Na temat oczekiwań i kierunków rozwoju województwa, dyskutowali w Sali Sejmu Śląskiego uczestnicy debaty regionalnej „Śląskie 2030 – wizja i cele rozwoju”.
W związku z pracami nad aktualizacją Strategii Rozwoju Województwa, marszałek Jakub Chełstowski zaprosił do dyskusji szerokie grono wiodących aktorów sceny regionalnej. Po spotkaniach z samorządowcami przyszła kolej na konsultacje ze środowiskami gospodarczymi i naukowymi oraz społecznymi. Debata toczyła się w ramach dwóch paneli. Tematem jednego były oczekiwania i zamierzenia środowisk biznesu, drugiego natomiast potrzeby społeczne a wyzwania rozwojowe.
„To bardzo ważne konsultacje regionalne, które powinny wskazać kierunki rozwoju w dobie kolejnej unijnej siedmiolatki. Nieprzypadkowo na miejsce debaty wybraliśmy serce śląskiej demokracji – salę Sejmiku Województwa. Bo zależy nam na ścieraniu się różnych opinii i pomysłów. Śląska strategia ma być ich wypadkową, łącząc wszystkie w jedną, zgrabną całość. Przy okazji akcentujmy bez skrępowania nasz wielki potencjał w wielu dziedzinach. Od edukacji, przez połączenia komunikacyjne, po nowe technologie i innowacje” – powiedział gospodarz debaty – marszałek Jakub Chełstowski.
Do dyskusji panelowej wprowadziły referaty zaproszonych gości z Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, a także Ministerstwa Energii. Christopher Todd, dyrektor departamentu Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej KE przedstawił założenia, na których jest budowana przyszła polityka spójności w perspektywie 2021-2027. Podkreślił, że aktualizacja dokumentów strategicznych na poziomie regionu pozwoli na płynne przejście do programowania na poziomie operacyjnym, przede wszystkim na przygotowanie kolejnego regionalnego programu operacyjnego.
„W polityce spójności na lata 2021-2027 wyróżniamy pięć najważniejszych filarów. To Europa smart, czyli wszystkie rozwiązania inteligentne, to też zielona Europa ograniczająca niską emisję, Europa połączeń, Europa społeczna i w końcu Europa bliżej obywatela. I w tych właśnie obszarach można dojrzeć wyzwania konkretnie dla województwa śląskiego. Jak chociażby dywersyfikacja innowacji w całym regionie, czy konieczność wymiany indywidualnych kotłów, które w pierwszej kolejności biorą odpowiedzialność za zanieczyszczenie powietrza” – stwierdził Christopher Todd.
Zaktualizowana Strategia będzie również wyznaczała ramy polityki regionu na czas dalszego procesu transformacji, kiedy to oczekuje się kreatywnych pomysłów i koncentracji na priorytetowych projektach. Kierunki jakie wyznaczają dokumenty szczebla rządowego tj. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030, przedstawili: Grzegorz Tobiszowski – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii oraz Tomasz Kot – wicedyrektor Departamentu Rozwoju w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
„Żeby dobrze nakreślić przyszłość województwa dobrze zdać sobie sprawę co zrobiono w dosyć krótkim czasie. Wszak w 2015 r. rząd rozpoczyna bardzo trudny proces naprawy polskiego górnictwa. Powołujemy do życia Polską Grupę Górniczą. Ta obecnie zatrudnia blisko 83 tys. ludzi. Spółka odprowadziła podatek do budżetu państwa rzędu 3,1 mld zł. Nakłady inwestycyjne w minionych dwunastu miesiącach wyniosły 2,5 mld zł. Tak właśnie wygląda proces nowoczesnego sektora wydobywczego. PGG planuje też realizację nowoczesnych projektów. Jak chociażby połączenie fotowoltaiki z hałdami górniczymi, czy wykorzystanie przemysłowe metanu. Nad czym myślą też w Polskim Górnictwie Naftowym i Gazownictwie” – wspomniał wiceminister Grzegorz Tobiszowski.
Sekretarz stanu w Ministerstwie Energii wspomniał również o Coal Regions in Transition (CRiT) czyli Platformie współpracy dla regionów górniczych w okresie transformacji. Celem jej powołania jest stworzenie przestrzeni dla wymiany doświadczeń oraz wzmacniania działań , co ma pomóc w stworzeniu dogodnych warunków dla zmian w regionach pogórniczych, a także otwarciu się na nowe możliwości rozwojowe poprzez transformację systemu energetycznego, eko-innowacji i dbałości o czyste powietrze.
Tę wyjątkową platformę współpracy podzielono na restrukturyzację i szeroko pojętą alternatywę dla paliw kopalnianych. Polska zaproponowała już w tym względzie 19 projekt, z których na razie Komisja Europejska zaaprobowała 6. Chodzi m.in. o budowę bazy danych dotyczących wszystkich terenów poprzemysłowych, o program „Śląskie pod błękitnym niebem” czy liczoną w setkach milionów rekultywację Parku Śląskiego.
Z kolei reprezentujący Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju Tomasz Kot perspektywy rozwoju województwa śląskiego przedstawił w czterech punktach.
„To wszystko rzecz jasna jak najszersze pojęcia. Perspektywy rozwoju województwa śląskiego widzimy w rynku pracy, w technologii – zwłaszcza, gdy dotychczasowe napędy rozwoju i konkurencyjności wyczerpały się, w energii – w kontekście niskoemisyjnych i klimatycznych deklaracji Komisji Europejskiej i w reszcie w demografii, gdzie zauważamy i proces starzenia się społeczeństwa oraz bardzo wysoki odpływ migrujących. Tymczasem trzeba się przygotować, że na te wszystkie cele pieniędzy europejskich ma być mniej niż ostatnio. Na budżet na lata 2021-2027 alokacja środków przeznaczonych dla Polski ma wynieść 64,4 mld euro, czyli ponad 23 proc. mniej niż w poprzedniej perspektywie unijnej” – zwrócił uwagę wicedyrektor Departamentu Rozwoju w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
Tomasz Kot jako jedno z zagrożenie województwa wymienił spadek tempa rozwoju. W latach 2007-2012 województwo śląskie dokonało potężnego skoku. I z 54 proc. średniej unijnej urosło do 71 proc. Ale w latach 2013-2016, zdaniem przedstawiciela MIiR, mieliśmy do czynienie ze sporym spowolnieniem. Teraz celem jest, by na koniec obecnej perspektywy UE (2014-2020) śląskie osiągnęło 75 proc. średniej unijnej – tak jak cały kraj.
Wśród pozostałych uczestników obu paneli byli m.in. Prezesi: Regionalnej Izby Gospodarczej, Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Funduszu Górnośląskiego, WFOŚiGW a także organizacji pozarządowych oraz związków zawodowych itp. Dyskusja toczyła się wokół najważniejszych wyzwań rozwojowych regionu, przyszłych celów strategicznych i priorytetowych obszarów wsparcia.
Wszystkie zgłoszone podczas debaty uwagi i wnioski zostaną wzięte pod uwagę podczas dalszych prac nad projektem Strategii Rozwoju Województwa. Uwagi i propozycje można również przesyłać pisemnie do Wydziału Rozwoju Regionalnego lub elektronicznie na adres: strategia@slaskie.pl.
r