Wraz z nastaniem współczesnej cywilizacji i gospodarki rynkowej pojawiły się odpady nieorganiczne. Wśród nich tzw. wyroby z tworzyw sztucznych zajmują coraz więcej miejsca. Wszystkie społeczeństwa konsumpcyjne sporo śmiecą. Niektóre z nich, w krajach rozwiniętych, dopracowały się programów postępowania ze swoimi odpadami. Światowe tendencje gospodarki odpadami polegają przede wszystkim na:
– ograniczaniu ilości odpadów u źródeł ich powstawania;
– tworzeniu strategii zarządzania odpadami w skali gminnej, regionalnej, krajowej i globalnej (europejskiej);
– kształtowaniu takich warunków, aby odpady nie powodowały zanieczyszczeń środowiska innych, niż to wynika z niedoskonałości techniki;
– nieograniczaniu wyboru rodzaju technologii zastosowanej do degradacji odpadów pod warunkiem nie powodowania szkody ekologicznej oraz spełniania innych wymagań wynikających z aktów prawnych o zagospodarowaniu przestrzennym, prawa budowlanego, prawa wodnego, o dopuszczalnych emisjach do atmosfery itp.;
– rozszerzaniu zakresu recyklingu;
– dążeniu do tego, aby deponowaniu podlegały jedynie odpady inertne, pochodzące z urządzeń do degradacji i unieszkodliwiania (rozdrobnione, przetworzone termicznie itp.);
– wprowadzeniu obowiązku uzyskiwania przez podmioty gospodarcze zezwoleń (licencji, koncesji) na gromadzenie odpadów, transportowanie, składowanie, pozyskiwanie surowców wtórnych i innych czynności w ramach szeroko rozumianej gospodarki odpadami;
– kształtowaniu przekonań o osobistej odpowiedzialności każdego obywatela za ochronę środowiska i jego zasobów w miejscu pracy, zamieszkania i wypoczynku;
– tworzeniu systemu prawnego, który zakładać będzie, że zanieczyszczający płaci.
Opracowane w krajach Unii Europejskiej zasady gospodarki odpadami uwzględniają powyższe tendencje światowe. Odpowiednie regulacje prawne i bodźce ekonomiczne przyczyniają się do ich upowszechniania w państwach członkowskich. Zasady polityki ekologicznej zostały wyszczególnione w Jednolitym Akcie Europejskim. Art.130 R tego Aktu określa trzy naczelne zasady polityki ekologicznej:
a) prewencję,
b) naprawianie szkód u źródeł ich powstawania,
c) ponoszenie kosztów przez zanieczyszczającego środowisko.
Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich nr 75/442, zwana dyrektywą ramową dla zarządzania odpadami, zobowiązuje państwa członkowskie do: zakazu niekontrolowanego odprowadzania odpadów; stworzenia zintegrowanej sieci (systemu) przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką i utylizacją odpadów; opracowywania strategii gospodarki odpadami.
AS