Barylski Jan (1890–1946) – redaktor, kierownik literacki”Gońca Częstochowskiego”, dziennikarz, pseud. dziennikarski – Bolesław Golcz, Acer.
Barylski Jan (1890–1946) – redaktor, kierownik literacki”Gońca Częstochowskiego”, dziennikarz, pseud. dziennikarski – Bolesław Golcz, Acer.
Urodził się 29 VII 1890 w Radomsku, w rodzinie ziemiańskiej. Po ukończeniu szkoły początkowej Barylski przeniósł się do Częstochowy do rosyjskiego gimnazjum, a następnie polskiego (przemianowanego później na Gimnazjum im. H. Sienkiewicza). Gimnazjum ukończył około 1908 roku i wyjechał do Belgii (Liege), podejmując studia na Wydziale Prawno-Handlowym Uniwersytetu leodyjskiego. Studiował przez dwa lata i następnie powrócił do Częstochowy. W maju 1915 zaangażowany został na współredaktora ówczesnej”Gazety Częstochowskiej”. W 1917 przeniósł się do Sosnowca, gdzie podjął pracę dziennikarską w”Kurierze Zagłębia”. Po roku (1918), na krótko przed zniesieniem okupacji niemieckiej powrócił do Częstochowy i został zatrudniony jako kierownik literacki „Gońca Częstochowskiego”, wydawanym przez Franciszka Dionizego Wilkoszewskiego. W tym okresie Barylski rozpoczął popularny cykl felietonów ukazujących się pod wspólnym tytułem „Przez zakopcone szkiełka”, podpisywanych pseudonimem Acer. Ujawniły one duże możliwości autora w tematyce o zabarwieniu satyrycznym. Pozwalały one mu bowiem na krytykę połączoną z wyszydzaniem pokutujących wśród częstochowskiego mieszczaństwa wszelkich przywar, nawyków i parafiańszczyzny. Jako oddany sympatyk Stronnictwa Narodowego pozwalał sobie na słowa krytyki wobec niektórych decyzji władz magistrackich Częstochowy. Obok pracy redakcyjnej w 1921 prowadził jako współwydawca i redaktor tygodnik humorystyczny „Satyr Częstochowski”. W latach 1924–1926 był także redaktorem i wydawcą ukazującej się sporadycznie „Wolnej Krytyki”. Od 1928 Jan „Acer” Barylski rozpoczął działalność literacką, pisząc wówczas modne utwory komediowe. Pierwszą z nich była „Miłość XX wieku” wystawiona przez Teatr „Rozmaitości”. Następne z nich ukazały się: komedia polityczna „Rewolucja w Pikutowie”(1929), tragikomedia w 4- aktach „Fatalna wizyta” (1930) – wystawiona w Miejskim Teatrze Kameralnym, reżyserowana przez Antoniego Piekarskiego. W wersji książkowej zostały wydane tomiki i utwory prozą: „Z teki humorysty”(1931) – felietony urlopowe z uzdrowisk), „Wesoła Muza”(1931) – satyry i skecze sceniczne i”Lekkie utwory humorystyczne”(1931). W tym okresie został współzałożycielem „Grupy literackiej Lit-Ars” oraz wydawanego przez nią „Czasopisma Literackiego”. Rozwijająca się kariera dziennikarska sprawiła, że Jan Barylski w 1934 opuścił Częstochowę i podjął pracę dziennikarską w Warszawie. Tutaj zastała go wojna, przeżył powstanie warszawskie, ale trafił do obozu jenieckiego. Po uwolnieniu w 1945 powrócił do Warszawy. 27 maja 1946 zmarł. Pochowany został na cmentarzu Bródnowskim (nr kwatery 39 L – 6 – 11).
Zdjęcie nr 1 – Jan Acer – Barylski jako student Uniwersytetu Loadyjskiego (Belgia Liege)
Przypisy :
1. Wikipedia
2. Ewa i Mirosław Zwolińscy
3. Dokumentacja Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza.
4. „Goniec Częstochowski”1931, nr 49 (01.03)
5.
Aleksander CIEŚLAK