Szanowni Państwo Posłowie i Senatorowie Ziemi Częstochowskiej, Rada Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Częstochowskiego zwraca się do Państwa o wsparcie naszych starań dotyczących wprowadzenia takich zmian do projektu nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela, które nie będą ograniczać już i tak coraz bardziej „okrojonych” uprawnień nauczycieli, a tym samym nie będą uderzać w polską oświatę.
Za najbardziej kontrowersyjne zapisy uznajemy:
1. Urlop dla poratowania zdrowia (pkt 32, 33). Trudno zgodzić się z tym, że po 20 latach, tylko jeden raz i tylko w przypadkach, które mogą prowadzić do choroby zawodowej, a także na przeniesienie orzekania o potrzebie urlopu zdrowotnego z lekarza pierwszego kontaktu na lekarza medycyny pracy oraz zmianę organu odwoławczego od decyzji w sprawie urlopu zdrowotnego na sąd pracy. Zwracamy uwagę, że problem ten niepomiernie wzrasta w czasie, gdy zwiększono czas pracy nauczycieli (od 2008 roku w oświacie – średnio o 12 lat). Będzie to wymagało większej regeneracji zdrowia przez pracujących do 67 lat nauczycieli.
2. Urlopy wypoczynkowe (pkt 24). Uważamy, że należy zwracać uwagę na zadania, by nie tworzyć zbędnej fikcji, żeby nauczyciel nie musiał być w szkole bez potrzeby, gdy np. uczniowie mają wakacje lub przerwy świąteczne. Należy wziąć pod uwagę czas urlopu, jaki obowiązuje nauczycieli w innych krajach europejskich oraz uwzględnić wyniki badań dotyczące czasu pracy nauczycieli wykonane przez Instytut Badań Edukacyjnych (średnio 46 godz. 40 min), co powinno mieć wpływ także na sprawy urlopu dla poratowania zdrowia, urlopu wypoczynkowego, funduszu zdrowotnego, itd..
3. Rejestrowanie zajęć (pkt 18). Szereg kontrowersji budzi obowiązek rejestrowania czynności wykonywanych przez nauczyciela poza pensum dydaktycznym i to według wzorów opracowanych przez poszczególnych dyrektorów. Widzimy w tym zagrożenie m. in. dodatkową BIUROKRACJĄ.
4. Awans zawodowy nauczycieli (pkt 4, 8, 9). Już obecnie jest możliwość wyrażenia opinii przez Radę Rodziców. Z kolei zmiany organu przeprowadzającego postępowanie na nauczyciela dyplomowanego są całkowicie nieprzekonujące. Także jeden ekspert w komisji egzaminacyjnej to stanowczo za mało.
5. Komisje dyscyplinarne dla nauczycieli (pkt 34, 38). Uregulowanie w ustawie spraw dotyczących postępowania dyscyplinarnego nie budzi sprzeciwu. Natomiast umiejscowienie komisji I instancji przy organie prowadzącym budzi poważne wątpliwości. Chodzi przede wszystkim o niezależność osób pracujących w komisji dyscyplinarnej oraz uwarunkowania lokalne.
6.Analiza poniesionych wydatków przez jednostkę samorządu terytorialnego na wynagrodzenia nauczycieli ( pkt 13). Negatywnie oceniamy propozycję zmiany sposobu rozliczania środków wydatkowanych na wynagrodzenia nauczycieli. Naszym zdaniem spowoduje to dalsze spłaszczenie poziomu wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego i jeszcze bardziej pogłębi dysproporcje minimalnego wynagrodzenia zasadniczego do ogólnej struktury wynagrodzeń, szczególnie nauczycieli mianowanych i dyplomowanych. Proponowana zmiana nie ma charakteru motywacyjnego.
7.Dodatek wiejski dla nauczycieli ( pkt 20). W kwestii ujednolicenia dodatku wiejskiego i uwzględnieniu go w rozliczaniu środków wydatkowanych na wynagrodzenia nauczycieli, jednoznacznie opowiadamy się za zachowaniem zasady praw nabytych. Dziś powstaje inne uzasadnienie do zachowania tego elementu. Nie należy, naszym zdaniem, odbierać dodatku wiejskiego i włączać go do systemu płacowego bez wcześniejszego jego „wykupienia”.
Proponowane przez MEN zmiany, to kolejne działania, które naruszają delikatną, ale bardzo ważną zasadę równowagi w edukacji, którego głównymi filarami są: Nauczyciele i Dyrektorzy – Uczniowie i Rodzice – Nadzór Państwa – Organy prowadzące. To działania krótkowzroczne.
W tych propozycjach brakuje głębszej – strategicznej wizji funkcjonowania polskiej oświaty, brak odpowiedzi na kluczowe pytania:
a. Jaki ma być docelowy model polskiej szkoły?
b. Jaki ma być nadzór państwa nad polityką oświatową samorządów?
c. Jak wzmacniać podmiotowość nauczycieli i szacunek do zawodu nauczyciela?
d. Jak zapewnić – adekwatnie do stawianych zadań – finansowanie polskiej oświaty?
e. Jaki będzie uczeń (pożądana – także z punktu widzenia państwa – sylwetka absolwenta)?
Przypominamy, że naszymi postulatami do realizacji w ustawie Karta Nauczyciela są m. in.:
a. Wykreślenie tzw. godzin karcianych,
b. Objęcie KN wszystkich nauczycieli niezależnie od organu prowadzącego,
c. Określenie w KN pensum także dla nauczycieli-pedagogów, psychologów, logopedów,
d. Doprecyzowanie zapisu art. 72 KN określającego minimum środków przekazywanych na pomoc zdrowotną dla nauczycieli,
e. Ustalenie standardów – między innymi maksymalnej liczby uczniów w klasie,
f. Inne, korzystniejsze dla nauczycieli rozwiązania emerytalne (nawiązujących do b. art. 88 KN).
Staraniem nas wszystkich powinno być podejmowanie działań na rzecz zachowania prestiżu zawodu nauczycielskiego, wspólnej merytorycznej obrony przed nierzetelnymi informacjami o warunkach pracy, a czasami naruszających godność nauczycieli (niestety, w ostatnich latach corocznie traci pracę ok. 7000 nauczycieli. Napięć jest więc wystarczająco dużo).
Zwracamy też uwagę, że oświata, w tym odpowiednia pozycja nauczycieli, jest dobrem całego narodu, gwarancją naszej tożsamości i systematycznego rozwoju. Stąd oczekujemy dialogu i merytorycznej debaty o kształcie polskiej edukacji a także podmiotowego traktowania ludzi oświaty. Pozytywne przegłosowanie powyższego projektu zmian w KN może spowodować falę niezadowolenia oraz eskalację działań.
W imieniu Sekcji:
Przewodnicząca RSOiW NSZZ „Solidarność”
Regionu Częstochowskiego
Dorota Kaczmarek
r