Z panem Tomaszem Matyszczakiem, dyrektorem Śląskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Częstochowie rozmawiamy o działaniach pomocowych dla rolników i mieszkańców terenów wiejskich prowadzonych w roku 2021.
Panie Dyrektorze, jak Pan ocenia mijający, naznaczony epidemią, rok w kontekście działalności ARiMR?
– Przede wszystkim wdrożyliśmy stosowne zmiany organizacyjne w odpowiedzi na sytuację epidemiczną COVID-19. Głównym ich celem było i jest zapewnienie bezpieczeństwa epidemicznego dla rolników oraz pracowników ARiMR, przy jednoczesnej zdolności do realizacji wszystkich zadań zarówno pod kątem terminowym jak i jakościowym.
Rok 2021 był szczególny, gdyż od tego roku wnioski obszarowe można było składać tylko w formie elektronicznej. W związku z tym, aby rolnikom mającym problem z dostępem do komputera bądź Internetu zapewnić możliwość wypełnienia i złożenia wniosku, we wszystkich Biurach Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uruchomione zostały tzw. Punkty Pomocy Technicznej. Pragnę podkreślić, że cały proces zakończył się pomyślnie, gdyż w województwie śląskim złożono blisko 45 tys. wniosków obszarowych.
Płatności obszarowe to główne zadanie zlecone Agencji. Proszę o przybliżenie pozostałych zadań, które wdrażacie.
– Rząd Rzeczypospolitej Polskiej poprzez Instytucję Zarządzającą – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – w 2021 roku utrzymał cel intensywnego rozwoju polskiego rolnictwa, wdrażany między innymi przez liczne nabory wniosków o przyznanie pomocy przeprowadzanych przez ARiMR. Ponad 400 rolników z terenu województwa śląskiego złożyło wnioski o wsparcie na inwestycje w gospodarstwach. Beneficjenci najczęściej inwestowali w zakup nowoczesnych i specjalistycznych maszyn rolniczych, dużym zainteresowaniem cieszyły się także inwestycje budowlane – kwota wsparcia dla tego typu działań w województwie śląskim przekroczyła 33 mln zł.
Ponadto w roku 2021 zostały uruchomione dwa nabory poddziałań premiowych: „Restrukturyzacji małych gospodarstw” oraz „Premii dla młodych rolników”. Pierwszy skierowany jest do osób, które już prowadzą gospodarstwo. Drugi – do rolników, którzy przejęli bądź przejmą gospodarstwo i rozpoczynają działalność na własny rachunek. Weryfikacja tych wniosków zakończy się z końcem tego roku.
Łącznie dla obydwu naborów na całe województwo śląskie zakontraktowano środki w wysokości 34 mln 650 tys. zł i już zrealizowano pomoc w wysokości 19 mln 760 tys. zł – w ramach Poddziałania 6.1 (Premie dla młodych rolników) zrealizowano płatności w wysokości 7 340 000 zł, w tym w ramach pierwszej raty płatności wypłacono 5 880 000 zł, w ramach drugiej – 1 460 000 zł; w ramach Poddziałania 6.3 (Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw Restrukturyzacja małych gospodarstw) – zrealizowano płatności w wysokości 12 420 000 zł, w tym w ramach pierwszej raty płatności wypłacono 11 328 000 zł, w ramach drugiej – 1 092 000 zł.
Taki rodzaj wsparcia dotyczy również beneficjentów, którzy korzystają z programu „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”. W naborze prowadzonym przez Śląski Oddział Regionalny, zakończonym 31 grudnia 2020 roku, przyjęto 182 wnioski i wydano 114 pozytywnych decyzji na kwotę 21 850 000 zł. Z kolei w roku 2021 – kwota pozytywnych decyzji to 9 mln 640 tys. zł – w pierwszej racie płatności wypłacono 8 880 000 zł, w drugiej – 760 tys. zł.
Agencja od pewnego czasu intensywnie wspiera Koła Gospodyń Wiejskich kultywujące tradycję i podtrzymujące kulturę na obszarach wiejskich. Na czym polega Państwa pomoc?
– Od 2018 roku wspieramy Koła Gospodyń Wiejskich, które mogą się rejestrować w Krajowym Rejestrze Kół Gospodyń Wiejskich, prowadzonym przez ARiMR. Na dzisiaj w województwie śląskim zarejestrowanych mamy 327 kół, a kwota wsparcia ich działalności statutowej wyniosła 1 735 000 zł. Również w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną, która dotknęła nasz kraj, ARiMR zachęcała Koła Gospodyń Wiejskich, by zaangażowały się w organizację bezpłatnych wydarzeń, wspierających lokalne społeczności w dostępności do szczepień przeciwko COVID-19. W ramach tego działania zarejestrowane KGW złożyły 169 wniosków na kwotę 1 352 000 zł.
Agencja swą opieką otoczyła także pszczelarzy…
– W 2021 roku Agencja po raz pierwszy udzielała wsparcia pszczelarzom, którzy mogli ubiegać się o pomoc związaną z przezimowaniem rodzin pszczelich. Wsparcie wynosiło 20 zł na jedną rodzinę. Stawkę pomocy wyliczono w oparciu o koszt dokarmiania rodziny pszczelej – w okresie jesienno-zimowym niezbędne jest zakupienie 10–15 kg cukru. Założyliśmy jednocześnie, że liczba przezimowanych rodzin pszczelich nie może być większa niż liczba utrzymywanych rodzin pszczelich. W województwie śląskim wypłacono 896 140 zł dla 1415 pszczelarzy. Wsparciem finansowym dla pszczelarzy objęto 45 140 rodzin pszczelich
Z roku na rok grono beneficjentów się powiększa, co sprzyja także rozwojowi programów przeznaczonych dla mieszkańców terenów wiejskich.
– Grupa beneficjentów korzystająca ze wsparcia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest bardzo szeroka – od młodych rolników poprzez małe i duże gospodarstwa, Koła Gospodyń Wiejskich i mieszkańców terenów wiejskich. Istotnym wsparciem finansowym dla województwa śląskiego jest pomoc finansowa realizowana w ramach Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze”. Posiadacze gospodarstw rybackich śródlądowych składali w 2021 roku wnioski o dofinansowanie na działanie „Inwestycje produkcyjne w akwakulturę”. Dodatkowo trwała weryfikacja zobowiązań wynikających z umów podpisanych w roku 2018 w ramach Działania 2.5 „Akwakultura świadcząca usługi środowiskowe”, a także rozpoczęła się weryfikacja wniosków o płatność rozliczających środki finansowe zakontraktowane umowami w latach poprzednich. Warto podkreślić, że na obszarze województwa śląskiego zawiera się największa liczba gospodarstw rybackich śródlądowych w skali całego kraju, które specjalizują się w chowie oraz hodowli karpia – wsparcie finansowe kierowane jest do ponad 120 beneficjentów. Z dumą można pokusić się o stwierdzenie, że „województwo śląskie karpiem stoi”, z całą pewnością również dzięki pracownikom ARiMR.
Niedługo zakończy się pracowity dla Was rok, ale w kolejnym z pewnością też będzie dużo zadań do realizacji.
– Od 10 grudnia tego roku nasi beneficjenci mogą skorzystać ze wsparcia na „Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych”, a jeszcze do 31 grudnia można złożyć wniosek o „Wsparcie na inwestycje zwiększające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska”, a więc już od 1 stycznia rozpoczynamy intensywną pracę. Dalsze zadania wynikające z naborów wniosków, które zostaną przeprowadzone w przyszłym roku, będą realizowane zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem. O naborach będziemy szeroko informować, tak, aby każdy zainteresowany rolnik mógł skorzystać z danego wsparcia finansowego.
Dziękuję za rozmowę i życzę sukcesów w realizacji zadań, tak ważnych dla rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w województwie śląskim.
– Dziękuję. Wszystkim rolnikom oraz mieszkańcom wsi składam życzenia radosnych Świąt Bożego Narodzenia, pełnych ciepła i serdeczności, budującego odpoczynku w gronie rodziny. W nadchodzącym 2022 roku życzę dobrego zdrowia, codziennych powodów do radości, satysfakcji z własnej pracy i optymizmu na przyszłość.
ANNA STĘPIEŃ