ZYGMUNT KRASIŃSKI (1812 – 1854)


Przebywali w Częstochowie

Hrabia posiadający dodatkowe imiona: Feliks, Adam, Stanisław, Napoleon. Poeta, dramaturg, powieściopisarz, ur. 19.02.1812 w Paryżu, syn Wincentego, generała w służbie rosyjskiego cara i Marii Urszuli z Radziwiłłów, trzymanym do chrztu przez Napoleona I. Pisał pod wieloma kryptonimami i pseudonimami: Z.K., J.Hr. Kras…, N.K., A.K., J.S., Henryk Ligęza, Spirydion Prawdzicki, a take pod nazwiskami przyjaciół.
W 1814 przybył z rodzicami do Warszawy. Tu otrzymał staranne wykształcenie domowe. Nauczycielami byli J. Korzeniowski, P. Chlebowski, baronowa del la Heye. W 1822 zmarła na gruźlicę matka. Pozostał pod opieką ojca. W 1827 uzyskał maturę i w tym samym roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim. W 1829 studia zostały przerwane na skutek incydentu powstałego na tle braku solidarności Zygmunta podczas manifestacji patriotycznej. W 1829 wyjechał z kraju na studia zagraniczne. W 1829 poznał w Szwajcarii A. Mickiewicza, później kontaktował się z J. Słowackim i K.C. Norwidem. Ze względu na ojca, stronnika caratu, powstrzymał się od udziału w powstaniu listopadowym. W 1832 został przedstawiony przez ojca Mikołajowi I w nadziei, że umożliwi to synowi karierę polityczną. Tłumacząc się chorobą oczu, wyjednał zezwolenie na wyjazd z kraju. Zwiedził prawie całą zachodnią Europę, przebywając najczęściej we Francji, Szwajcarii, Włoszech, Niemczech, Holandii i Belgii, wykorzystując m.in. te podróże do odwiedzania znanych klinik, w których rzeczywiście leczył oczy. Miewał Krasiński wiele romansów mniej lub bardziej namiętnych: z Angielką H. Willan, A. Załuską, D. Potocką, J. Bober. W 1843 ojciec wymógł na synu poślubienie w Dreźnie Elizy Branickiej, z którą miał czworo dzieci. A oto tytuły najbardziej znanych dzieł Z. Krasińskiego: “Grób rodziny Reichstalów”, “Ułamki podróży szwajcarskiej”, “Agaj Han”, “Nie-Boska komedia”, “Przedświt”, “Psalmy”, “Irydion”, “Pokusa”, “Noc letnia”. Zmarł w Paryżu 23.02.1859, pochowany w grobie rodzinnym w Opinogórze. Początkowo zaliczany w poczet trzech wieszczów (Mickiewicz, Słowacki) jednak w miarę upływu lat jego twórczość zmalała po zdecydowanym przewartościowaniu. Pobyt Z. Krasińskiego w Złotym Potoku, pamiątki tam pozostające i wizyty na Jasnej Górze. Trzy wizyty pisarza w Częstochowie zostały utrwalone w dokumentach. Pierwsza 12.08.1847. Zapis widnieje w jasnogórskiej księdze pamiątkowej. Drugiemu pobytowi poety towarzyszyła żona Elżbieta oraz ojciec gen. Krasiński. Goście przyjechali z Warszawy. W Księdze Arcybractwa Aniołów Stróżów na stronicy o podwójnej numeracji 761/790 istnieje wpis. Pierwszy podpis złożył ojciec Zygmunta, wierny sługa cara, Wincenty Hrabia Krasiński z dopiskiem GbJCM, co zapewne należy czytać: generał b(rygady?) J(ego) C(esarskiej) M(ości) D128 (okto?) bra 1849. Niżej, dwa dalsze podpisy: Elżbieta Krasińska, Zygmunt Krasiński. Trzeci pobyt zasługuje na uwagę ze względu na niezbyt jasny wpis do pamiątkowej księgi na str. 764/800: “Wierny Sługa Matki Boskiej Częstochowskiej 1856 Zygmunt Hrabia Krasicki” zamiast Krasiński. Zapewne nie poznamy intencji poety w zmianie wpisanego nazwiska. Krasiński nie był uczuciowo przywiązany do potockich włości ojca. Przebywał tu krótko, bo zaledwie 55 dni, od 30.07. do 22.09.1857. W Potoku przeżył boleśnie niespodziewaną śmierć czteroletniej córki Elżbiety. Jej prochy pozostają w podziemiach specjalnie zbudowanej gotyckiej kaplicy Krasińskich przy parafii kościoła pw. Jana Chrzciciela. Śmierć córki upamiętnił ojciec wierszem, którego tekst umieszczono na pamiątkowej tablicy wmurowanej w posadzkę kaplicy. W Potoku Złotym istnieje wiele różnych nazw upamiętniających twórczość Krasińskiego. Są źrodła Zygmunta, Elżbiety, staw Irydion przed pałacem, Brama Twardowskiego, Diabelskie Mosty. W 1999 Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczek o nom. 1.60 zł, na którym wyobrażony jest “Dwór w Potoku Złotym”, zwyczajowo zwany Dworkiem Krasińskich. Władze miejskie w Częstochowie nadały jednej z ulic w Śródmieściu imię poety.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *