Prawidłowa relacja pomiędzy pacjentem a lekarzem jest ważna na każdym etapie leczenia. To w dużej mierze od specjalisty zależy, jaki stosunek chory będzie miał do swojego schorzenia, w jaki sposób przyjmie informację o diagnozie a także czy będzie chciał rozpocząć zaproponowane leczenie.
Dobra relacja z lekarzem ma szczególne znaczenie dla pacjentów chorych przewlekle, którzy potrzebują regularnych wizyt. Jej utrzymanie jest jednak wyzwaniem dla obu stron, zarówno dla lekarza, który każdego dnia konsultuje wielu pacjentów oraz dla chorych, którzy muszą zmierzyć się z barierami komunikacyjnymi. Eksperci portalu SM24.pl podpowiadają więc, co możemy zrobić, aby zbudować dobrą relację z lekarzem i wyjaśniają, dlaczego ma to istotne znaczenie w procesie leczenia.
Relacja pomiędzy lekarzem a pacjentem, to poważne wyzwanie dla obydwu stron. Z jednej strony są osoby chore, które oczekują od specjalisty kompetencji, dyspozycyjności, szacunku,i zrozumienia, a z drugiej strony jest lekarz, który z różnych powodów nie może spełnić wszystkich oczekiwań chorych. Wielu specjalistów jest przemęczonych nadmiarem pracy, mają problemy z komunikacją w sytuacjach stresowych, a jeszcze inni przeżywają wypalenie zawodowe, które wyklucza empatię i zaangażowanie w sprawy pacjentów. Ciągła styczność z ludzkim cierpieniem, konieczność przekazywania osobom chorym bardzo trudnych informacji, wymaga od lekarzy wielu umiejętności interpersonalnych. Dla pacjenta bardzo ważne w całym procesie leczenie odgrywa zaufanie do lekarza. To lekarz stawia diagnozę, proponuje sposób leczenia, monitoruje stan zdrowia pacjenta, wprowadza ewentualne modyfikacje wleczeniu, jednym słowem – staje się osobą towarzyszącą choremu w jego procesie terapeutycznym. Przy chorobach przewlekłych relacja pomiędzy lekarzem i pacjentem nierzadko staje się jeszcze silniejsza.Chory, który nie ma zaufania do lekarza czuje się niezrozumiany, traktowany protekcjonalnie i zaczyna szukać wiedzy na temat swojego schorzenia w wielu źródłach, nie zawsze rzetelnych. Zdarza się też, że przerywa leczenie, szuka alternatywnych rozwiązań i nie mówi prawdy specjaliście– wyjaśnia ekspert portalu SM24.pl, psychoonkolog dr Mariola Kosowicz.
Choroba przewlekła a relacja z lekarzem
Diagnoza choroby przewlekłej jest trudnym przeżyciem dla pacjenta – zwykle wiąże się z szokiem i silnym stresem. Niektórzy niemal od razu potrafią pogodzić się z nową sytuacją i zaakceptować schorzenie, a inni załamują się, obawiają się, że nie będą mogli żyć tak jak dawniej. O tym, jak zareagujemy na tę informację zależy nie tylko od naszej osobowości, ale też od odpowiedniego wsparcia ze strony lekarza.
Okres związany z diagnostyką choroby jest niezwykle stresujący, ponieważ pacjent z niecierpliwością oczekuje na nowe informacje i wyniki badań związane z postawieniem rozpoznania. Istotne jest więc, aby lekarz przekazywał wiadomości na bieżąco, wyjaśniali choremu obowiązujące kryteria rozpoznania i odnosił się do nich. W przypadku chorych przewlekle, np. cierpiących na stwardnienie rozsiane, należy przekazać choremu wszelkie informacje o istocie choroby, zapytać o kontakt z innymi osobami z SM, zapoznać się z planami życiowymi pacjenta. Ważne jest uzgodnienie z lekarzem wzajemnej formy kontaktu telefonicznego lub mailowego, aby zapewnić pacjentowi poczucie bezpieczeństwa. Lekarz powinien wesprzeć pacjenta, jeśli tego potrzebuje – może podać przykład osób, które mimo tego, że chorują już od kilku lub kilkunastu lat funkcjonują normalnie, pracują, zakładają rodziny. Warto zaproponować także wsparcie psychologiczne i pomoc fundacji działających na rzecz osób z SM – tłumaczy ekspert portalu SM24.pl, neurolog dr hab. n. med. Monika Adamczyk-Sowa.
5 wskazówek jak zbudować dobrą relacje z lekarzem
Aby komunikacja w relacji pacjent – lekarz przebiegała poprawnie, ważne jest zaangażowanie chorego w proces terapii. Wielu pacjentów odczuwa jednak lęk przed spotkaniem ze specjalistą – obawiają się tego, co mogą usłyszeć w gabinecie. Warto więc przygotować się do spotkania. Dzięki temu będziemy czuć się bezpieczniej i bardziej komfortowo. Poniżej kilka wskazówek, jak dbać o dobrą relację z lekarzem:
• Przemyśl, co chcesz powiedzieć – starannie zastanów się jakie informacje chcesz przekazać lekarzowi. Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy, opisz je dokładnie. Przygotuj wyniki ostatnich badań, informacje o przebytych operacjach i nazwy leków, które obecnie przyjmujesz. Nie ukrywaj też istotnych informacji, nawet tych, które z twojego punktu widzenia mogą wydawać się krępujące. Pamiętaj, że problemy z jakimi dzielisz się z lekarzem zostają tylko między wami.
• Bądź punktualny – na umówioną wizytę nie przychodź w ostatniej chwili lub spóźniony. Przed gabinetem lekarza staw się nawet 15 minut wcześniej. Zaoszczędzisz sobie dzięki temu stresu, że ktoś inny wszedł do gabinetu zamiast ciebie.
• Notuj – podczas rozmowy lekarz przekaże wiele istotnych informacji. W takiej sytuacji nie warto polegać jedynie na swojej pamięci – zabierz notatnik w którym zapiszesz najważniejsze ustalenia. Możesz też poprosić o to specjalistę.
• Dopytuj lekarza – jeśli w rozmowie lekarz posługuje się niezrozumiałym dla ciebie językiem lub używa sformułowań, których nie znasz, nie bój się o nie dopytać. Nie masz obowiązku znać terminologii medycznej. Nie należy doprowadzać do sytuacji, gdy w domu będziesz musiał domyślać się, co lekarz miał na myśli lub szukał odpowiedzi w Internecie. Pamiętaj, że możesz też zabrać na wizytę bliską ci osobę – warto to zrobić wówczas, gdy obawiasz się, że nie zrozumiesz zaleceń lekarza lub zapomnisz zadać pytań, na których ci zależy.
• Bądź wyrozumiały – może zdarzyć się, że lekarz zachowa się wobec ciebie nieuprzejmie. Wyjaśnij delikatnie, że taki sposób prowadzenia rozmowy nie jest dla ciebie odpowiedni i komfortowy. Weź jednak pod uwagę, że także lekarz może mieć gorszy dzień, dlatego nie uprzedzaj się do niego za pierwszym razem. Jeśli jednak podczas kolejnych wizyt ta sytuacja się powtórzy, masz prawo zmienić lekarza prowadzącego.
Odpowiedzialność także po stronie pacjenta
Pacjent powinien czuć się współodpowiedzialny za przebieg leczenia. Poprawa jego stanu zdrowia w znacznej mierze zależy od lekarza i zespołu prowadzącego, ale to chory ma największy wpływ na efekty procesu terapeutycznego. Ważne jest także zaufanie, którym darzy specjalistę – pacjent, który wątpi w jego kompetencje może rozważać, czy wydane zalecenia są słuszne i czy warto im się podporządkować. Czasami pacjenci odstępują od wskazań do tego stopnia, że niemożliwe jest osiągnięcie zamierzonego celu, jakim jest poprawa stanu zdrowia. Chory powinien więc szanować wspólnie wypracowane ustalenia i stosować się do zaleceń, np. co do pory przyjmowanych leków czy przestrzegania diety – dodaje dr hab. n. med. Monika Adamczyk-Sowa.
SM24.pl to portal skierowany do pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, którego celem jest wsparcie pacjentów i ich bliskich w zakresie możliwości radzenia sobie z objawami SM. Materiały zostały przygotowane we współpracy z ekspertami. SM24.pl to również platforma, która zawiera m.in.:
– porady dotyczące zdrowego odżywiania
– gry poznawcze
– ćwiczenia usprawniające mowę
– porady jak radzić sobie ze stresem
– porady specjalistów
– interaktywną symulację objawów SM
Portal powstaje dzięki zaangażowaniu Biogen.
r