7 maja 2016 roku Stowarzyszenie Więzionych, Internowanych i Represjonowanych „WIR” w Częstochowie obchodziło 25. rocznicę powstania. Zaproszonych gości, w tym przedstawicieli Stowarzyszeń w Polsce i członków częstochowskiego „WIR”, powitały przewodnicząca Anna Rakocz i wiceprzewodnicząca Katarzyna Grohman.
Na spotkaniu obecni byli, między innymi, poseł PiS Szymon Giżyński, przedstawiciel europoseł Jadwigi Wiśniewskiej – Katarzyna Porębińska, przedstawiciel posła PiS Konrada Głębockiego – Marian Dziewoński, przewodniczący częstochowskiego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Jacek Strączyński, wiceprzewodnicząca częstochowskiego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Dorota Kaczmarek, były prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona, ksiądz kapelan Ryszard Umański – wszyscy przekazali wyrazy najwyższego uznania i szacunku dla działaczy „WIR”, którzy walczyli o wyzwolenie spod komunistycznego reżimu.
Poseł Szymon Giżyński składając życzenia członkom Stowarzyszenia odwołał się do wartości etosu „Solidarności”, budowanego w oparciu o ideę tożsamości Polski, który członkowie „WIR” pieczołowicie pielęgnują. Przypomniał przesłanie płynące z książki Krzysztofa Koehlera „Boży podżegacz” o księdzu Piotrze Skardze – aktualnej do dzisiaj idei polskiego sarmatyzmu. – Sceny ze Stoczni Gdańskiej i z częstochowskiego „Ikara”, to przykłady wielkiego sprzężenia wiary, siły, męstwa, demonstracji, polskości księży i ludzi poszukujących wartości patriotycznych i wiary tak bohatersko, tak silnie. Piotr Jaroszyński stworzył typologię bohaterów literackich, najbardziej zakorzenionych w naszej polskiej mentalności. Zwrócił uwagę, że bohaterowie Sienkiewiczowscy z „Trylogii” mają zestaw trzech pięknych, ważnych cech. Są oni: mężni, roztropni i pobożni. Tacy jesteście i wy Państwo, ludzie „Solidarności”. Tak jak Zagłoba dzień przed walką zaczynał od śpiewania „Godzinek”, tak Wy, Państwo, zawsze dawaliście świadectwo wiary w starciu z siłami ZOMO, w oparach łzawiących gazów, naprzeciw uzbrojonym w pałki siłom PRL-owskim. I to świadectwo, dzięki niezłomności, przywiązaniu do polskiej tradycji dajecie Państwo i dzisiaj. To dzięki Państwu niezłomności z radością możemy śpiewać „Ojczyznę wolną, pobłogosław Panie”. Jesteście barometrem na drodze ku wolności – mówił poseł Giżyński. Wspomniał także o działaczce niepodległościowej – Ewie Kiślak, która uczestnicząc w strajku głodowym broniła historii Polski w polskich szkołach. – Była jego twarzą i opoką. Dzięki temu zahamowano złe trendy w programie nauki historii – dodał poseł Szymon Giżyński.
W toku dyskusji pojawiło się wiele ważnych spraw, nadal wymagających rozwiązania i uregulowania. Największą bolączką dla działaczy jest ciągła walka o renty państwowe, tak zwane „premierowskie”, przysługujące również działaczom „WIR”. Niestety, na drodze przyznania należnego wsparcia, będącego także zadośćuczynieniem wobec często ciężko schorowanych i żyjących na granicy ubóstwa Solidarnościowcom stają względy biurokratyczne. – Najwyższy czas wprowadzić uprościć urzędniczy kierat w dochodzeniu do należnych Państwu praw – stwierdził poseł Szymon Giżyński. Jak przyznał aktualnie czyni starania, aby jednemu z członków „WIR” takie świadczenie wywalczyć.
GAW
Historia WIR-u w następnym numerze
Trochę historii
W styczniu 1991 r. zawiązała się Grupa Inicjatywna w osobach: Teresa Lichańska-Korago, Teresa Staniowska, Jarosław Mszyca, Marek Minor, Bogumił Gospodarek, Marek Pytel, która postanowiła zintegrować środowisko byłych więzionych , internowanych i represjonowanych w stanie wojennym.
Po ogłoszeniu w lokalnej prasie do Domu Rzemiosła, gdzie odbywało się pierwsze spotkanie, przybyło kilkudziesięciu działaczy. Dla wielu z nich było to pierwsze spotkanie po latach. Owocem spotkań i dyskusji stało się Stowarzyszenie, które zadaniem było zjednoczenie działaczy opozycji antykomunistycznej i reprezentowanie ich w walce o ich interesy.
17 lutego 1991 r. powstał Komitet założycielski Stowarzyszenia skład którego weszli: Teresa Lichańska-Korago, Aleksandra Gołębiowska, Anna Rakocz, Katarzyna Grohman, Marian Magiera, Jorgos Konstantinidis, Wiesław Czarnecki, Stanisław Janik, Edmund Pochwat.
Po zarejestrowaniu w Sądzie Wojewódzkim , wybrane zostały władze Stowarzyszenia Więzionych ,Internowanych i Represjonowanych
Zarząd tworzyli: przewodniczący Marian Magiera, viceprzewodniczący Bogumił Gospodarek, sekretarz Teresa Lichańska-Korago, członek ds. ekonomiczno-finansowych Anna Rakocz, członek Jorgos Konstantinidis. Powało też Komisję Rewizyjną, której przewodniczącą została Katarzyna Grohman, a członkami: Sylwester Bagiński i Ryszard Jakubiak.
Powołano również Sąd Koleżeński, Komisję Socjalną, Komisję historyczną oraz Radę Gospodarczą.
Początkowo spotkania odbywały się w Domu Rzemiosła przy ul. Kościuszki. Dzięki życzliwości ówczesnego Przewodniczącego Zarządu Regionu „NSZZ
Solidarność” Aleksandra Przygodzińskiego „WIR” otrzymał siedzibę w biurze Zarządu Regiony przy ul. Śląskiej. Kolejni przewodniczący Zarządu Regionu: Ryszard Klimek, Tomasz Michałowski, Mirosław Kowalik, Jacek Strączyński również wspierali „WIR” i współpracowali zarządem. – To było o tyle oczywiste, że mieliśmy takie same solidarnościowe korzenie – stwierdza Anna Rakocz. Po przeprowadzce Zarządu Regionu z ul. Śląskiej do siedziby przy ul. Łódzkiej , Stowarzyszenie również zyskało nowy adres i nową siedzibę.
Głównym zadaniem Stowarzyszenia „WIR” jest integracja członków na płaszczyźnie pomocy wewnątrzśrodowiskowej. – Dzięki naszym staraniom cztery osoby otrzymały renty premierowskie – jako rekompensaty za działalność opozycyjną i utracone zdrowie w stanie wojennym. Dzięki życzliwej współpracy z częstochowskim Zarządem Regionu i jego kolejnymi przewodniczącymi ponad 40 osób, działających w stanie wojennym, otrzymało bezzwrotne zapomogi finansowe, a sześcioro dzieci stypendia szkolne lub studenckie przez cały czas nauki – z Fundacji Promocji ”Solidarność” w Gdańsku. Należy zaznaczyć, że pomagamy nie tylko członkom częstochowskiego „WIR”, ale także wszelkim działaczom z tamtych lat, którzy potrzebują pomocy. Pomagamy również zaprzyjaźnionym stowarzyszeniom w Polsce, między innymi, wspomogliśmy finansowo ciężko chorego kolegę z Siedlec, zorganizowaliśmy akcję oddawania krwi dla chorego na nowotwór kolegi z Grudziądza.Częstochowa jest na pierwszym miejscu w uzyskiwaniu pomocy dla osób represjonowanych w stanie wojennym poprzez Fundację Promocji i to jest też zasługa naszego Stowarzyszenia.Stowarzyszenie „WIR” jest także inicjatorem i wykonawcą wielu przedsięwzięć, które upamiętniają historię częstochowskiej solidarności .– przypomina Anna Rakocz.
W 18. rocznicę powstania NSZZ „Solidarnośc” w Częstochowie, na domu przy ul. Dąbrowskiego, w którym odbyło się zebranie założycielskie wmurowana została tablica pamiątkowa ufundowana przez „WIR”. Od 1998 roku, we wrześniu odprawiana jest Msza św. w rocznicę powstania „Solidarności” w Częstochowie. 13 grudnia 2006 r. w 25 rocznicę wprowadzenia stanu wojennego na budynku przy ul. Kościuszki, gdzie mieścił się pierwszy Zarząd Regionu, wmurowano tablicę pamiątkową, której fundatorem było również stowarzyszenie „WIR”.
– Byliśmy inicjatorami Ogólnopolskiej Pielgrzymki Represjonowanych w stanie wojennym. W maju 1998 r odbyła się pierwsza pielgrzymka z udziałem stowarzyszeń z Bydgoszczy, Białegostoku, Radomia, Zielonej Góry, Katowic, Siedlec i Zamościa. Pielgrzymki te weszły na stałe do kalendarium pielgrzymowania na Jasną Górę – podkreśla przewodnicząca Rakocz.
Kolejne akcje to 12 i 13 grudnia 2001 r. w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego ogólnopolskie spotkanie Stowarzyszeń Represjonowanych, ktore podsumowała o godz. 24.00 specjalna Msza św., w trakcie której odczytany został „Akt oddania Matce Bożej” z 1981 r. Od kilku lat, tradycyjnie w listopadzie, w pierwszą niedzielę po wszystkich świętych, z inicjatywy „WIR” odprawiana jest Msza św. w intencji wszystkich zmarłych działaczy opozycji.
Do sukcesów należy też organizowanie spotkań w klubie IKAR przy MPK, gdzie zbierają się „solidarnościowcy”, którzy jako jedyni w Polsce przeprowadzili strajk okupacyjny, którego skutkiem były zmiany we władzach miasta i województwa częstochowskiego.
„WIR” organizuje też uukcje „ rzeczy dziwnych , śmiesznych i poszukiwanych”, z dochodu których robione są paczki na Św. Mikołaja dzieciom z rodzin biednych i patologicznych.
Dzięki interwencji działaczy „WIR” odbył się pierwszy w Polsce proces oficer SB oskarżonej przez IPN o zbrodnie przeciw narodowi polskiemu. Potem odbyły się procesy następne. Członkowie brali również udział w głodówce w obronie lekcji historii w szkołach.
Wielu członków „WIR’ zostało odznaczonych medalami „Semper Fidelis” – Zawsze Wierny, ustanowionymi przez związek kombatantów „Solidarność”.
Dwie działaczki opozycji zostały uhonorowane przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski: Agata Grzybowska i Anna Rakocz, a troje przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego: Katarzyna Grohman, Bożenna Ostrowska i Stanisław Dziwiński.
Na wniosek „WIR” 13 grudnia 2001 r. ówczesny minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierz Ujazdowski odznaką „Zasłużony działacz Kultury” wyróżnił jedenaście osób z Częstochowy, w tym Agatę Grzybowską, Jarosława Kapsę, Jana Kramarskiego, Zbigniewa Muchowicza, Mariana Rawinisa.
Pięć osób z Częstochowy otrzymało najwyższe odznaczenie związkowe -„Zasłużony dla Solidarności” wręczone przez przewodniczącego KK Solidarności Piotra Dudę: Wiesław Czarnecki, Katarzyna Grohman, Agata Grzybowska, Anna Rakocz i ks.Ryszard Umański.
W ostatnim czasie kilkanaście osób otrzymało Krzyż Wolności i Solidarności.
Po wieloletnich staraniach, dzięki aktywnej pomocy Posłanki PiS Marzeny Wróbel z Radomia wirowcom udało się doprowadzić do uchwalenia Ustawy dotyczącej zadośćuczynienia za krzywdy poniesione w okresie stanu wojennego.
W maju 1998 r. z inicjatywy częstochowskiego „WIR” doszło do spotkania w Częstochowie przedstawicieli Stowarzyszeń osób represjonowanych z całej Polski. Została wówczas powołana Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Represjonowanych w Stanie Wojennym. Przewodniczącą Federacji jest przewodnicząca częstochowskiego Stowarzyszenia WIR –Anna Rakocz.
W chwili obecnej w skład organu zarządzającego Stowarzyszeniem wchodzą: przewodnicząca Anna Rakocz, zastępcy przewodniczącego: Cezary Stępniak i Wacława (Katarzyna) Grohman, skarbnik Anna Kucharska i sekretarz Czesław Kamiński.
Komisja Rewizyjna: przewodnicząca Ewa Miedzińska, członkowie – Jadwiga Łopacińska i Henryk Wieczorek.
Sąd koleżeński: przewodniczący Tadeusz Soluch, członkowie – Bożenna Ostrowska i Stefania Makochoń.
Na koniec trzeba wspomnieć o ludziach, którzy wnieśli istotny wkład w historię częstochowskiej „Solidarności”. Zbyt wielu ludzi odeszło przedwcześnie: Marian Magiera, Teresa Staniowska, Kazimierz Maciński, Marek Pytel, Jerzy Wójcik, Krzysztof Kucharski, Benedykt Bilnik, Zdzisław Bojarski ,Włodzimierz Łukomski, Aleksander Przygodziński i wielu innych.
– Może obecna Polska nie jest dla wszystkich sprawiedliwa, ale pamiętajmy że „Wolność nie jest nam dana na zawsze o wolność zawsze trzeba walczyć” – podsumowuje przewodnicząca Anna Rakocz.
GUR