GALERIA MALARSTWA I RZEŹBY
W przepięknych secesyjnych wnętrzach wyremontowanej
w ubiegłym roku kamienicy przy ul. Katedralnej 8
w Częstochowie od 11. kwietnia oficjalnie działa “Galeria
Malarstwa i Rzeźby”
przy Muzeum Częstochowskim. Na otwarcie przybyły tłumy
Jako pierwsze pokazano gromadzone od ponad 50 lat dzieła twórców okresu Młodej Polski oraz malarstwo i rzeźbę częstochowskich artystów. Zbiór obrazów młodopolskich powstał głównie dzięki ofiarności zaprzyjaźnionych z Muzeum częstochowian. Pierwsze pochodziły z pracowni Władysława Ratusińskiego. To Stanisława Wyspiańskiego “Karton witrażu do Kościoła Mariackiego” i Józefa Mehoffera “Sadzenie drzewek wolności”. Kontemplując wystawione prace – a najwspanialszych nazwisk nie brakuje: Malczewski, Podkowiński, Axentowicz, Grott, Mehoffer, Fałat, Tetmajer, Ruszczyc – nabiera się przeświadczenia, że nasze skarby nareszcie znalazły swoje należne miejsce. Prezentowane ekspozycje będą miały charakter stały. W niedługim czasie w “Galerii” zostanie otwarta wystawa dzieł Jerzego Dudy Gracza.
Na bok odeszły niepokoje i zastrzeżenia, które pojawiły się z powodu “nienajszlachetniejszego” usytu- owania kamienicy. Obawiano się, może poniekąd słusznie, że wygląd ul. Katedralnej i jej osobliwy charakter może odstraszać turystów i stwarzać zagrożenie dla bezcennych eksponatów. Niepokoje, podczas wernisażu, rozwiewali i prezydent Tadeusz Wrona i dyr. Muzeum Janusz Jadczyk. Jak zapewniali obiekt jest zabezpieczony i monitorowany, a Straż Miejska będzie miała szczególne baczenie na to miejsce. Wyrazili również nadzieję, że obecność “Galerii” wpłynie pozytywnie na zmianę wizerunku tego zakątka Częstochowy. I oby mieli rację.
Przy okazji inauguracji “Galerii” prezydent Wrona przypomniał o rychłym otwarciu, w remontowanej Konduktorowni przy ul. Piłsudskiego, “Galerii sztuki współczesnej” Zachęty. Zgodnie z planem ma to nastąpić już niedługo, 31. maja br. UG
Sztuka okresu
Młodej Polski
Wystawa przedstawia obrazy i rzeźby z okresu Młodej Polski, ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego. Powstały one w pracowniach znanych polskich artystów, m.in. Jacka Malczewskiego, Włodzimierza Tetmajera, Ferdynanda Ruszczyca, Konrada Krzyżanowskiego, Józefa Mehoffera, rzeźbiarzy – Konstantego Laszczki i Antoniego Madeyskiego. Pod określeniem Młoda Polska, występującym równocześnie z nazwą modernizm, mieści się sztuka z lat 1890-1915, obejmująca wpływy impresjonizmu, symbolizmu (neoromantyzm), secesję i ekspresjonizm. Malarstwo tego okresu przeciwstawiało się oficjalnej, akademickiej sztuce i, choć posługiwało się konwencją realistyczną, dążyło do uproszczenia formy, dekoracyjności, rozjaśnienia palety. Pod wpływem literatury neoromantycznej pojawiły się motywy baśniowo-historyczne oraz przedstawienia o wymowie symbolicznej. Wzrosło zainteresowanie pejzażem i tematyką wiejską, rodziła się fascynacja górami i huculszczyzną. Malowano nastrojowe lub ekspresyjnie traktowane krajobrazy ukazujące potęgę przyrody, nokturny, widoki gór, pejzaże morskie. Portretowano górali, wieśniaków, ukazywano sceny rodzajowe, obrzędy religijne. Przykładem symbolizmu jest obraz Polonia (Rezygnacja) J. Malczewskiego, najwybitniejszego przedstawiciela tego nurtu. Duży ładunek nastroju cechuje Pejzaż H. Szczyglińskiego oraz Krajobraz nadmorski F. Ruszczyca, ekspresja Pejzaż z Finlandii K. Krzyżanowskiego. Wpływ secesji – dekoracyjność, płaskie powierzchnie barwne, kontur – widoczne są natomiast na obrazach W. Tetmajera i J. Mehoffera.
Sztuka Częstochowy XIX
i 1. połowy XX wieku
Sztukę Częstochowy tego okresu reprezentują prace mistrzów cechowych i artystów profesjonalnych, mieszkających tutaj stale, lub tylko okresowo związanych z miastem. Na potrzeby pielgrzymów przybywających do sanktuarium na Jasnej Górze rozwinęła się twórczość warsztatowa, oferująca anonimowe kopie obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz wizerunków świętych patronów. Przed połową XIX stulecia rozpoczęli działalność malarze, którzy poza przedstawieniami religijnymi malowali obrazy o tematyce portretowej, rodzajowej, pejzaże i martwe natury. Pod koniec XIX wieku warsztatową wytwórczość świętych obrazów zastąpiła masowa reprodukcja fabryczna. W pracowniach częstochowskich malarzy, zarówno tych cechowych, jak i profesjonalnych, w dalszym jednak ciągu powstawały obrazy religijne, przeznaczone głównie do wnętrz kościelnych. Wzrastało jednocześnie zapotrzebowanie na sztukę świecką. Z początkiem wieku XX w życiu kulturalnym miasta coraz większą rolę odgrywało miejscowe środowisko artystyczne, tworzone przez absolwentów wyższych uczelni artystycznych krajowych i zagranicznych. Wystawa przybliża i przypomina twórczość artystów dziewiętnastowiecznych oraz pokolenia działającego do około połowy XX wieku.
Na podstawie opracowań Anny
Dylewskiej i Katarzyny Sucharkiewicz.
“Budynek neogotycki o elementach neobarokowych, pocz. XX w. (przed 1914). Dwupiętrowy z mieszkalnymi suterenami, piętra dziewiętnasto-, parter trzynastoosiowy, z sienią przejazdową na szóstej osi, krytą pozornym sklepieniem odcinkowym z żelaznym żebrowaniem o układzie krzyżowym, z gurtami spływającymi na przyścienne pilastry. Wnętrze częściowo przekształcone, z zachowanymi resztkami sztukaterii. W klatce schodowej drzwi do mieszkań o podziałach płycinowych, z neobarokowymi supraportami. Balustrada schodów neobarokowa, żelazna, o motywach cęgowo-akantowych, od frontu analogiczne balustrady, przy schodkach do suteren. Elewacja frontowa z pozornymi ryzalitami skrajnymi oraz dwukodygnacyjnym wykuszem na osi środkowej, ponad którymi trójkątne szczyty z mansardami – boniowana, z dekoracją neogotycką w formie laskowań (obejmujących między innymi okna), sterczyn i fryzów arkadowych, zwieńczona kamienną maswerkową balustradą z takimi też balustradami balkonowymi; w ryzalitach skrajnych, nad oknami drugiego piętra tarcze w otoczeniu motywów akantowych. Brama wjazdowa o kanelowanych węgarach z żelaznymi ochronnymi rozetami i półkolistymi odbojami, w niej drzwi żelazne dwuskrzydłowe z zakratowanymi przezroczami o motywach geometrycznych i maswerkowych z rozetami. Częściowo zachowana pierwotna stolarka. Dach mansardowy z wystawkami.
“Katalog zabytków sztuki. Miasto Częstochowa.” pod red. Zofii Rozanow i Ewy Smulikowskiej, cz. 1, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1995″.
wtorek, czwartek: 11.00-17.00
środa, piątek, sobota, niedziela: 11.00-17.30
poniedziałek: nieczynna
Ceny biletów:
normalny – 4 zł
ulgowy – 3 zł
rodzinny – 8 zł
Informacje pod nr. tel. 0 34/ 360 56 31, www.muzeumczestochowa.pl
UG