Już w starożytności miód był wysoko ceniony jako środek leczniczy i słodzący. Ma on korzystne działanie na serce i układ krążenia, gdyż zwiększa siłę skurczu i wydolność mięśnia sercowego, rozszerza naczynia wieńcowe i polepsza krążenie. Z tego powodu można go z powodzeniem stosować w nerwicy oraz chorobie niedokrwiennej serca. Miód zmniejsza także dolegliwości towarzyszące dusznicy bolesnej oraz obniża ciśnienie tętnicze krwi.
Już w starożytności miód był wysoko ceniony jako środek leczniczy i słodzący. Ma on korzystne działanie na serce i układ krążenia, gdyż zwiększa siłę skurczu i wydolność mięśnia sercowego, rozszerza naczynia wieńcowe i polepsza krążenie. Z tego powodu można go z powodzeniem stosować w nerwicy oraz chorobie niedokrwiennej serca. Miód zmniejsza także dolegliwości towarzyszące dusznicy bolesnej oraz obniża ciśnienie tętnicze krwi.
Miód odznacza się łagodnym działaniem uspokajającym, nasennym i zmniejszającym skutki nadmiernego napięcia nerwowego. Działając na ośrodkowy układ nerwowy przyczynia się do odnowy sił psychicznych organizmu i wzmaga intensywność pracy umysłowej. Działanie miodu okazało się szczególnie korzystne u dzieci i osób starszych, także u osób nerwowych i przepracowanych. Osłabia też działanie używek, takich jak kawa, tytoń i alkohol.
W przeziębieniach powinien być używany na początku choroby, gdyż zwiększa odporność organizmu i chroni drogi oddechowe przed rozwojem zakażenia. W trakcie leczenia miód stopniowo zmniejsza objawy towarzyszące przeziębieniu, takie jak kaszel, chrypka, drapanie i ból gardła, dreszcze czy podwyższona temperatura ciała. Ze względu na właściwości upłynniające wydzielinę oskrzelową miód z dobrym skutkiem można stosować w ostrych i przewlekłych zapaleniach oskrzeli. Dlatego znajduje się w wielu syropach wykrztuśnych.
Dawkowanie miodu
W lżejszych przypadkach, lub w początkowym stadium choroby, wystarczy przyjmowanie samego miodu, w cięższych przyjmuje się go wraz z innymi lekami, zazwyczaj 1-3 łyżeczki stołowe trzy razy dziennie. Dobowa dawka lecznicza wynosi 60-80 g (łyżka stołowa zawiera ok. 20 g). Dzieciom od 3. roku życia można podawać 30 do 50 g miodu dziennie (3-6 łyżeczek od herbaty). Niemowlętom – 7,5 g miodu dziennie (1 łyżeczka od herbaty).
Najczęściej poleca się picie miodu rozpuszczonego w szklance ciepłej wody na godzinę przed jedzeniem. Miód można rozpuszczać też w mleku, herbacie z cytryną oraz sokach z owoców i warzyw. Płyn ma być ciepły, ale temperatura nie może przekraczać 50 st. C. Wysoka temperatura niszczy bowiem właściwości lecznicze miodu. Działania miodu wzmacnia rozpuszczenie go w naparach z odpowiednich ziół.
W chorobach serca i naczyń polecane są napary z owoców głogu i owoców dzikiej róży. W zapaleniu oskrzeli działanie miodu jest najkorzystniejsze po rozpuszczeniu w naparach z ziół o działaniu napotnym, przeciwzapalnym, osłaniającym i wykrztuśnym, jak korzeń i liść prawoślazu, liść szałwii, liść podbiału i ziele tymianku. W chorobie żołądka za najbardziej odpowiednie uważa się: kwiat nagietka, ziele dziurawca, kwiat i liść podbiału oraz nasiona lnu.
W każdym przypadku przygotowuje się napar z łyżki stołowej rozdrobnionego surowca i szklanki wrzącej wody. Po przecedzeniu i wystudzeniu dodaje się 1-2 łyżki stołowe miodu i przyjmuje na ogół w ilości 1/2 szklanki 2-4 razy dziennie.
Osobom powyżej 70 r.ż. zaleca się przyjmowanie 2 łyżeczek (15 g) miodu dziennie, rozpuszczonego w szklance ciepłego płynu. Osoby ciężko pracujące fizycznie i umysłowo mogą pić 1 lub 2 łyżeczki miodu rozpuszczonego w szklance ciepłego płynu.
Miody i preparaty miodowe
Rozróżniamy 3 zasadnicze typy miodów : nektarowe, spadziowe oraz nektarowo-spadziowe. Zgodnie z Polską Normą pszczelarze produkują miód: rzepakowy, akacjowy, lipowy, gryczany, wrzosowy, wielokwiatowy, nektarowo-spadziowy, spadziowy ze spadzi liściastej i spadziowy ze spadzi iglastej. Ponadto na mniejszą skalę kilkanaście innych odmian takich jak: miód tymiankowy, szałwiowy, nostrzykowy, mniszkowy, melisowy i malinowy.
W leczeniu nerwicy i innych schorzeń serca oraz układu krążenia bardzo korzystne są miody o wysokiej zawartości olejków eterycznych, takie jak lawendowy, walerianowy i melisowy. W przeziębieniu, grypie, kaszlu oraz zapaleniu błony śluzowej nosa, oskrzeli i płuc, najlepsze efekty daje przyjmowanie miodu lipowego i ze spadzi iglastej. Cenne właściwości lecznicze i wspomagające w wielu schorzeniach, wykazują też ziołomiody. Produkty te, wzbogacone o składniki biologicznie aktywne roślin, odznaczają się także lepszym smakiem i aromatem. Cenne działanie wspomagające terapię chorób serca i naczyń wykazuje ziołomiód głogowy. Leczniczo w zakażeniach górnych dróg oddechowych, takich jak zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i krtani stosowany jest z dobrym skutkiem ziołomiód sosnowy i świerkowy. Działanie wspomagające w chorobie wrzodowej żołądka, a także w stanach zapalnych jelit, wzdęciach oraz kolkach jelitowych u dzieci ma ziołomiód rumiankowy.
Dużą wartość mają też połączenia miodu z innymi produktami pszczelimi, takimi jak pyłek kwiatowy, propolis i mleczko pszczele.
Produkowane są u nas też miody nektarowe z dodatkiem 1% koncentratów ziołowych. Należą do nich miód z melisą, miód z aronią, miód z podbiałem, miód z lukrecją i miód z pokrzywą. Kupić też można takie miody lecznicze, jak: podbiałowy, koperkowy, i prawiślazowy oraz syropy z miodem pod nazwą Apipulmol i Apitusic. Odznaczają się one działaniem przeciwkaszlowym upłynniającym wydzielinę oskrzelową i wykrztuśnym. Innym preparatem opartym na miodzie jest miód aloesowy z aronią (Mel Aloe cum Aroniae), który wykazuje działanie ogólnie wzmacniające i zalecany jest w stanach obniżonej odporności na zakażenia oraz w wyczerpaniu i osłabieniu organizmu. Właściwości uodparniajace na zakażenie, wykazuje również miód pszczeli nektarowy z sokiem jeżówki purpurowej (Mel cum Succus Ehinaceae). Rozważne wykorzystanie miodu, kryje w sobie wiele możliwości odżywczych i leczniczych. W jakim stopniu z nich skorzystamy, będzie zależało tylko od nas samych, od naszej wiedzy i umiejętności stosowania miodu w określonych sytuacjach.
Joanna Bar