Przebywali w Częstochowie
Biskup i pisarz, duchowy kapelan Legionów Polskich w I wojnie światowej. Ur. 25.05.1865 w Sokalu na Wołyniu. Nauki pobierał we Lwowie. Po ukończeniu gimnazjum studiował na uniwersytecie uzyskując doktorat z filozofii i teologii. Również we Lwowie uzyskał 25.05.1887 święcenia kapłańskie. Wyjechał do Włoch, studiując w Rzymie na Uniwersytecie Gregoriańskim. Po powrocie z Rzymu rozpoczął pracę kapłańską w Kamionce Stumiłowej niedaleko Sokala. Z czasem przeniósł się na krótko do Lwowa a następnie do Krakowa, w którym otrzymał stanowisko kanclerza kurii biskupiej. W 1903 posiadł funkcję papieskiego prałata domowego w kapitule krakowskiej. W tym samym roku udzielił znacznej pomocy Wojciechowi Korfantemu, zwalczanemu przez księży ze Śląska, mianowicie po odmowie bpa Jana Puzyny udzielenia zgody na ślub Korfantego w Krakowie (pod wpływem bpa Koppa z Wrocławia) ks. Bandurski ułatwił potajemne spełnienie tego związku. Po konsekracji w 1906 na biskupa, został sufraganem archidiecezji lwowskiej, a od arcybiskupa Bilczewskiego otrzymał nominację na rektora seminarium duchownego. Energicznie rozwijał działalność kaznodziejską zyskując przydomek “natchnionego złotoustego kaznodziei”. W biografii bpa Władysława Bandurskiego wiele miejsca zajmuje sprawa Ziemi Chełmskiej, oderwanej czasowo od Polski Traktatem Brzeskim.
Krótki rys historyczny tej sprawy. W planach rusyfikacyjnych, już w czerwcu 1909, do Dumy wpłynął projekt o wyłączeniu Chełmszczyzny z guberni lubelskiej i stworzenie z niej samodzielnej jednostki administracyjnej na wzór prowincji carskich. Tymczasem, w Traktacie Brzeskim z 9.02.1918, zawartym między państwami centralnymi a Ukraińską Radą Centralną Chełmszczyznę włączono do Ukrainy. Decyzja ta wywołała oburzenie wśród Polaków. W całym Królestwie Polskim odbywały się spontaniczne, masowe demonstracje wyrażające sprzeciw i potępienie treści traktatowej. Bp Władysław Bandurski patronował z pełnym zaangażowaniem tej “akcji obronnej katolickiej i narodowej”.
Uczestniczył w konspiracyjnej pracy młodych działaczy narodowych. Pisał odezwy na rzecz “daru chełmskiego”, wygłaszał płomienne, patriotyczne kazania. Był w stałym kontakcie z inicjatorami akcji obronnej Chełmszczyzny, patronował “Drużynom strzeleckim” i “Zarzewiu”. W jego siedzibie omawiano projekt zamachu na sobór w Warszawie na Placu Saskim, aby uniemożliwić przyjazd cara na otwarcie tej budowli. Tuż przed wybuchem I wojny światowej nawiązał kontakt z Józefem Piłsudskim i został “duchowym piastunem Legionów”. Po wybuchu wojny wyjechał do Wiednia, w którym organizował opiekę nad uchodźcami polskimi, a także nad jeńcami Polakami na Węgrzech. Popierał politykę Naczelnego Komitetu Narodowego, ofiarował na rzecz Legionów swój biskupi złoty łańcuch. Z narażeniem życia odwiedzał wielokrotnie na froncie okopy legionistów. Mimo dużej popularności w kołach legionowych nie otrzymał w odrodzonej Polsce stanowiska biskupa polowego. Po 1920 przeniósł się do Wilna, tytułowany naczelnym kapelanem sił zbrojnych Litwy Środkowej. Za sprawą gen. K. Sosnkowskiego otrzymał pensję generalską. Posiadał wiele wysokich odznaczeń państwowych. Od Naczelnika J. Piłsudskiego otrzymał krzyż Virtuti Militari. Literacki talent biskupa doczekał się licznych wydań. Oto niektóre z nich: “O wielkim biskupie Wincentym Kadłubku”, “Biała sukmana”, “Jadwiga święta królowa na tronie polskim”, “Ducha nie gaście”, “Ciężka służba – powiastki z czasów Żółkiewskiego”, “Droga krzyżowa Polski”, “Polska i Rosja w pieśni największych wieszczów narodu”. Zmarł 6.03.1932 w Wilnie. Prochy spoczywają w krypcie wileńskiej katedry.
Pobyt bpa Władysława Bandurskiego w Częstochowie. W sierpniu 1919, podczas uroczystości wojskowych, biskup Władysław Bandurski przyjmował przysięgę oficerów Wojska Polskiego.
Źródła: m.in. miesięcznik Jasna Góra 1/1999, Polski Słownik Biograficzny.
ROMAN WINIAREK