Od parafii do parafii w byłym województwie (80)
Wschodni kraniec dekanatu szczekocińskiego to jednocześnie najdalej na wschód wysunięta granica dawnego województwa częstochowskiego. Pogranicze to zamykają dwie parafie leżące obecnie już na terenie ziemi świętokrzyskiej (podobnie jak opisana w poprzednim odcinku parafia moskorzewska). Są nimi parafie działające w Chlewicach i Kossowie. Leżące przy szosie krajowej nr 78 Chlewice nie wyróżniają się szczególną historią, choć parafia w nich istnieje już od 2. połowy XIV wieku. Poprzedni, drewniany kościół został rozebrany w 1862 r., by na jego miejscu zbudować niewielką, murowaną świątynię (na zdjęciu). Konsekrowana w r. 1884, wyróżnia się boczną, wysoką wieżą, oraz arkadowym połączeniem prezbiterium z nawą.
Natomiast leżący przy lokalnej drodze (na północ od Chlewic) Kossów kryje niezwykły zabytek w postaci jedynego w całej okolicy Szczekocin drewnianego kościoła. Parafia w tej miejscowości powstała już w połowie XV w., lecz pierwotny kościół został w połowie XVI w. zamieniony na zbór kalwiński. Dopiero od 1601 r. ponownie działa tutaj parafia katolicka. Oparty o rozległe bory (nad lewym brzegiem Białej Nidy), Kossów wyróżnia się już w XVII wieku jako miejsce znanych polowań. Przyjeżdżali na nie różni dostojnicy, by następnie bawić na przyjęciach organizowanych przez właścicieli kossowskich dóbr. Wspominany już wcześniej, znany poeta i dziedzic pobliskich Goleniowych, Wespazjan Kochowski, napisał na kanwie tych polowań staropolską fraszkę: “Do Kossowa z wąsami stare to nowiny, teraz nie wiem, gdzie wam to nawłóczą czupryny…”. Rzecz w tym, że kto pierwszy raz przyjechał do Kossowa, temu miano tutaj przyprawiać wąsy. Widoczny na zdjęciu drewniany kościół powstał ok. 1795 r. Barokowy, z renesansowym ołtarzem w kształcie tryptyku, z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej po środku i obrazami świętych Piotra i Pawła na skrzydłach. Posiada też rzeźby z XVII w., oraz kielich z 1819 r. Obok kościoła drewniana dzwonnica. Wyposażona jest w dwa dzwony: jeden z 1759 r., a drugi z 1916 r. Kossów leży na terenie gminy Radków. Ewenementem jest, iż Radków nie posiada własnego kościoła, lecz należy do parafii w sąsiednim Dzierzgowie. Udając się do Dzierzgowa warto jednak zatrzymać się w Radkowie, by odpocząć na skraju rozległego kompleksu parkowo-pałacowego. Jest to dawny dwór szlachecki o nazwie “Tyra”, do którego prowadzi okazała aleja grabowa. Obecnie niedostępny (po prywatyzacji), jeszcze do niedawna mieścił ośrodek zdrowia z mieszkaniami dla lekarza i stomatologa. Okolice Kossowa i Radkowa były w czasie okupacji silnym ośrodkiem ruchu oporu oraz miejscem wielu bitew partyzanckich. Stąd teraz, w centrum Radkowa, mamy pomnik (z 1989 r.) oddający cześć “Żołnierzom, partyzantom i więźniom poległym i pomordowanym w obronie ojczyzny i gminy Radków”.
Tekst i zdjęcia:
ANDRZEJ SIWIŃSKI