Badania skrótowo omawia doktor Krzysztof Strójwąs – specjalista chorób kobiecych, połóżnictwa i diagnosta USG schorzeń piersi z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego przy ul. PCK nr 1 w Częstochowie.
BADANIE OGÓLNE MOCZU
Badanie ogólne moczu – określenie jego właściwości fizycznych (barwa, ciężar właściwy, odczyn, przejrzystość) i składu chemicznego (poziom białka, bilirubiny, cukru, i urobilinogenu), krwinek białych, czerwonych, bakterii i nabłonków – dostarcza informacji o stanie czynnościowym nerek i wielu innych narządów.
Mocz do badania pobiera się rano (z nocy) z tak zwanego środkowego strumienia. Przed badaniem nie powinno się przyjmować żadnych leków, z wyjątkiem insuliny i antybiotyków.
WYNIK
Prawidłowy wynik powinien brzmieć:
barwa – słomkowa, żółta;
odczyn – kwaśny;
ciężar właściwy – 1018 – 1030.
W moczu mogą się pojawić krwinki białe, krwinki czerwone, pojedyncze wałeczki szkliste, kryształy kwasu moczowego, moczanów i szczawianu wapniowego, urobilinogen (do 02). Nie powinno być białka, cukru, nadmiaru urobilinogenu i bilirubiny.
Barwa
Zmiana barwy moczu może być wynikiem wydalania barwnych związków powstałych w toku przemian ustrojowych lub substancji egzogennych (składniki pożywienia, leki lub też środki kontrastowe).
Zmętnienie
Może być różnego stopnia i może być spowodowane obecnością w moczu: krwinek czerwonych, białych, nabłonków, bakterii, kuleczek tłuszczu i in.
Ciężar właściwy
Ciężar właściwy moczu zależy od ilości wydalonych końcowych produktów przemian ustrojowych (głównie mocznika), elektrolitów, potasu i in. oraz od ilości wydalonej wody.
Obecność białka w moczu może świadczyć o chorobie nerek, cukru – o cukrzycy, bilirubiny i nadmiaru urobilinogenu – o żółtaczce lub uszkodzeniu wątroby.
Wysoka zawartość leukocytów może świadczyć o stanie zapalnym dróg moczowych, a pojawienie się krwinek czerwonych może wskazywać na kamicę nerkową, zapalenie dróg moczowych lub nowotwory.
Uwaga!
W każdym przypadku, gdy zauważymy krew w moczu, powinniśmy pilnie skontaktować się z lekarzem.
DOBOWA ZBIÓRKA MOCZU
Badanie wykonuje się celem określenia dobowego bilansu płynów i innych substancji gromadzących się w moczu (np. cukru u chorych na cukrzycę). Wynik otrzymuje się w postaci opisu.
BAKTERIOLOGICZNE BADANIE MOCZU
Tzw. posiew. Wykonuje się celem ustalenia, czy np. w drogach moczowych znajdują się drobnoustroje chorobotwórcze, jakie one są i w jakich ilościach występują (czy przypadkiem nie powyżej normy). Ustala się też ich wrażliwość na poszczególne antybiotyki lub chemioterapeutyki, aby można zastosować właściwe preparaty w leczeniu.
Wynik otrzymujemy w postaci opisu. W antybiogramie zaznaczone jest na które leki szczepy bakterii są wrażliwe.
UROGRAFIA
Jest to prześwietlenie nerek, pęcherza i dróg moczowych.
Badanie wykonuje się przy podejrzeniu wad układu moczowego, krwiomoczu urologicznego, kamicy nerkowej i in. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Należy tylko pozbyć się przedmiotów metalowych (zegarek, wsuwki do włosów itp.).
Przebieg
Pacjentowi podaje się dożylnie tzw. kontrast, a następnie wykonuje zdjęcie rentgenowskie.
USG TARCZYCY
Badanie wykonuje się celem określenia wielkości gruczołu lub wykrycia obecności guzków i innych nieprawidłowości w obrębie wola. USG nie stwierdza czy guzki są łagodne czy złośliwe. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Wynik otrzymuje się w postaci komputerowego zdjęcia tarczycy i jego opisu.
JOANNA BAR