ADOLF SZYSZKO – BOHUSZ 1883 – 1948


Przebywali w Częstochowie

Architekt, historyk sztuki, konserwator. Urodził się 1.09.1883r. w zabytkowym mieście Narwa nad rzeką Narwą i Bałtykiem w Estonii, wówczas pod zaborem rosyjskim. W latach 1902 – 1909 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Będąc jeszcze studentem, a następnie początkującym architektem odbył wiele podróży po kraju, z uwzględnieniem ziem będących pod zaborem rosyjskim. Przedsięwzięcie to było finansowane przez Komisję Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności z inicjatywy przewodniczącego Mariana Sokołowskiego. Wynikiem tych podróży był bezcenny materiał opisowy i fotograficzny odkrytych obiektów. W trzy lata po ukończeniu studiów, od 1912 wykładał w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był profesorem Katedry Architektury Nowoczesnej na Politechnice Lwowskiej, a także Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1916 rozpoczął restaurację zamku królewskiego na Wawelu (m.in. krypty J. Słowackiego i J. Piłsudskiego), a równocześnie kontynuował prace konserwatorskie na Zamku Królewskim w Warszawie i w Łazienkach. Jego autorstwa są barokowe szczyty w kościele pw. Opatrzności Boskiej i budynku księży misjonarzy we Lwowie (1921), szczyt i arkadowy dziedziniec Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Pszczynie. Projektował i budował domy i wille w Krakowie oraz pensjonaty w Żegiestowie i Krynicy, gmach PKO w stylu klasycystycznym w Krakowie (1926). W roku 1931 powstał modernistyczny pałacyk prezydenta Rzeczypospolitej w Wiśle. Był autorem licznych rozpraw o polskiej historycznej architekturze, z zaakcentowaniem średniowiecza oraz o odkryciach podczas prac renowacyjnych na Wawelu w Krakowie. Ten wielce zasłużony architekt zmarł w Krakowie 1 października 1848 r.
Związki Adolfa Szyszko – Bohusza z Częstochową
Nawiązanie pierwszego kontaktu architekta z Jasną Górą miało miejsce w 1920 r. Był uznawany za wielki talent w środowisku polskich architektów i historyków sztuki. Przybył aby porozumieć się z oo paulinami w sprawie budowy Wieczernika i spowiednicy. Z uwagi na znaczące miejsce Jasnej Góry w kraju, projekt autorski podlegał zatwierdzeniu przez Konserwatora Zabytków w Kielcach i komisję rzeczoznawców. Jedenastoosobowy zespół po dyskusji i wizji lokalnej projekt zaakceptował w 1920, następnie został on zatwierdzony przez Ministerstwo Robót Publicznych w 1921. Szyszko – Bohusz zaproponował prowadzenie prac budowlanych osobiście za wynagrodzeniem 10% ogólnych kosztów budowy. Propozycja została przyjęta. Wieczernik został zbudowany w latach 1921 – 1927 na miejscu byłego cmentarza obrońców Jasnej Góry, poległych podczas szwedzkiego oblężenia 1655. W skład Wieczernika wchodzą dziedziniec krużgankowy i dwupoziomowa kaplica zwieńczona rzeźbami Karola Hukana. “W dziejach architektury polskiej Wieczernik ma pozycję specjalną, jest z pewnością jednym z najbardziej interesujących dzieł, powstałych u zarania II Rzeczypospolitej”. Szyszko – Bohusz jest autorem projektu drewnianych szaf i gablot w skarbcu, które umożliwiły w sposób bardziej przejrzysty wyeksponowanie cennych darów. Przy okazji tej zmiany opracowany został katalog skarbca. W latach 1925 – 1926 zbudowano przy ul. Kopernika 22, róg Śląskiej, nowoczesny budynek wg projektu Szyszko – Bohusza, do którego przeniesiono pocztę z budynku Banku Polskiego (obecnie Śląskiego) z II Alei. Ma w nim siedzibę Telekomunikacja Polska SA, Zakład Telekomunikacji w Częstochowie i Urząd Pocztowy nr 17. Obiekt posiada trzy kondygnacje. Narożna wieża stalowo – szklana, w kształcie sześcianu, z czterema wielkiemi tarczami zegarowymi stanowi ciekawy element architektoniczny. Mechanizm zegara jest sterowany za pomocą fal radiowych z Frankfurtu nad Menem w Niemczech.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *