Co zmienić w diecie i stylu życia, aby zwiększyć szansę na zajście w ciążę i zmniejszyć ryzyko niepowodzenia w jej wczesnym okresie?
Przygotowania do zajścia w ciążę należy rozpocząć 3-6 miesięcy przed planowanym poczęciem. Przyszła mama powinna zacząć od wizyty kontrolnej u ginekologa, wprowadzić w życie jego wskazówki i wykonać zlecone badania. Może to być np. morfologia czy USG narządu rodnego. Prawdopodobnie lekarz zleci również badanie poziomu przeciwciał przeciw wybranym wirusom, co pozwoli na podjęcie decyzji odnośnie szczepień profilaktycznych. Kobietom planującym ciążę zaleca się przede wszystkim szczepienia przeciwko różyczce, śwince, grypie, ospie i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Zakażenie wirusami tych chorób w ciąży może wiązać się z ryzykiem rozwoju wad płodu, poronienia, przedwczesnego porodu, czy nawet zgonu dziecka. Trzeba pamiętać, że w niektórych przypadkach zalecana jest kilkumiesięczna przerwa między szczepieniem a zajściem w ciążę. W okresie prekoncepcyjnym należy także skonsultować się ze stomatologiem, ponieważ u kobiet w ciąży nasilają się zmiany próchnicze i choroby przyzębia. Jeśli istnieje taka potrzeba, trzeba również przeprowadzić badania diagnostyczne. Warto wiedzieć, że kobietom w stanie błogosławionym z reguły odradza się wykonywanie zdjęć rentgenowskich, ponieważ promieniowanie może mieć niekorzystny wpływ na płód.Co przyszła mama powinna zmienić w stylu życia? Przede wszystkim – zrezygnować z alkoholu i rzucić palenie. Warto, aby namówiła do tego także partnera. Udowodniono, że stosowanie używek może zmniejszać płodność zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Trzeba również przypomnieć, że picie alkoholu i palenie papierosów w ciąży – ze względu na negatywny wpływ na jej przebieg i rozwój płodu – jest niewskazane.Kolejnym czynnikiem wpływającym na płodność jest masa ciała. Zarówno niedowaga, jak i nadwaga oraz otyłość, mogą spowodować zaburzenia owulacji, z czym wiążą się trudności z zajściem w ciążę. Najłatwiej sprawdzić, czy waga jest prawidłowa dzięki tzw. Body Mass Index (BMI). Aby obliczyć BMI należy masę ciała w kg podzielić przez wzrost w metrach do kwadratu. BMI mniejsze niż 18,5 oznacza niedowagę, wynik pomiędzy 18,5 – 24,9 to prawidłowa masa ciała, 25 – 29,9 oznacza nadwagę, a powyżej 30 – otyłość. Trzeba zwrócić uwagę, że im wyższy jest wskaźnik BMI przed ciążą, tym mniej można przytyć w czasie ciąży.Jeśli kobieta planująca ciążę ma nadwagę lub cierpi na otyłość, powinna – w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem – ustalić optymalny spadek wagi i zaplanować odpowiedni jadłospis. Na konsultację u specjalisty warto zdecydować się również jeśli – do czasu podjęcia decyzji o ciąży – przyszła mama odchudzała się i stosowała diety eliminacyjne. Należy pamiętać, że niedobór składników odżywczych u matki może mieć wpływ na występowanie poronień oraz wad rozwojowych u dziecka. W dbaniu o prawidłową wagę pomoże umiarkowana aktywność fizyczna (specjaliści zalecają np. pływanie), jak i zbilansowana dieta. Kobieta planująca ciążę powinna komponować swój jadłospis zgodnie z zasadami Piramidy Zdrowego Żywienia. Należy zwrócić uwagę, aby w diecie obojga przyszłych rodziców znalazły się produkty zawierające kwas foliowy. Występuje on m. in. w zielonych warzywach, takich jak sałata, szpinak, kapusta, natka pietruszki, brokuły, brukselka. Znajdziemy go także w kalafiorze, fasoli, pomarańczach, pomidorach, płatkach owsianych, pełnoziarnistym pieczywie, otrębach, mleku i jego przetworach, jajach oraz tłustych rybach. Trzeba wiedzieć, że kwas foliowy z pożywienia jest trudno przyswajalny. Dlatego na co najmniej miesiąc przed planowanym poczęciem zaleca się jego suplementację lepiej wchłanianymi farmaceutykami. Należy ją kontynuować do końca 2 trymestru ciąży. Udowodniono, że suplementacja kwasu foliowego zmniejsza ryzyko wystąpienia wad wrodzonych układu nerwowego (tzw. wad cewy nerwowej) u dziecka. Wady te powstają w pierwszych 4 tygodniach rozwoju zarodka, stąd zalecenie by przyjmowanie kwasu foliowego zacząć jeszcze przed ciążą. Pomocne może być także stosowanie suplementu żelaza. Decydując się na preparat żelaza, warto wybrać produkt zawierający dobrze tolerowany i wchłaniany chelat (np. Szelazo+SR. Przyszła mama musi również unikać stresu. Powinna także zadbać o odpowiednie środowisko w miejscu pracy i wyeliminować z niego czynniki, które mogłyby zaszkodzić ciąży. Jeśli kobieta planująca ciążę choruje przewlekle i przyjmuje na stałe leki, warto upewnić się u lekarza prowadzącego, czy nie mają one negatywnego wpływu na płód .
r