Siódma Dywizja Piechoty walczyła na Ziemi Częstochowskiej w składzie Armii “Kraków”, której formacją była też Krakowska Brygada Kawalerii (z Tarnowskich Gór). Brygada ta zamykała południowo-wschodni odcinek częstochowskiego frontu walcząc na 15-kilometrowej linii między Rudnikiem Małym, Lgotą Woźnicką i Koziegłowami (gdzie był jej sztab). Teraz piękny pomnik poświęcony tej Brygadzie, a szczególnie jej 3-mu Pułkowi Ułanów Śląskich, znajduje się na wzgórzu Floriana usytuowanym na północnym obrzeżu Woźnik. (zdj. 1).
Oprócz Armii “Kraków” broniła też naszego regionu część Armii “Łódź”. Właśnie na styku tych dwóch armii znalazła się Wołyńska Brygada Kawalerii (w rejonie: Mokra – Łobodno – Ostrowy nad Okszą), staczając słynną bitwę pod Mokrą (na północ od Kłobucka). Teraz upamiętnia to zdarzenie i miejsce monumentalny pomnik w kształcie husarskiego skrzydła. (zdj. 2)
W składzie Armii “Łódź” znalazła się też 30. Poleska Dywizja Piechoty, której formacje broniły powiatu częstochowskiego od północnego-zachodu (Parzymiechy – Działoszyn). Ich krwawe walki upamiętnia teraz tablica na murze kościoła w Działoszynie, poświęcona Brygadom Strzelców oraz Pułkom Artylerii i Saperów. (zdj. 3) cdn.
ANDRZEJ SIWIŃSKI