W tym roku po raz szósty starosta powiatu częstochowskiego wręczy statuetki za wybitne zasługi dla powiatu. O przybliżenie idei tego przedsięwzięcia poprosiliśmy starostę Andrzeja Kwapisza
Czym jest statuetka?
– Przed wszystkim prestiżowym wyróżnieniem i podziękowaniem dla osób, które wkładają wiele serca i pracy na rzecz powiatu.
Jaki był początek tego wyróżnienia?
– Pomysł zrodził się na początku pierwszej kadencji, w 1999 roku, po roku obserwacji funkcjonowania powiatu w nowym wymiarze samorządowym. Oficjalnie zarządzeniem starosty z 19. października 2001 roku rozpoczęto realizację projektu.
Proszę przybliżyć nadrzędny cel, jaki przyświecał temu przedsięwzięciu?
– Chodziło o uhonorowanie ludzi, którzy swoim działaniem i osiągnięciami wnosili niezaprzeczalny wkład w rozwój i promowanie powiatu. Uhonorowanie ludzi, którzy są bogactwem tej ziemi, ziemi, która nie ma węgla, nie ma stali, ale ma wybitne jednostki, dzięki którym życie mieszkańców naszego powiatu staje się wartościowsze, barwne i bogate duchowo. Pod uwagę brano dokonania na kilku polach: promowanie powiatu w kraju i za granicą, pracę na rzecz kultury, sportu i turystyki, działalność gospodarczą i wspomaganie instytucji społecznych. Uznano, że skoro są tacy ludzie, którzy wychodzą ponad przeciętność, są aktywni, twórczy, dzielą się swoimi owocami pracy z innymi, zmieniają bieg naszego codziennego życia, a przy tym są ludźmi otwartymi na potrzeby innych, stanowią przykład jak odnieść sukces, przykład godny do naśladowania, to należy ich dostrzec i wyróżnić.
Kto mógł zgłaszać kandydatury do statuetki?
– Przewodniczący Rady Powiatu, starosta częstochowski i stałe komisje powiatu. Obecnie krąg rozszerzono. Swoje propozycje mogą także składać kluby i związki sportowe, stowarzyszenia, samorządy gminne oraz instytucje kultury.
Oficjalna nazwa wyróżnienia brzmi: “Statuetka Starosty Powiatu Częstochowskiego”, ale werdykt podejmuje kapituła. Kto ją tworzy?
– W ostatnim regulaminie ostatecznie określono, że kapitułę tworzą: starosta, przewodniczący Rady Powiatu, wicestarosta, dwóch członków Zarządu i sekretarz powiatu. Zaniechano tym samym pomysł, by w skład kapituły wchodzili także laureaci, gdyż chwili obecnej, gdy rokrocznie wybiera się siedem osób, byłyby to barierą. Kapituła rozrastałaby się i trudno byłoby podjąć decyzję. Poza tym pojawiłby się problem z utrzymaniem pewnej dyskrecji; werdykt jest przecież ogłaszany podczas uroczystej gali, nie było by więc niespodzianki.
Gdy pomysł wchodził w fazę realizacji przyznawano jedną statuetkę. Później nastąpiło przemodelowanie formuły.
– W pewnym momencie okazało się, że ludzi godnych tego wyróżnienia jest tak wielu i dlatego w 2004 roku postanowiono zmienić zapis. Tym sposobem utworzono siedem kategorii i w każdej postanowiono przyznawać statuetkę. Wyłonił się także dylemat niejako formalny, bo jak na wspólnej płaszczyźnie porównywać przedsiębiorcę z artystą, czy osobę niepełnosprawną ze sportowcem. By nie rozwijać kategorii w nieskończoność listę kategorii zamknięto kategorią “inne osiągnięcia”. Na tym rozwiązaniu poprzestaniemy, bo trzeba zachować umiar. Przyznawanie 15 czy 20 statuetek zdewaluowałoby prestiż tego wyróżnienia. Warto pamiętać, że jak wszyscy są wyróżnieni, to nikt nie jest wyróżniony.
Jak przyjmowana jest statuetka w środowiskach lokalnych?
– Okazuje się, że ustanowienie statuetki trafiło w oczekiwanie społeczne. Wyróżnienie w pełni satysfakcjonuje laureatów, którzy laur traktują bardzo prestiżowo. Nie słyszeliśmy by ktoś z lekceważeniem odnosił się do tego wyróżnienia. Wręcz przeciwnie. Cały proces: typowanie i oczekiwanie na werdykt wzbudza wiele emocji, zarówno wśród kandydatów, jak i ich środowisk lokalnych. Całości towarzyszy pozytywny poziom emocji, a o randze wyróżnienia świadczy sama uroczystość. Jest ona największym wydarzeniem w życiu wspólnoty powiatowej. Wręczenie statuetek odbywa się niezwykle uroczyście w towarzystwie licznej publiczności, wśród której znajdują się osobistości życia publicznego, politycznego, gospodarczego i kulturalnego całego regionu częstochowskiego i województwa śląskiego.
Ile osób zgłoszono w tym roku?
– Było 58 kandydatur, z prawie wszystkich gmin powiatu częstochowskiego, czego 35 nominowano do statuetek, po pięć do każdej kategorii. Wśród nominowanych osób najwięcej po pięć mają gminy: Blachownia, Konopiska i Mstów. Czterech nominowanych ma gmina Olsztyn, po trzech – Mykanów i Kłomnice, dwóch – Dąbrowa Zielona, Janów i Starcza, po jednym – Koniecpol, Częstochowa, Lelów i Poraj.
Czy w Pana ocenie statuetki spełniają swoją rolę?
– Na pewno tak, to wyróżnienie głęboko satysfakcjonuje ludzi, którzy aktywną i systematyczną pracą wybili się ponad przeciętność. Wyróżnieni są szlachetnymi ludźmi, za swoją pracę nie oczekują nagród i wyróżnień. Jednakże ich pokazanie mobilizuje innych do pracy nad sobą, do tego by rozwijali swoje talenty, podejmowali własne wyzwania, aktywizowali się społecznie. Jest to również dobra okazja do głębszego poznania tych osób, ich dorobku i osobowości, pokazania, że można owocnie i godnie przejść przez życie, być użytecznym dla innych, odnieść sukces w każdych warunkach. Dlatego należy się im pokłonić, podziękować i złożyć gratulacje nagrodzonym, ale także wszystkim, którzy zostali zgłoszeni do lauru. Słowa uznania należy skierować też do ludzi, którzy kandydatów zauważyli i podjęli działania, by doprowadzić do ich uhonorowania.
Dziękuję za rozmowę.
URSZULA GIŻYŃSKA