W swym poprzednim cyklu pt. “Niemi świadkowie naszej historii”, drukowanym w “Częstochowskiej” – przedstawiłem w nr 41/324 przydrożne mogiły żołnierzy poległych 1 września ’39 pod Wilkowieckiem. Odniosłem się wówczas krytycznie do wystroju tej mogiły, pisząc m.in. “… od niepamiętnych czasów poległym obrońcom kraju przysługuje drewniany krzyż na grobie a także wojskowe insygnia … tymczasem w przypadku tej mogiły trudno zauważyć jakikolwiek z tych akcentów…”. Mogiłę tę przypomniałem również w obecnie drukowanym cyklu (“…ślady II wojny światowej”), by podobnie, jak 4 lata temu, przypomnieć to samo zdjęcie. Było to w lutym br. (“Gazeta” nr 8/489), gdy mogiła ta miała nadal ten sam wystrój. Tymczasem odwiedzając ostatnio niemal wszystkie mogiły polskich żołnierzy, jakie znajdują się w regionie, zostałem miło zaskoczony. Oto, na tym samym nagrobku, znalazł się nagle kamienny krzyż z sylwetką Chrystusa w środku. Stara mogiła nabrała teraz nowego, patriotycznego wydźwięku, a spoczywających w niej od lat żołnierzy odznaczono w ten sposób Krzyżem Walecznych (zdj. 1).
Natomiast w Krzepicach odbyła się 9 września tego roku niezwykła uroczystość, w trakcie której przeniesiono szczątki żołnierza WP ekshumowanego z mogiły znajdującej się w zaułku miejscowego cmentarza do nowego miejsca spoczynku, pod wspaniałym panteonem poświęconym “Bohaterom Ziemi Krzepickiej”. Ta niezwykła budowla cmentarna, nie mająca sobie równych w regionie, została uroczyście otwarta 10 września ubiegłego roku (zdj. 2) i powstała staraniem miejscowego koła Związku Kombatantów i b. Więźniów Politycznych RP, którym kieruje pan Kazimierz Zembala.
O poprzedniej mogile poległego 1 września ’39 żołnierza – ułana z 21. Pułku Nadwiślańskiego, którego pluton w noc poprzedzającą wybuch wojny wykonał rekonesans spod Mokrej aż za Starokrzepice – pisałem dokładnie w 22. odcinku tego cyklu, natomiast szczegóły o ponownym pochówku podam za tydzień… Cdn.
ANDRZEJ SIWIŃSKI