Z okazji 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu na Jasnej Górze, na Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, w dniach 14-15 września 2017 roku, odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Koronacje wizerunku Matki Bożej na przestrzeni dziejów”, zorganizowana przez częstochowski oddział Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie.
W uroczystym otwarciu konferencji wzięli udział: senator RP Artur Warzocha, Metropolita Częstochowski ks. Arcybiskup Wacław Depo, przedstawiciel posła Szymona Giżyńskiego Andrzej Skorek, a także rektor Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie dr hab. Anna Wypych-Gawrońska, prof. AJD, dziekan Wydziału Filologiczno-Historycznego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie dr hab. Agnieszka Czajkowska, prof. AJD, prezesa Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie Władysław Ryszard Szeląg, prezes Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza w Częstochowie dr Elżbieta Wróbel, prezesa Warszawskiej Izby Gospodarczej Ryszard Marcińczak.
– Matka Boska z ziemią sieradzką, skąd pochodzę, związana jest od Grunwaldu, gdzie walczyła Chorągiew Sieradzko-Kaliska, która idąc na bój w farze sieradzkiej, gdzie mamy obraz taki jak na Jasnej Górze, odmawiała modlitwy. Po powrocie z bitwy na ziemi sieradzkiej powstały dwa sanktuaria czczące Matkę Boską – w Chałupie Małej, gdzie do dzisiaj Matka Boska jest czczona oraz w Zduńskiej Woli, gdzie znajduje się kopia obrazu Matki Boskiej Wileńskiej z Ostrej Bramy. Najważniejszym elementem byłą obrona podczas Potopu Szwedzkiego koron i obrazu Matki Boskiej Sieradzkiej przez Stefana Zamoyskiego – opowiada Ryszard Marcińczak.
Wśród zaproszonych był Marcin Zamoyski, przewodniczący Rady Nadzorczej Warszawskiej Izby Gospodarczej, potomek Stefana Zamoyskiego herbu Poraj, miecznika sieradzkiego w latach 1638-1656, obrońcy Jasnej Góry podczas Potopu Szwedzkiego. Armata Stefana Zamoyskiego znajduje się obecnie na jasnogórskim Bastionie św. Rocha.
W Konferencji wzięli udział naukowcy z najbardziej prestiżowych uczelni w kraju, między innymi z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, z Uniwersytetów w Warszawie, Krakowie, Opolu, Olsztynie. – Podczas konferencji przybliżyliśmy postaci Matki Bożej, czczonej w różnych częściach Polski. Uczelnia i Towarzystwo chcą podkreślić rolę koronatora biskupa Krzysztofa Antoniego Szembeka, który swoimi rękami dokonał aktu koronacji Cudownego Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Naszym przedsięwzięciem pragniemy wzbogacić uroczystości, które od dłuższego czasu odbywają się na Jasnej Górze. Oczywiście skupiamy się na wymiarze naukowym, literackim, historycznym i artystycznym kultu Matki Bożej w różnych regionach Polski i na świecie. Oczywiście ważnym akcentem konferencji jest kontekst Matki Bożej Częstochowskiej. Jej znaczenie w życiu częstochowian i Polaków w swojej przemowie wyraził ks. abp Wacław Depo. Efektem konferencji będzie publikacja, która ukaże się w przyszłym roku – mówi przewodnicząca częstochowskiego oddziału Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie Ewelina Dziewońska-Chudy, główna organizatorka konferencji.
Referujący przedstawili między innymi tematy dotyczące koronacji Matki Bożej w kulturze latynoamerykańskiej (na przykładzie wizerunku z Guadalupe i Lujan) oraz kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej na Węgrzech i wizerunków maryjnych w Cerkwi unickiej. Omówiono także koronację Figury Najświętszej Maryi Panny Skępskiej w 1755 r., koronację obrazu Matki Bożej Bolesnej w Chełmnie w 1754 r. oraz koronacje wizerunków maryjnych dokonanych przez Prymasa Stefana Wyszyńskiego w granicach obecnego województwa kujawsko-pomorskiego: Markowicach, Bydgoszczy, Pieraniach, Toruniu, Rywałdzie Królewskim, Oborach, także kult wizerunku NMP Jałowieckiej i Janowie Lubelskim, na terenie diecezji zamojsko-lubaczowskiej, w Rudkach, Bytomiu, Leśniowie, Krzeszowie, Lublinie, Chełmie, Latyczowie i Kaszubach (na przykładzie Wejherowa). Podjęto też tematy historii objawień i koronacji obrazu Matki Bożej Gietrzwałdzkiej oraz artystyczną wizualizację wizerunku Matki Boskiej, w tym także na przykładzie Kościoła wschodniego. Zaakcentowano obecność wizerunku Matki Bożej w poezji i epice. Omówiono także koronację rzymskiej ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy u zarania rozwoju Jej kultu w Kościele powszechnym.
O Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej opowiedział Władysław Ryszard Szeląg. – To pierwsza w Polsce konferencja naukowa poświęcona Koronacji Cudownego Obrazu w Częstochowie. Przybliżyłem osobę biskupa chełmińskiego, przemyskiego i warmińskiego, hrabiego Krzysztofa Antoniego Szembeka, który koronował Cudowny Obraz. Przybył on 7 września 1717 roku do Częstochowy i na Jasną Górę. Odbyły się wówczas uroczystości koronacyjne. Niestety korony Szembeka zostały skradzione – mówi Władysław Szeląg.
Patronat honorowy nad Konferencją objęli: Marszałek Senatu Rzeczpospolitej Polskiej Stanisław Karczewski, Metropolita Częstochowski ks. Arcybiskup Wacław Depo, Przeor Jasnej Góry o. Marian Waligóra, JM Rektor Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie dr hab., prof. AJD Anna Wypych-Gawrońska.
Komitet honorowy: Prezes Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie Władysław Ryszard Szeląg, Prezes Warszawskiej Izby Gospodarczej tworzyli: Ryszard Marcińczak, Prezes Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza w Częstochowie dr Elżbieta Wróbel; a Komitet Naukowy stanowili pracownicy naukowi Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie: prof. dr hab. Andrzej Stroynowski, ks. prof. dr hab. Jan Związek, dr hab., prof. AJD Agnieszka Czajkowska, dr hab., prof. AJD Maciej Trąbski.
Komitet Organizacyjny: dr Edyta Sadowska – Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Zamiejscowy w Chorzowie, oraz z Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie: dr Karolina Studnicka-Mariańczyk, mgr Ewelina Dziewońska-Chudy, Prezes Towarzystwa Historycznego im. Szembeków Oddział w Częstochowie, mgr Elżbieta Hak, mgr Martyna Ujma, mgr Jan Kaczmarzyk, mgr Mateusz Pawlak.
GAW