WŁADYSŁAW RUDLICKI
(1876–1949)
„Sztuka jest emanacją naszego wewnętrznego życia
i ona jest decydującą wartością tworzenia”
Ponad siedemdziesiąt lat temu zmarł Władysław Rudlicki, rzeźbiarz, malarz, pedagog. Z urodzenia częstochowianin. Był postacią ważną dla naszego miasta. Patronuje jednej z ulic w dzielnicy Północ w Częstochowie. W jego twórczości znalazł się korowód czasu, w jakim żył. Cenił sobie zdobywanie wiedzy oraz nowych doświadczeń. Pracował dużo. Łączył obowiązki twórcy, nauczyciela i współorganizatora wystaw artystycznych.
Władysław Rudlicki urodził się 24 marca 1876 roku w Częstochowie. Był synem Ksawerego i Adeli z Czajkowskich. Sztuka pochłaniała go od wczesnych lat życia i dlatego wybór przyszłej drogi zawodowej był w pełnej harmonii z jego zainteresowaniami.
Studiował rzeźbę i malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był uczniem profesorów: Floriana Stanisława Cynka, Konstantego Laszczki, Józefa Mehoffera. Natomiast wiedzę artystyczną zgłębiał m.in. z Fryderykiem Pautschem, Wojciechem Weissem. Wytrwała praca oraz rozwijający się talent zaczęły przynosić efekty. W 1900 i 1901 roku otrzymał za prace w rzeźbie dwa brązowe medale, a rok później, w tej samej dziedzinie został uhonorowany medalem srebrnym.
Ciekawość świata oraz poszukiwania nowych inspiracji i bodźców dla swej sztuki, zadecydowały o kontynuowaniu przez Rudlickiego dalszej nauki. Wyjechał do Włoch, gdzie poznawał dzieła wyjątkowych mistrzów. Odbył także wiele ciekawych wędrówek artystycznych. Zwiedził Florencję, Wenecję, Rzym.
Po powrocie do Polski osiadł w rodzinnym mieście. W Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza prowadził zajęcia z rysunku. Okazał się dobrym i wymagającym pedagogiem. Współpracował również z pracownią ceramiczną Stanisława Placyda Bednarskiego.
Był artystą docenianym i wystawianym. Swoje prace eksponował m.in. w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie (od 1902 r.), w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Uczestniczył w wystawach w Łodzi i Częstochowie. Oto niektóre z obrazów malarza: „Stodoły w Olsztynie”, „Pogrzeb”, „Kwitnąca jabłoń”, „Kosiarz”.
„Wśród różnych tematów podejmowanych przez Rudlickiego (pejzaż, portret, martwa natura) do najciekawszych należą chyba sceny rodzajowe, fragmenty stałej zabudowy oraz typy uliczne (handlarze, żebracy)” – napisał Aleksander Jaśkiewicz.
Ważnym przejawem jego aktywnego życia twórczego były także pełne treści i wyrazu rzeźby, „przekonujące każdą płaszczyznę, każdą formę pomyślaną rzeczowo”.
Na przestrzeni lat wykonał m.in. posągi świętych: Jadwigi Śląskiej, Floriana, Kazimierza, Pawła Pierwszego Pustelnika, jako elementy ozdobne na wieżę jasnogórską. Jego prace zdobiły również salę koncertową Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”, a w parku im. Stanisław Staszica znajduje się rzeźba siedzącej dziewczyny – dar artysty dla miasta.
Wiele prac Rudlickiego nie zachowało się, a te, które możemy oglądać, znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Częstochowskiego.
Władysław Rudlicki zmarł 30 maja 1949 roku. Spoczął na cmentarzu św. Rocha.
Barbara Szymańska
Źródła:
- Jaśkiewicz A. Artyści Częstochowy 1850-1960. Częstochowa 1996.
- W pracowni prof. Rudlickiego. „Drugi Tor” nr 1, 1936.
Fot. 1 Ulica Władysława Rudlickiego. Dzielnica Północ. fot. BS
Fot. 2 „Zaduma” – rzeźba Władysława Rudlickiego wykonana w 1911 r.
Park im. Stanisława Staszica w Częstochowie. fot. BS