KAROLINA PIASTÓWNA (1652 – 1707)


Przebywali w Częstochowie

Rodzice Karoliny. Ojciec Chrystian II (1618 – 1672), matka Ludwika, córka księcia Anhalt Dessau (1631 – 1680). Córka Karolina, o imieniu występującym jedyny raz w dynastii piastowskiej, urodziła się 2.12.1652 na zamku książęcym w Brzegu. Ojcem chrzestnym (1.01.1653) był brat ojca Ludwik IV. Córka otrzymała wszechstronne wykształcenie i wychowanie w duchu surowego kalwinizmu. W dwudziestym roku życia, 14.07.1672, Karolina, wbrew woli matki, potajemnie poślubiła oficera armii austriackiej księcia Fryderyka v. Holstein-Sondenburg-Wiesenburga, zrzekając się wiary kalwińskiej i przechodząc na katolicyzm. Po 10 miesiącach zawarła oficjalny ślub. Małżeństwo to było nieudane i nie przyniosło Karolinie oczekiwanego szczęścia. W sierpniu 1680 uzyskała od cesarza zgodę na całkowitą separację małżeńską, otrzymując jednocześnie dożywotnią pensję, w wysokości 6000 talarów rocznie. Od 1675 żyła w samotności, mieszkając w pałacu książąt legnicko-brzeskich we Wrocławiu. Swoje zainteresowania skierowała na działalność dobroczynną. Była wielce pobożna. Ze związku Karoliny z Fryderykiem urodził się syn Leopold, który w układzie o separację, został przeznaczony pod opiekę ojca. Księżna Karolina zmarła 24.12.1707 we Wrocławiu, pochowana, zgodnie z wcześniejszą jej wolą, w klasztorze trzebnickim u stóp grobowca św. Jadwigi, matki m.in. Henryka II. Pamiątki w Legnicy. Z inicjatywy i fundacji Ludwiki Anhalckiej, matki Karoliny, powtała po częściowej przebudowie wnętrza prezbiterium kościoła św. Jana w Legnicy kaplica pełniąca rolę panteonu, w którym chowano prochy sławnych Piastów. Kaplicę tę, wg projektu C. Rosiego, wykonał znany wiedeński rzeźbiarz i malarz M. Rauchmuller.
W sarkofagach umieszczono trumny ze szczątkami m.in. fundatorki obiektu ks. Ludwiki, jej męża ks. Chrystiana II i syna ks. Jerzego Wilhelma, ostatniego Piasta, zmarłego w 1675 w wieku 15 lat. Córka Karolina, jak już wspomniano wyżej, spoczęła w Trzebnicy. Z płyty fundacyjnej z obszernym tekstem, umiejscowionej w kaplicy cytujemy krótki, końcowy fragment: “…Ludwika, księżna Anhalcka, ostatnia matka Piastów pomnik ten zbudowała przodkom i pradziadom, jako też potomnym: małżonkowi, synowi, sobie i pozostałej córce Karolinie księżnej Holsztyńskiej”. Przez słowo “pomnik” należy rozumieć cały obiekt, a w nim m.in. freski, przedstawiające sceny z historii Polski i śląskiej gałęzi piastowskiej oraz cztery piękne rzeźby figuralne, ustawione półkoliście na cokołach, wyobrażające całą książęcą rodzinę w nast. kolejności: ks. Ludwikę, ks. Chrystiana II, ks. Jerzego Wilhelma i ks. Karolinę. Pamiątki we Wrocławiu.
W dawnym kościele klasztornym Klarysek przy pl. Biskupa Nankiera 16, po odbudowie zmienionym na Urszulanek pw. św. Klary i św. Jadwigi umiejscowiono: Mauzoleum Piastów Wrocławskich (udostępnione zwiedzającym w 1971), Dom Zakonny, Prywatne Liceum Ogólnokształcące sióstr Urszulanek. We wnęce nad wejściem z kaplicy do kościoła w epitafium księżnej Karoliny umieszczono srebrną, zwieńczoną orłami z jej sercem. Pod urną umieszczono okolicznościowy tekst, który z uwagi na szczupłość miejsca zacytujemy we fragmencie: “…księżna Holsztyna Karolina, ostatni potomek wielkiego rodu Piastów… zmarła w roku 1707, żyła w sercu swym tu złożonym 55 lat i 22 dni (…) Pomnik ten (…) wzniósł jedyny syn Leopold”.
Intencyjna pielgrzymka księżnej Karoliny na Jasną Górę. Brak jest szczegółów dotyczących wizyty księżnej Karoliny na Jasnej Górze. Zapewne takie istnieją w niektórych źródłach klasztornych. Wiemy natomiast, że przybyła w lutym 1688 z Piekar Śląskich w trzydziestym szóstym roku życia, w osiem lat po rozwodzie. Jest pewne, że pielgrzymując do Częstochowy, pragnęła przed obliczem Matki Bożej utrwalić nabytą nową wiarę, powszechną w Królestwie skąd pochodziły jej korzenie i złożenie dziękczynnych modlitw.
Źródła: Rodowód Piastów Śląskich; K. Jasiński, Wrocław 1973.
Dziękujemy Muzeum Miedzi w Legnicy za udostępnienie zdjęcia figury ks. Karoliny i danych dot. mauzoleum.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *