15 listopada br. w kościele parafialnych pw. św. Jakuba w Częstochowie odbyło się historyczne spotkanie, poświęcone postaci gen. Kajetana Stuarta, obrońcy naszego miasta w 1809 r. podczas wojny austriackiej. Konferencja została zorganizowana w 200. rocznicę śmierci bohaterskiego Generała.
Przybyła na spotkanie młodzież z częstochowskich szkół miała okazję wysłuchać trzech wykładów. Krzysztof Sewioło z Podlasia [historyk i Inspektor Policji w stanie spoczynku] przedstawił rys biograficzny Generała Kajetana Stuarta; Adam W. Gorycki z Kielc [miłośnik i badacz historii Księstwa Warszawskiego, pomysłodawca i organizator wydarzenia] przybliżył fenomen zwycięskiej wojny polsko-austriacka 1809 r. Natomiast Grzegorz Basiński z Częstochowy [nauczyciel historii z SP nr 1] omówił mówił o tym: jak Kajetan Stuart obronił Jasną Górę podczas wojny polsko-austriackiej w 1809 r.
W spotkaniu uczestniczył naczelnik Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Częstochowy Rafał Piotrowski. Szkoły wystawiły poczty sztandarowe. Po prelekcjach odprawiona została Msza Święta w intencji śp. generała Kajetana Stuarta, którą rozpoczęto odśpiewaniem Hymnu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Eucharystię koncelebrował Ojciec Remigiusz Zmuda z Klasztoru OO. Paulinów – Sanktuarium Zranionej Jasnogórskiej Ikony Matki Bożej przy ul. św. Barbary w Częstochowie.
Kajetan Stuart przyszedł na świat – jako syn Jana – 17 stycznia 1774 roku w Warszawie. Aktywnie brał udział w walkach o odzyskanie niepodległości przez Rzeczpospolitą Polskę. Służbę wojskową rozpoczął w Legionach Polskich utworzonych w 1797 r. przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego we Włoszech. Jesienią, roku następnego, Stuart został adiutantem w batalionie artylerii, który był formowany w ramach legii gen. Józefa Wielhorskiego. Wraz z tym batalionem uczestniczył w kampanii włoskiej, m.in. w bitwie nad Trebbią, gdzie doznał ran.
W 1809 r. stanął na czele obrony Częstochowy, w tym klasztoru Jasnogórskiego. Z kolei po śmierci pułkownika Cypriana Gobeskiego (w Raszynie tego samego roku) został dowódcą 8 pułku piechoty. Następnie – w randzie pułkownika – brał udział w wyprawie Napolena na Rosję (1812), był ranny w bitwie pod Smoleńskiem (16-18 sierpnia tego roku).
W Wojsku Polskim Królestwa Kongresowego piastował stanowisko płatnika generalnego wojska. W czerwcu 1816 r. awansowany został na generała brygady. Kajetan Stuart zmarł 15 listopada 1824 w Warszawie.
Norbert Giżyński
Foto.: Norbert Giżyński