Moniuszko - Gazeta Częstochowska

Urodził się w 1819 roku w Ubielu na terenie dzisiejszej Białorusi. Edukację muzyczną rozpoczął dość wcześnie. Po krótkim okresie nauki domowej pod kierunkiem matki Elżbiety oraz u Dominika Dziewanowskiego, od 1827 roku naukę gry na fortepianie pobierał u Augusta Freyera w Warszawie, zaś od 1830 – u Dominika Stefanowicza w Mińsku. W 1836 roku wyjechał do Berlina, gdzie kształcił się pod kierunkiem Carla Rungenhagena. Całe jego życie rozwijało się i trwało w okresie rozbiorów Polski. Sytuacja polityczna kraju, w dużym stopniu, wpłynęła na jego twórczość muzyczną. Kompozytor w tym trudnym i tragicznym czasie napisał m.in. 268 pieśni, które wydał w formie „Śpiewników domowych”. Utwory, oparte na tradycji ludowej, krzewiły kulturę polską i odegrały niezwykle ważną rolę w zachowaniu patriotyzmu, tożsamości oraz języka polskiego. Stefan Kisielewski, publicysta i krytyk muzyczny, podkreślił, iż Moniuszko wszedł na stałe do historii Polski „ukazując naocznie prawdę, że nawet naród poszarpany na części, pozbawiony państwa, wojska, prawa do rozwoju – żyje i trwa, gdy żyje jego kultura (…)”. „Halka” Stanisława Moniuszki należy do najsłynniejszych oper kompozytora. Pierwsza jej premiera odbyła się w Wilnie w 1848 roku, lecz dopiero czteroaktowa wersja dzieła, wystawiona dziesięć lat później, w 1858 roku w warszawskim Teatrze Narodowym, przyniosła jej nieprzemijającą sławę. Odniesiony sukces zaowocował powołaniem twórcy na stanowisko pierwszego dyrygenta Opery Warszawskiej. Kolejnymi operami Moniuszki pozostają: „Flis”, „Hrabina”, „Verbum nobile”. W latach 1862-1864 kompozytor pracował nad „Strasznym dworem”. Wystawienie tego dzieła wywołało ogromny entuzjazm i zachwyt. Utwór odniósł sukces podobny do sukcesu „Halki”. W bogatym dorobku artysty znajdują się również balety, operetki, kantaty oraz msze. Stanisław Moniuszko doczekał się wielu upamiętnień na terenie całej Polski. W Częstochowie także powstała inicjatywa uhonorowania tego Wielkiego Polaka. W Parku 3 Maja, nieopodal Jasnej Góry, został wzniesiony pomnik autora „Hrabiny”. Protektorami zamysłu zrodzonego w 1952 roku byli członkowie Rzemieślniczego Męskiego Chóru „Pochodnia”. Niestety brak zezwolenia na budowę oraz ograniczone środki finansowe wstrzymały dzieło. Kilka lat później, w 1956 roku, Polska Akademia Nauk postanowiła oddać hołd artyście i ogłosiła rok 1958 Rokiem Moniuszkowskim. Powróciły wówczas nadzieje i starania o wybudowanie monumentu. Przedsięwzięcie to cieszyło się niezwykłym poparciem częstochowian. Pieniądze na budowę pochodziły z dotacji instytucji, ofiar mieszkańców, ze zbiórek społecznych. Ogromnego wsparcia finansowego udzieliło również rzemiosło i wiele zakładów pracy. Odsłonięcie pomnika, według projektu rzeźbiarza Stefana Policińskiego, miało miejsce sześćdziesiąt sześć lat temu, 23 listopada 1958 roku. Widnieje na nim napis: STANISŁAW MONIUSZKO. Pieśniarzowi ludu polskiego, twórcy opery narodowej. Chór „Pochodnia” i społeczeństwo Częstochowy 1958. Dopełnieniem tekstu, niech pozostaną słowa kompozytora i dyrygenta Ignacego Zalewskiego: „Moniuszko jest jednym z fundamentów, na którym powinniśmy budować naszą muzyczną tożsamość”. Barbara Szymańska Źródła: https://encyklopedia.czestochowa.pl https://moniuszko200.pl Fot.1 Pomnik Stanisława Moniuszki w Parku 3 Maja w Częstochowie. Fot. BS