Z dziejów wsi Mokrzesz
Mokrzesz, wieś w gminie Mstów, położona na trasie z Mstowa przez św. Annę do Włoszczowej, w której krzyżują się drogi do św. Anny, Krasic, Żurawia i Mstowa. Wieś należała do parafii w Żurawiu, w dawnym starostwie olsztyńskim i pow. lelowskim. Początki miejscowości sięgają średniowiecza. W 1220 r. miała składać dziesięcinę klasztorowi Kanoników Regularnych w Mstowie.
W następnych wiekach, obok danin i dziesięciny, kmiecie odrabiali pańszczyznę. W latach 80-tych XVIII w. wieś była własnością Kazimierza Tymowskiego, chorążego piotrkowskiego, a po nim Mikołaja i Stanisława Tymowskich. W lustracji pow. lelowskiego w 1789 r. odnotowano, że Mokrzesz i Wola Mokrzeska miały łącznie 53 domy (w tym dwór, browar, dwie karczmy, młyn, 4 chałupy rzemieślnicze) i 267 mieszkańców (w tym 5 Żydów).
W 1792 r. Mokrzesz liczyła 33 domy (w tym dwór i domżydowski) i 196 mieszkańców (w tym 5 szlachty i 5 Żydów). Natomiast Wola Mokrzeska, będąca własnością szlachecką, miała w tym czasie 21 domów, w tym dom leśniczego, młyn, chałupy leśnego, przychodniego i stelmacha. Mieszkało tu 115 osób, w tym 4 szlachty i 6 Żydów.
Z Mokrzeszą związana była jeszcze Skałka, w której znajdowała się chałupa leśnego. Do wsi należał las sosnowy, jodłowy, świerkowy i olszowy. Żydzi należeli do kahału w Janowie. Po rozbiorach wieś znalazła się w Ekonomii Rządowej Częstochowskiej. W 1806 r. Jarosław Tymowski wykupił Mokrzesz z Ekonomii Rządowej. Po 1867 r. miejscowość znalazła się w pow. częstochowskim należącym do ówczesnej guberni piotrkowskiej.
W Odrodzonej Polsce wieś, pozostając w pow. częstochowskim, wchodziła wraz z nim do woj. kieleckiego. W okresie II wojny światowej Mokrzesz będąc w Generalnej Guberni należała do dystryktu radomskiego. Po II wojnie światowej, w latach 1952 – 1954, w Mokrzeszy znajdowała się siedziba gminy, a od 1954 r. gromadzkiej rady narodowej. W okresie 1954 – 1956 w Mokrzeszy funkcjonowała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna (RSP), która skupiała 7 członków. Posiadali oni 21,06 ha, w tym grunty własne stanowiły 13,04 ha ziemi, a reszta pochodziła z PFZ. W 1953 r. w Mokrzeszy utworzono bibliotekę w ramach podnoszenia kultury wsi.
Według danych z końca 1970 r., Mokrzesz obejmowała 1153 ha powierzchni i liczyła 804 mieszkańców, a Wola Mokrzeska wówczas miała 476,9 ha powierzchni i 374 mieszkańców. OSP liczyła 19 strażaków, a w Woli Mokrzeskiej 16 członków.
Przez dziesiątki lat Mokrzesz należała do parafii w Żurawiu, 1 października 1988 biskup Stanisław Nowak erygował parafię, wyłączając jej teren z parafii św. Bartłomieja w Żurawiu. Obsługę zapewniali księża z Żurawia, którzy odprawiali nabożeństwa w miejscowej remizie strażackiej. Od 1986 r. opiekę duszpasterską sprawował ks. Sławomir Kaczmarek. Proboszcz parafii w Żurawiu, ks. Józef Juda nabył w Mokrzeszy działkę pod przyszłą plebanię, a biskup 7 listopada 1987 r. ustanowił tu wikariat terenowy. Pracę duszpasterską i katechetyczną prowadził ks. S. Kaczmarek, który podjął starania o budowę kościoła i domu parafialnego. W latach 1989 – 1991 stanął budynek plebanii, a w 1990 – 1992 wzniesiono świątynię pw. św. Maksymiliana Kolbego. Kościół poświęcił 17 października 1992 r. bp Miłosław Jan Kołodziejczyk. Do parafii mokrzeskiej należą obok Mokrzeszy, Jaźwiny (3 km), Kuśmierki (2 km), Pniaki Mokrzeskie (4,5 km) i Wola Mokrzeska (5 km).
Wieś zelektryfikowana i stelefonizowana. W Mokrzeszy poza parafią rzymsko-katolicką św. Maksymiliana M. Kolbego znajduje się Publiczna Szkoła Podstawowa. Ośrodek Zdrowia, sklep spożywczo-przemysłowy, zakład ślusarski. Mają tu siedzibę przedsiębiorstwa: “Agro-Tech.”, “Granulat” PPHU SC oraz “Irchem” Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe.
BOGDAN SNOCH