Długotrwały kontakt z
pestycydami – np. poprzez
spożywanie produktów
zawierających ich
pozostałości, czy podczas
pracy na polu lub w ogrodzie
– może zwiększać ryzyko
wystąpienia wielu groźnych
chorób, m.in. nowotworów czy
chorób neurologicznych.
Dotyczy to zarówno rolników,
ich rodzin i osób
mieszkających na terenach, na
których prowadzone są
intensywne uprawy, oraz osób
mających kontakt z
pestycydami w żywności. Do
grup szczególnie wrażliwych
należą kobiety w ciąży i
dzieci – wynika z raportu
opublikowanego przez
Greenpeace.
Raport Greenpeace „Negatywny wpływ pestycydów na zdrowie.
Rosnący problem” zestawia wyniki prowadzonych na całym świecie
badań, z których jasno wynika, że ekspozycja na niektóre
pestycydy może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia
nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych, np. choroby Parkinsona
i Alzheimera, zaburzeń układu hormonalnego, a także z poważnymi
wadami rozwojowymi i chorobami dzieci. Długotrwały kontakt z
pestycydami może też zwiększać ryzyko zachorowania na niektóre
choroby przewlekłe, np. astmę czy alergie. Dotyczy to zarówno
osób bezpośrednio pracujących z pestycydami (rolników,
pracowników szklarni), jak i osób, które spożywają produkty
zawierające pozostałości tych toksycznych substancji.
– Długotrwała ekspozycja na substancje toksyczne, między innymi
na niektóre pestycydy, to jeden z istotnych czynników
zwiększających ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. Dlatego
należy robić wszystko, by ludzie – a przede wszystkim dzieci –
mieli z nimi jak najmniejszy kontakt. Niebezpieczny jest
zarówno bezpośredni kontakt w czasie pracy na polach czy w
sadach, jak i spożywanie pokarmów z resztkową zawartością
pestycydów używanych w okresie wegetacyjnym – mówi prof. dr
hab. med. Jacek Jassem, Kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i
Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i członek
Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Dlatego
Greenpeace wzywa do ograniczenia wykorzystania syntetycznych
pestycydów oraz zatrzymania postępującej chemizacji rolnictwa w
Polsce.
– Osoby, które produkują naszą żywność, są jednocześnie
najbardziej narażone na szkodliwe działanie pestycydów
stosowanych na polach, w sadach i w szklarniach. Rolnicy i ich
rodziny ponoszą skutki wadliwego systemu przemysłowej produkcji
żywności. Ale jego skutki ponosimy także my wszyscy –
konsumenci. Nasz raport jednoznacznie wskazuje, że pestycydów
nigdy nie można uznać za całkowicie bezpieczne i dla
bezpieczeństwa ludzi należy jak najbardziej ograniczyć lub
całkowicie wyeliminować je z procesu produkcji żywności –
powiedziała Katarzyna Jagiełło, koordynatorka kampanii
„Rolnictwo ekologiczne” w Greenpeace Polska.
Kobiety w ciąży i dzieci – grupy szczególnego ryzyka
Kontakt z pestycydami podczas ciąży może stanowić poważne
zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Ekspozycja na działanie
niektórych pestycydów w życiu płodowym może przyczynić się
m.in. do powstania poważnych wad, np. opóźnień w rozwoju
poznawczym dziecka czy zwiększonego ryzyka zachorowania na
białaczki dziecięce. Dotyczy to w szczególności kobiet, które
będąc w ciąży pracowały przy opryskach na polu lub w
szklarniach, miały długotrwały kontakt z pestycydami w czasie
prac ogrodowych lub mieszkają w pobliżu terenów, na których
prowadzone są intensywne uprawy.
Pestycydy są też szczególnie niebezpieczne dla zdrowia
noworodków i małych dzieci, które w związku z niewielką masą
ciała i niższą wydolnością metabolizmu, nie są w stanie pozbyć
się toksycznych substancji z organizmu równie szybko, co
dorośli. Częstą drogą kontaktu dzieci z pestycydami jest mleko
matki, która wystawiona była na jego działanie, lub żywność
produkowana w sposób przemysłowy.
Rolnictwo wolne od pestycydów to bezpieczeństwo ludzi i
środowiska
W związku z ogromną dynamiką wzrostu wykorzystania
syntetycznych pestycydów w Europie, w szczególności zaś w
Polsce*, Greenpeace wzywa do uwzględnienia w Krajowym planie
działania na rzecz ograniczenia ryzyka związanego ze
stosowaniem środków ochrony roślin rozwiązań, mających
ograniczyć zagrożenia dla zdrowia wynikające z ekspozycji na
działanie tych toksycznych substancji. Aby to osiągnąć,
konieczne jest jak najszybsze ograniczenie, a w dalszej
perspektywie wyeliminowanie syntetycznych pestycydów z procesu
produkcji żywności. W pierwszej kolejności należy zakazać
substancji wykazujących działanie rakotwórcze, mutagenne,
toksyczne dla układu rozrodczego i wpływających na układ
hormonalny, a także pestycydów neurotoksycznych.
* W latach 2000-2013 zużycie pestycydów w Polsce wzrosło o ok.
150%.
r