Tegoroczna, III Międzynarodowa Konferencja „Prawda, pamięć, tożsamość Katynia i Golgoty Wschodu” odbyła się 16 marca na Jasnej Górze. Zarówno miejsce, jak i czas nie zostały wybrane przypadkowo.
Termin wiąże się z obchodami 70. rocznicy zbrodni Katyńskiej i 100. rocznicą założenia harcerstwa Polskiego. Miejsce – Duchowa stolca Polski – bo tu ksiądz Prałat bywał bardzo często. Kochał Matkę Bożą i kiedy nadchodziły dni ważne dla Ojczyzny czy dla niego samego, modlił się za jej pośrednictwem do Pana. Miałam szczęście widzieć zatopionego w modlitwie Kapelana Rodzin Katyńskich i Pomordowanych na Wschodzie. Tylko dwóch, tak przeżywających rozmowę z Bogiem widziałam, sługę Bożego Jana Pawła II i Księdza Prałata. Tyle oddania i miłości było wtedy w jego oczach, tyle szczęścia i zadumy w twarzy…
„ Matko Bolesna i Zwycięska
Ty, która stałaś na Golgocie pod Krzyżem Chrystusa,
byłaś na pewno i w lesie Katyńskim…
Zbierałaś ich po kolei
i niosłaś prosto do Syna Twojego….”
(fragment jednej z modlitw, którą ks. Peszkowski napisał do Matki Bożej).
Konferencję rozpoczęła Msza św. w Kaplicy Matki Bożej. Mszy św. przewodniczył i Słowo Boże głosił metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak. Zebranych powitał, w imieniu Jasnej Góry, ojciec płk. Jan Golonka. Po zakończonej Eucharystii, w auli Jana Pawła II, zebrani mieli okazję wysłuchać wielu interesujących wystąpień. Gości Konferencji, generała o. Izydora Matuszewskiego, przedstawicieli Rady Miasta, posłów na Sejm RP, kapłanów – wśród nich kapelan częstochowskich Rodzin Katyńskich ks. prał. Franciszka Dylusa powitała w imieniu organizatorów, przewodnicząca, prezes Fundacji „Golgota Wschodu” dr inż. Teresa Walewska-Przyjałkowska. W tej części słuchaliśmy wspomnień o Księdzu Prałacie, jego służbie Bogu, Ojczyźnie, katyńskiej prawdzie.
Dominikanin, prof. dr hab. o. Jacek Salij, przejmująco i bardzo dogłębnie zanalizował obecność Księdza Peszkowskiego w czasie ekshumacji Grobów Katyńskich. Mówił o niezwykłym przeżywaniu kapłaństwa przez ks. Peszkowskiego, które w tamtych momentach nabierało wymiaru niezwykłej służby braciom w cierpieniu, ofiarom, oraz jednocześnie posługi tym, którzy noszą brzemię pobratymców ich katów. O konieczności nieustannego głoszenia prawdy w imię pojednania mówił marszałek Marek Jurek. Podkreślił, jak ważne jest dla Europy i świata poznanie prawdy o Golgocie Wschodu, jako zbrodni systemu komunistycznego. Dal młodych szczególnie ważne było wystąpienie dr. Witolda Wasilewskiego z IPN, który naszkicował tło historyczne czasów powojennych i na tym tle wskazał działania służb podejmowane wobec księdza Peszkowskiego, jego krewnych i przyjaciół. Przykłady prowokacji wobec rodziny, kontrola korespondencji, utrudnienia w swobodnym podróżowaniu do ojczyzny – to tylko niektóre z przykładów szykanowania byłego Jeńca Kozielska przez komunistyczne władze Polski. Szkoda, że tam mało młodych ludzi miało okazję wziąć udział w tej niezwykłej lekcji historii. Swoją drogą ciekawe, dlaczego nauczyciele tak rzadko korzystają z możliwości bezpośredniego uczestnictwa w tego typu konferencjach, które bogate świadectwami naocznych uczestników zdarzeń, uczą historii żywej, prawdziwej.
Takie właśnie świadectwo dał w czasie konferencji konsul Michał Żórawski. Był Konsulem Generalnym w Moskwie w latach 1990-96. Bezpośrednio uczestniczył w ekshumacjach w Miednoje, towarzyszył ks. prał. Peszkowskiemu przez dowożenie go na cmentarzysko, pomoc w załatwianiu formalności itp. Mówił o wielkim szacunku, jakim darzyli Polskiego Kapłana rosyjscy żołnierze pomagający w pracach ekshumacyjnych, wielkim sercu, jakie okazywał on młodym ludziom, dla których możliwość bycia w tym miejscu i czasie stała się niezwykłym doświadczeniem wiary i miłości. Wiary – bo Ksiądz Prałat swą postawą spowodował, że włączyli się oni we wspólną modlitwę i brali udział w codziennych Mszach św. Miłości – bo mimo tego, że odkopywali szczątki Polaków pomordowanych przez Rosjan, był im przyjacielem i ojcem.
Przytoczone wyżej wystąpienia to tylko fragment konferencji. Były jeszcze projekcje filmów związanych z osobą księdza Prałata i jego pracą na rzecz prawdy i pojednania, wspomnienia przyjaciół, uczestników ekshumacji, harcerzy.
Ważne i potrzebne są takie spotkania. Pomagają zatrzymać w pamięci zdarzenia i ludzi. Pomagają ludziom, których łączy wspólna historia śmierci bliskich, zrozumieć i wybaczyć ich oprawcom. Należy pogratulować organizatorom doboru znakomitych prelegentów i mieć nadzieję, ze za rok znów dadzą nam szansę bliższego spotkania z wielkim kapłanem, ks. prof. Zdzisławem Jastrzębiec Peszkowskim i ogromna spuścizną, jaką nam zostawił.
ANNA DĄBROWSKA