22 kwietnia 2016 roku, w Gnaszynie, uroczyście obchodzono 72. rocznicę mordu dokonanego przez Niemców na dziesięciu Polakach, pochodzących z różnych regionów naszego kraju.
Miała to być przestroga dla gnaszynian, którzy ofiarnie wspierali partyzantów i nie chcieli zdradzić nazwisk osób zaangażowanych w pomoc. 24 kwietnia 1944 roku o godz. 10 rano Niemcy zgromadzili blisko dwa tysiące mieszkańców Gnaszyna i okolicznych wsi na wzgórze, gdzie ustawiono szubienice i sprowadzono skazańców. Mord mocno wrył się w pamięć mieszkańców. Niemcy zmuszali osoby wybrane z tłumu do zakładania skazańcom pętli na szyję. Po zakończeniu egzekucji ciała pomordowanych wywieziono w nieznane miejsce. Nikt z obecnych przy powieszeniu nie znał nazwisk zamordowanych mężczyzn.
Mieszkańcy Gnaszyna by upamiętnić to tragiczne wydarzenie i 10 niewinnych zakładników, którzy tu stracili swoje życie, w miejscu kaźni ustawili krzyż z pamiątkową tablicą, a uliczce odbiegającej od krzyża na wschód nadali imię 10 Zakładników.
Obchody 72. rocznicy zainaugurowała Msza św. w kościele pw. Przemienienia Pańskiego w Gnaszynie, koncelebrowana przez proboszcza Stanisława Wolnego i ks. kapelana Władysława Golisa. Potem w miejscu egzekucji złożono kwiaty i zapalono znicze. Do zgromadzonych przemówili: ppłk. Jan Trzciński, Związku Kombatantów RP i BWP Zarząd Okręgowy, głównego organizatora uroczystości; prezes zastępca prezydenta Częstochowy Ryszard Stefaniak, przewodniczący Rady Dzielnicy Gnaszyn-Kawodrza Waldemar Lisowski oraz w imieniu posła PiS Szymona Giżyńskiego jego małżonka Urszula Giżyńska, redaktor naczelny „Gazety Częstochowskiej. – Poseł Szymon Giżyński oddając hołd pomordowanym łączy się we wspólnocie modlitewnej i patriotycznej zadumy nad polskim losem w obliczu ludobójczej zbrodni Niemiec –powiedziała Urszula Giżyńska. Wśród gości była także Podinspektor Joanna Lazar, Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie, która reprezentowała Komendanta KMP w Częstochowie, podinsp. Sławomira Litwina. Pięknym akcentem były licznie wystawione poczty sztandarowe, między innymi, częstochowskiej Straży Miejskiej, Związku Kombatantów RP i BWP Zarząd Okręgowy, Zespołu Szkół w Węglowicach, który bezpłatnie użyczył autokaru dla uczestników uroczystości; Gimnazjum nr 19 w Częstochowie; Szkoły w Gnaszynie, Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska”. Budujący był także widok licznej gromady dzieci i młodzieży, których delegacje także złożyły kwiaty pod pomnikiem.
GUR