Zmarł profesor dr hab. Ryszard Szwed. Emerytowany pracownik Wydziału Filologiczno-Historycznego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie (wcześniej Wyższej Szkoły Pedagogicznej). W latach 1996-2002 pełnił funkcję rektora Uczelni (WSP, I i II kadencja).
Ryszard Szwed urodził się 4 stycznia 1939 roku w Radomsku. Kształcił się w Studium Nauczycielskim w Piotrkowie Trybunalskim, a później na Wydziale Filologiczno-Historycznym WSP w Krakowie. W 1977 roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych (rozprawa pt. „Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim”). Pracował jako nauczyciel w Liceum Pedagogicznym w Radomsku. Później pełnił funkcje dyrektora Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim, a później dyrektora I LO w Radomsku. Z naszą Uczelnią związany od 1990 roku. Zajmował się okresem dwudziestolecia międzywojennego. W efekcie powstała rozprawa „Samorząd terytorialny w polityce i działalności PPS 1918-1939.” Stała się ona podstawą do nadania naukowcowi stopnia doktora habilitowanego (przez Uniwersytet Łódzki). Zainteresowania naukowca koncentrowały się wokół dziejów Częstochowy, był autorem licznych publikacji o przeszłości Częstochowy i regionu.
W 1996 (I kadencja) roku został wybrany rektorem WSP. Jego wkład w rozwój Uczelni, to przede wszystkim znaczący wzrost liczby studentów (do 11 tysięcy), a także uruchomienie nowych kierunków studiów i specjalności: język angielski – język biznesu, praca socjalna, administracja, zarządzanie i marketing. Powstały nowe biblioteki: Instytutu Filologii Obcych i Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego. W 1999 został drugi raz wybrany rektorem WSP. Okres ten przeszedł do historii Uczelni, jako czas kampanii na rzecz utworzenia Uniwersytetu Częstochowskiego (z przekształcenia WSP). Zabiegał o wsparcie idei władze Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Częstochowskiej, Instytutu Teologicznego i Politechniki Częstochowskiej. W tym czasie uczelnia pozyskała budynki przy ul. Waszyngtona 4/8 (główny obiekt Uczelni, obecnie mieści się w nim m. in. rektorat) i przy ul. Jasnogórskiej. Zakończono budowę obiektu zlokalizowanego przy al. Armii Krajowej 13/15 (Instytut Fizyki). Rozpoczęto budowę magazynu Biblioteki Głównej (znajduje się przy al. Armii Krajowej 36a). W 1989 roku został wybrany posłem na Sejm RP. Był m. in. aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego. W 2001 roku otrzymał tytuł profesora. Został udekorowany odznaczeniami: Złotym Krzyżem Zasługi dla ZHP oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Ryszarda Szweda zapamiętamy jako człowieka życzliwie nastawionego do studentów, przyjaciela i kolegę wielu z nas. Łączył w sobie duszę naukowca, z ogromną intuicją dociekliwego badacza przeszłości. Zawsze uśmiechnięty, zdolny poświęcić swój czas osobom zainteresowanym historią oraz potrzebującym wsparcia.
opr. Marek Makowski (przygotowując wspomnienie skorzystałem z materiału zawartego w książce „Droga do Akademii (WSN-WSP-AJD 1971-1974-2004), pod redakcją Ryszarda Szweda).
MM