytuacja na rynku stali nadal jest bardzo trudna, dlatego też Zarząd ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. szczegółowo analizuje każdy wydatek i jest ostrożny w planach inwestycyjnych. Tym bardziej, że obecnie utrzymywany poziom efektu ekologicznego jest wystarczający. Na Walcowni Blach Grubych zainstalowane są rekuperatory, które wykorzystują ciepło spalin, co zmniejsza zużycie gazów, a dodatkowo zmniejsza emisję tlenków azotu. ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. usunęła transformatory, zawierające PCB – dodaje Zbigniew Słomka.
W dziale ochrony środowiska, bhp i ppoż. na Hucie, pracuje sześć osób. Ochroną środowiska zajmuje się dwóch pracowników, których praca obejmuje szeroki zakres obowiązków. To nie tylko sporządzanie i prowadzenie dokumentacji wymaganej prawem, ale również stały monitoring hal i zachowań pracowników na produkcji, budowanie ich świadomości ekologicznej. – Trzeba nadzorować pracowników, zwracać im uwagę na różne aspekty środowiskowe, że obowiązuje segregacja odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych, uczulać na konieczność natychmiastowej neutralizacji ewentualnych niebezpiecznych odcieków. Poprzez odpowiednio wdrożone systemy środowiskowe, chcemy pokazać nasze zaangażowanie w zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko. ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. produkuje wysokiej jakości stal i blachy grube zachowując standardy środowiskowe, które osiągamy dzięki ciągłemu rozwojowi i mądrej polityce ochrony środowiska – konkluduje Dagmara Kowalczyk.
Materiał ukazał na stronie: “Częstochowska Gazeta Ekologiczna” (wydanie papierowe), której publikację współfinansuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
URSZULA GIŻYŃSKA