W STYCZNIU URODZILI SIĘ:
6. stycznia 1924 r.
Urodził się w Warszawie Janusz Bolesław Lipiec, historyk, pedagog, żołnierz Armii Krajowej, więzień Pawiaka i obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i Mauthausen.
W 1948 roku rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, równocześnie pracował jako redaktor w Spółdzielni Wydawniczej “Książka i Wiedza”. Po przybyciu do Częstochowy w 1960 roku podjął pracę w Muzeum Regionalnym. Był autorem wielu wystaw historycznych, prowadził także działalność odczytową. W 1973 roku Janusz Lipiec został zatrudniony jako starszy wykładowca w Wyższej Szkole Nauczycielskiej, która wkrótce została przemianowana na Wyższą Szkołę Pedagogiczną. W 1983 roku uzyskał doktorat z pedagogiki na Uniwersytecie im.Mikołaja Kopernika w Toruniu, a osiem lat później habilitował się w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Janusz Lipiec uczestniczył w pracach licznych towarzystw: w Polskim Towarzystwie Historycznym, Częstochowskim Towarzystwie Naukowym oraz w Towarzystwie Przyjaciół Częstochowy.
Zmarł 16. kwietnia 1992 roku w wieku 68 lat. Spoczął na cmentarzu Kule
w Częstochowie.
23. stycznia 1892 r.
Urodził się w Sługocinku, pow. Koniński, Antoni Gmachowski, nauczyciel, księgarz, wydawca.
Z wykształcenia był pedagogiem. Wykładał w Seminarium Nauczycielskim w Częstochowie.
W 1917 roku założył własną księgarnię przy Alei NMP 39. Prowadził również wypożyczalnię książek. W 1922 roku zapoczątkował serię wydawniczą “Książnica Narodowa”. Pod kierunkim Stanisława Pazurkiewicza ukazały się tytuły: “Zaklęty dwór” W.Łozińskiego, “Myśli i aforyzmy o etyce lekarskiej” W.Biegańskiego, “Dzieje szkolnictwa polskiego” M.Janika. Kryzys ekonomiczny początku lat trzydziestych negatywnie wpłynął na działalność wydawniczą i księgarską i Gmachowski zlikwidował księgarnię i ograniczył prace wydawnicze. Jednak w kręgu jego zainteresowań nadal pozostawała książka i literatura. Uczestniczył w ważnych przedsięwzięciach księgarskich. W 1934 roku wziął udział w Wystawie Książki Polskiej.
Antoni Gmachowski zginął w 1941 roku w obozie koncentracyjnym w Dachau.
27. stycznia 1867r.
Urodził się Jan Czeraszkiewicz, prawnik, pedagog, działacz społeczny.
Był synem Alfonsa i Marceliny z Węgrzeckich. Dzieciństwo i młodość spędził w Częstochowie. W 1896 roku po ukończeniu Wydziału Prawa na Uniwersytecie Warszawskim wyjechał do Łodzi, gdzie założył prywatną kancelarię adwokacką. Wkrótce zrezygnował z adwokatury i poświęcił się pracy pedagogicznej. W 1906 roku został dyrektorem Szkoły Handlowej w Zgierzu, a począwszy od 1912 roku przez długie lata pełnił funkcję dyrektora Gimnazjum Towarzystwa “Uczelnia” w Łodzi. Pracował w różnych instytucjach społecznych, kulturalnych, oświatowych: w Polskiej Macierzy Szkolnej, Stowarzyszeniu Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych. Szczególną aktywność przejawiał w Polskim Towarzystwie Krajoznawczym.
Zmarł 7. czerwca 1924 roku w Miłowodach pod Obornikami.
W STYCZNIU ODESZLI
22. stycznia 1940 r.
Zmarł Stefan Przeworski, archeolog, historyk.
Urodził się 18. czerwca 1900 roku w Częstochowie. Był synem Józefa i Matyldy z Szyllerów- Wexlerów. Uczył się w Gimnazjum Towarzystwa Opieki Szkolnej w Częstochowie. Po zdaniu matury w 1918 roku podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Niebawem zrezygnował z prawa i przeniósł się na archeologię klasyczną do Krakowa. W 1926 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie rozprawy “Studia nad pochodzeniem ludności Krety”. W latach 1927-1928 asystował przy wykopaliskach, prowadzonych przez Amerykanów pod kierownictwem H.H.von der Ostena w Anatolii ( Turcja ). Dorobek naukowy Stefana Przeworskiego obejmuje ponad sto prac. Na uwagę zasługują: “Azja Zachodnia”, “Dzieje i kultura Azji Mniejszej do podboju perskiego”, “Dzieje i kultura starożytnej Persji”. Współredagował “Polski Biuletyn Orientalistyczny”. Należał także do Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego.
Zginął 20. lub 21. stycznia 1940 roku rozstrzelany przez Niemców w Palmirach.
29. stycznia 1917 r.
Zmarł Władysław Biegański, lekarz internista, filozof, logik.
Urodził się 28. kwietnia 1857 roku w Grabowie w Wielkopolsce. W 1875 roku rozpoczął studia medyczne na Wydziałe Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Uczęszczał również na wykłady
z filozofii. Po otrzymaniu dyplomu lekarskiego objął posadę lekarza ziemskiego w guberni kałuskiej w Rosji. Celem uzupełnienia wiedzy medycznej Władysław Biegański wyjechał do Berlina, gdzie uczęszczał na wykłady Edwarda Henocha, Fryderyka Karola Westphala.
W 1883 roku wrócił do Polski i osiadł w Częstochowie. Objął stanowisko lekarza szpitalnego.
W ciągu kilkudziesięciu lat działalności naukowej wydał 131 prac z zakresu metodologii, logiki ogólnej oraz zagadnień medycznych. Do najważniejszych dzieł należą: “Diagnostyka różniczkowa chorób wewnętrznych” (1891), “Wykłady o chorobach zakaźnych ostrych” (1900-1901), “Zasady logiki ogólnej” (1903). Władysław Biegański był założycielem Towarzystwa Lekarskiego w Częstochowie, Towarzystwa Higienicznego, Towarzystwa Dobroczynności, Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Powołał także w naszym mieście Towarzystwo Biblioteki Publicznej, którego został przewodniczącym.
Zmarł w Częstochowie w wieku 60 lat i spoczął na cmentarzu Kule.
Opracowała
BARBARA SZYMAŃSKA