W piątek (15 listopada br.) w kościele parafialnych pw. św. Jakuba w Częstochowie odbyło się wyjątkowe historyczne spotkanie. Poświęcone one było postaci gen. Kajetana Stuarta, obrońcy naszego miasta w 1809 r. podczas wojny austriackiej. Data konferencji nie była przypadkowa. Miała bowiem miejsce w 200. rocznicę śmierci bohaterskiego Generała.
W trakcie spotkania wygłoszono trzy wykłady. Krzysztof Sewioło z Podlasia [historyk i Inspektor Policji w stanie spoczynku] przedstawił rys biograficzny Generała Kajetana Stuarta; Adam W. Gorycki z Kielc [miłośnik i badacz historii Księstwa Warszawskiego, pomysłodawca i organizator wydarzenia] przybliżył fenomen zwycięskiej wojny polsko-austriacka 1809 r. Natomiast Grzegorz Basiński z Częstochowy [nauczyciel historii z SP nr 1] omówił mówił o tym: jak Kajetan Stuart obronił Jasną Górę podczas wojny polsko-austriackiej w 1809 r.
Wydarzenie zorganizowano przede wszystkim z myślą o najmłodszych pokoleniach, w tym dla uczniów częstochowskich szkół podstawowych. Z uwagą i zaciekawieniem młodzież wsłuchiwała się w wygłoszone prelekcje. W spotkaniu uczestniczył naczelnik Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Częstochowy Rafał Piotrowski. Szkoły wystawiły poczty sztandarowe. Po prelekcjach odprawiona została Msza Święta w intencji śp. obrońcy Jasnej Góry Generała Kajetana Stuarta, którą rozpoczęto odśpiewaniem Hymnu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Eucharystię koncelebrował Ojciec Remigiusz Zmuda z Klasztoru OO. Paulinów – Sanktuarium Zranionej Jasnogórskiej Ikony Matki Bożej przy ul. św. Barbary.
Kajetan Stuart przyszedł na świat – jako syn Jana – 17 stycznia 1774 roku w Warszawie. Aktywnie brał udział w walkach o odzyskanie niepodległości przez Rzeczpospolitą Polskę. Służbę wojskową rozpoczął w Legionach Polskich utworzonych w 1797 r. przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego we Włoszech. Jesienią, roku następnego, Stuart został adiutantem w batalionie artylerii, który był formowany w ramach legii gen. Józefa Wielhorskiego. Wraz z tym batalionem uczestniczył w kampanii włoskiej, m.in. w bitwie nad Trebbią, gdzie doznał ran.
W 1809 r. stanął na czele obrony Częstochowy, w tym klasztoru Jasnogórskiego. Z kolei po śmierci pułkownika Cypriana Gobeskiego (w Raszynie tego samego roku) został dowódcą 8 pułku piechoty. Następnie – w randzie pułkownika – brał udział w wyprawie Napolena na Rosję (1812), był ranny w bitwie pod Smoleńskiem (16-18 sierpnia tego roku).
W Wojsku Polskim Królestwa Kongresowego piastował stanowisko płatnika generalnego wojska. W czerwcu 1816 r. awansowany został na generała brygady. Kajetan Stuart zmarł 15 listopada 1824 w Warszawie.
Norbert Giżyński
Foto.: Norbert Giżyński
