Od parafii do parafii w byłym województwie (193)
Wracając ponownie na teren diecezji częstochowskiej – bo na tym obszarze znajdują się już parafie dekanatu praszkowskiego – można podać ilość miejscowości parafialnych, które leżąc na obszarze byłego województwa podlegały innym niż częstochowska diecezjom. I tak w diecezji kieleckiej leżały 23 miejscowości parafialne (dekanaty koniecpolski, lelowski i szczekociński), w diecezji gliwickiej leżało 27 miejscowości parafialnych (dekanaty: woźnicki, sadowski i lubliniecki), w diecezji opolskiej leżało 20 miejscowości parafialnych (dekanaty: dobrodzieński, oleski, gorzowski i zawadzki), oraz 2 miejscowości parafialne leżały w diecezji kaliskiej (dekanat wołczyński). Łącznie więc 72 miejscowości – poznane w dotychczasowych odcinkach tego cyklu – podlegając administracyjnie wojewodzie częstochowskiemu nie podlegały tej samej hierarchii kościelnej.
W odległości pięciu kilometrów na północ od Gorzowa Śląskiego leży Praszka. Mimo, że historycznie miejscowości te znajdują się w różnych dzielnicach Polski, bo w śląskiej i wielkopolskiej, to obecnie ulokowano je administracyjnie w jednym regionie, czyli na Opolszczyźnie. Położona nad prawym brzegiem Prosny Praszka stanowiła przez kilka wieków nadgraniczną miejscowość. Pierwsze wzmianki o Praszce pochodzą już z połowy XIII w., kiedy to będąc wsią szlachecką nosiła nazwę MICHAŁÓW. Gdy w 1392 r. król Władysław Jagiełło nadał jej prawa miejskie nosiła już obecną nazwę będąc własnością Piotra z Kowal – herbu Wierusz. Potomkowie Piotra byli przez blisko 200 lat właścicielami Praszki, która staje się wtedy bardzo ważnym ośrodkiem łączącym Śląsk z Wielkopolską – przy przeprawie granicznej nad Prosną (handel zbożem). Później znalazła się w rękach rodziny Nieczujów, którzy przyjmują nazwisko Praskich. Wreszcie rządzą tutaj Wężykowie, którzy zbyt obciążając mieszczan powinnościami podatkowymi powodują upadek rzemiosła i handlu. Reszty dopełniają najazdy szwedzkie i wojna północna (na pocz. XVIII w). Ostatni właściciel Praszki Wojciech Miączyński próbuje w końcu XVIII w. odmienić los miasta, lecz wielki pożar w 1791 r. niweczy te plany. Rozbiory kraju powodują iż Praszka jest kolejno: w Prusach (od 1793 r.), w napoleońskim Księstwie Warszawski (od 1807 r.) i wreszcie w rządzonym przez cara Rosji Królestwie Polskim (od 1815 r.). Po Powstaniu Styczniowym ma odebrane prawa miejskie (za pomoc przy przerzucaniu broni dla powstańców przez komorę celną nad Prosną. Od 1919 r. jest ponownie miastem leżącym na pograniczu Polski i Niemiec. Wcześniej, bo w 1852 r. strawił ją ponownie wielki pożar. Parafia w Praszce powstała już w 1506 r., a drewniany kościół z tych czasów dotrwał do 1871 r. Widoczny w pobliżu rynku murowany kościół wybudowano w latach 1872-82. Powiększony 30 lat później (na zdjęciu) został w czasie II w. św. zdewastowany i zamieniony na magazyn. Mimo to zachowały się dwie rzeźby Matki Boskiej z przełomu XIV i XV wieku, oraz obraz M.B. Różańcowej z pocz. XVIII w. Po przeprowadzonej w latach 1996-98 gruntownej modernizacji stanowi teraz sanktuarium M. B. Różańcowej. Posiada także obraz i relikwię św. Walentego (w bocznej kaplicy) – współcześnie patrona zakochanych. Był nim rzymski męczennik z końca III w. – gdy cesarz Klaudiusz II zakazał wyznawania wiary chrześcijańskiej. Jednak Walenty odmówił oddawania czci pogańskim bogom za co został okrutnie ukamienowany. Tuz przed śmiercią zdołał napisać list do córki nawróconego urzędnika rzymskiego, który podpisał: „od Twojego Walentego”.
Tekst i zdjęcia –
Andrzej Siwiński