Najnowsze wydawnictwo
Częstochowskiego Towarzystwa
Naukowego: „Częstochowa w
czasie pierwszej wojny
światowej. Historia. Język.
Kultura” jest pracą zbiorową
przedstawicieli różnych
dyscyplin naukowych i
miłośników Częstochowy , a
także podsumowaniem
konferencji z października
2014 roku zorganizowanej w
ramach obchodów setnej
rocznicy wybuchu I wojny
światowej na Wydziale
Matematyczno-Przyrodniczym
AJD.
– Ta publikacja jest odpowiedzią na potrzeby częstochowian,
dotyczące poszukiwań własnej tożsamości, historii swojego
miasta – mówi prof. Grzegorz Majkowski, redaktor naukowy pracy.
W publikacji miłośnicy dziejów miasta opisali dramatyczną
sytuację, w jakiej Częstochowa znalazła się w przededniu oraz w
trakcie wydarzeń mających swój początek w roku 1914. Wielka
Wojna pociągnęła za sobą wielkie zmiany, nie tylko w skali
europejskiej, ale i lokalnej. W cztery lata później,
Częstochowa po kilkudziesięciu latach rosyjskiego panowania, a
następnie niemieckiej okupacji znalazła się w granicach
odrodzonego państwa polskiego.
Wydawnictwo porusza wieloaspektowość wojny, oddaje atmosferę
niepokoju i jednocześnie atmosferę nadziei na odzyskanie
niepodległości. Autorzy przedstawili w niej znaczenie Polskiej
Organizacji Narodowej w akcji werbunkowej do Legionów Polskich
w Częstochowie, powstanie austriackiej Enklawy na Jasnej Górze.
Omówili dramatyczną sytuację ekonomiczną miasta, w tym sprawy
aprowizacyjne, wprowadzenie pieniądza zastępczego, upadek
przemysłu. Przedstawili sytuację szkolnictwa w pierwszych
miesiącach wojny, stan ochrony zdrowia. Odwołali się do
dokumentów przechowywanych w Archiwum Państwowym w
Częstochowie. Omówili życie religijne Częstochowy w latach
1914-1918, znaczenia duchowieństwa i Jasnej Góry w
kształtowaniu patriotycznych postaw społeczeństwa w tym
okresie. Autorzy podjęli także zagadnienie budzenia się
świadomości narodowej i obrony języka polskiego na łamach
czasopisma „Goniec Częstochowski”. Przedstawili życie codzienne
miasta i okolic na podstawie tego pisma i pamiętników
mieszkańców Częstochowy. Przybliżyli zagadnienie grobownictwa
wojennego i na tym tle omówili stan cmentarzy wojennych z
okresu pierwszej wojny światowej. – Każdy z rozdziałów kończy
abstrakt w języku angielskim, posłużono się także „słowami
kluczowymi”, by poszerzyć grono odbiorców i ułatwić
wyszukiwanie – mówi prof. Grzegorz Majkowski.
Publikacja ukazała się dzięki pomocy Urzędu Miasta Częstochowy,
w tym Wydziału Edukacji, a także Śląskiego Oddziału
Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Dostępna jest w częstochowskich bibliotekach Regionalnego
Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM”, Akademii im. Jana
Długosza i Bibliotece Publicznej im. dr. Władysława
Biegańskiego.
R
r