Przebywali w Częstochowie
Poeta, powieściopisarz, eseista, krytyk literacki, kolekcjoner, badacz przeszłości Warszawy. Ur. 17.10.1848 w Ostrołęce, z ojca Jana Aleksandra – geometry i matki Antoniny Dmowskiej. W 1855 rodzice osiedli w Pułtusku. Tam ukończył, w latach 1859 – 1864, szkołę powiatową. Przez dwa lata (1864 – 1866) uczył się w Gimnazjum w Warszawie, a w latach 1866 – 1869 studiował prawo w Szkole Głównej, do czasu przekształcenia jej na uczelnię rosyjską. Jego debiut poetycki miał miejsce w 1867 w “Tygodniku Ilustrowanym”, a w 1868 wydał pierwszą książkę pt. “Kolorowe obrazki”. 1872 – 1874 zatrudniony był w “Kurierze Warszawskim”. Współpracował z wieloma czasopismami. Przez rok (1874) redagował satyryczną “Muchę”. W 1875 przeniósł się do “Kuriera Codziennego”. Był też przez krótki czas współpracownikiem, a następnie redaktorem, czasopisma “Kolce”. W 1877 odbył podróż literacką do Gdańska, rok później był w Paryżu na Wystawie Powszechnej. Po 1879 poświęcał coraz więcej czasu poezji, nieco zaniedbanej skutkiem nadmiernego zaangażowania się w dziennikarstwo. Już w 1882 jego zbiór “Poezji” zdecydowanie przewyższał poziomem innych młodych poetów, a w 1886 krytyka porównywała Gomulickiego do Asnyka i Konopnickiej. Na początku 1888 W. Gomulicki doznał osobistej bolesnej tragedii z powodu prawie równoczesnego zgonu żony i dwojga dzieci. Nieszczęście wywarło ujemny wpływ na osobowość poety. Pod koniec 1888 wyjechał do Wenecji na kongres literacki, a następnie do Paryża, w którym zamierzał odnaleźć jak najwięcej śladów związanych z postacią C.K. Norwida. Redagowany “Tygodnik Powszechny” sprzedał, aby czas i siły poświęcić pasji gromadzenia starodruków, rękopisów, sztychów i obrazów oraz wyrobów ze szkła i porcelany. Trzydziestolecie swej literackiej pracy obchodził w 1912. W 1918 przyznano mu Nagrodę Literacką im. Elizy Orzeszkowej. A oto niektóre tytuły utworów W. Gomulickiego: “Wspomnienia niebieskiego mundurka”, “Biały sztandar”, “Rewolucja Kościuszkowska”, “Rewolucja 1830-1831”, “W kamienicy Pod Okrętem”, “Schadzka”, “Opowiadanie o Starej Warszawie”, “Cudna mieszczka”, “Miecz i łokieć”, “Siódme amen imć pana Mokrzyckiego”, “Kłosy z polskiej niwy”, “Sylwety i miniatury literackie”. Był trzykrotnie żonaty. Z Marią Humięcką (zm. 1888), z Leokadią Życińską (zm. 1899) i z Franciszką z Matuszewskich Żelewską (zm. 1948). Jego syn (z trzeciego małżeństwa) Juliusz Wiktor Gomulicki był literatem i historykiem literatury. Wiktor Teofil Gomulicki zmarł w Warszawie 14.02.1919 r.
Wizyty Wiktora Gomulickiego w Częstochowie i jego publikacje na tematy jasnogórskie.
Wśród ludzi pióra (dziennikarzy i pisarzy), uczestników ruchu pątniczego w źródłach jasnogórskich W. Gomulicki występuje pod datą 1901. Inny udokumentowany pobyt na Jasnej Górze miał miejsce we wrześniu 1903. Pisarz, dowiedziawszy się, że na zaproszenie oo. paulinów przybył do Częstochowy Józef Chełmoński, w celu wykonania dwóch kopii obrazu Matki Bożej (jednej w sukience z biżuterią, drugiej bez szat ozdobnych) mające stanowić wzory do reprodukcji (patrz “Gazeta Częstochowska” nr 21 z 30.05.01 r.) zapytał pośrednio, czy malarz zechce go przyjąć. Ten jednak odparł “Nie, w tej chwili nie chcę”. Do spotkania więc nie doszło. Z tej wizyty pisarza w “Tygodniku Ilustrowanym” nr 29/1904 str. 571-572, zamieszczono korespondencję W. Gomulickiego pt. “Z wrażeń jasnogórskich”, ilustrowaną dwoma zdjęciami wykonanymi przez autora (brama i stragany z pieczywem). Prócz wizyt wyżej wspomnianych były zapewne wcześniejsze. Ich owocem jest ślad w postaci cyklu pt. “Częstochowa w rycinach”, które ukazały się w 1898 w kolejnych numerach “Wędrowca”: 22, 23, 24, 25 i 26. Autor szczegółowo opisał m.in. 13 reprodukowanych rycin z tematyką jasnogórską z uwzględnieniem biografii rytowników.
Źrodło: “Wędrowiec” 22-26/1898, Polski Słownik Biograficzny.
ROMAN WINIAREK