FRYDERYK JAGIELLOŃCZYK (1468 – 1503)


Przebywali w Częstochowie

Kardynał, prymas, arcybiskup gnieźnieński, biskup krakowski. Ur. 27.04.1468 na zamku w Krakowie, jako szósty z kolei i najmłodszy syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Ochrzczony 8.05. w katedrze krakowskiej przez bpa Jana Lutka z Brzezia. Ojciec przeznaczył Fryderyka do stanu duchownego, majac na uwadze możliwość wpływania przez syna na sprawy dynastii i Kościoła w Polsce. Syn specjalnie nie czuł powołania, ale podporządkował się woli rodziców. Dzięki naturze, zewnętrzna charakterystyka królewicza kształtowała się dla niego korzystnie. “Był przystojnym, wysokim i krzepkim mężczyzną postaci okazałej, pięknego oblicza i wdzięcznego wejrzenia. Twarz miał pełną, majestatyczną, emanującą godnością. Głos wdzięczny i donośny”. Posiadał Fryderyk jak wszystkie dzieci Jagiellończyka staranne wychowanie i wykształcenie. Do 12. roku życia je-
go wychowawcą był J. Długosz, później pobierał nauki od prof. Akademii Krakowskiej Jana Wellsa, Stanisława Szydłowieckiego i Jana Barachowskiego, doktora prawa kanonicznego. Dobrze władał łaciną, a także językiem niemieckim. Będąc synem królewskim wszelkie zaszczyty i funkcje uzyskiwał zgodnie z wolą rodziców. 13.04.1488 kapituła krakowska wybrała 20-letniego Fryderyka biskupem. Jako drugi w Polsce (po Oleśnickim) otrzymał kapelusz kardynalski. Po śmierci ojca popierał, ze skutkiem, na tron polski kandydaturę Jana Olbrachta, a gdy ten zmarł, koronował 12.12.1501 następnego z braci, Aleksandra. 24.04.1493 kapituła gnieźnieńska wybrała Fryderyka arcybiskupem. Wybór ten potwierdził papież Aleksander VI bullą z dn. 2.10.1493. Jako zwierzchnik Kościoła w Polsce wykazywał dużą zapobiegliwość sprawami z kościołem związanymi. Za zgodą papieża połączył administracje dwóch diecezji: Gniezna i Krakowa. Troszczył się o parafie i kościoły, dbał o obsady duszpasterskie, uposażał istniejące szpitale, wnikał w materialne potrzeby kleru, osobiście interesował się i pomagał w odnowieniu katedr Krakowa i Gniezna, brał udział w sądownictwie kościelnym. Za jego prymasowskich rządów odbywało się ponad 12 synodów. Dodajmy też, że za panowania Jana Olbrachta i Aleksandra pełnił funkcję gubernatora w Królestwie (zastępca panującego). Ocena sylwetki Fryderyka u biografów jest zróżnicowana, począwszy od ujemnych uwag, jak: brak powściągliwości w jedzeniu i piciu, uczestnictwa w biesiadach, niefrasobliwość w sprawach finansowych (pozostawione długi), do energicznych nieprzerwanych zabiegów o interesy państwa i Kościoła oraz dynastii, z której się wywodził. W oficjalnych źródłach nie ma śladów nieobyczajnego życia. Zmarł po kilkuletniej, nieuleczalnej chorobie zwanej morbus Gallicus w Krakowie 14.03.1503. Liczył wówczas 35 lat. Pogrzeb odbył się 5.04. Zwłoki pochowano pod stopniami wielkiego ołtarza w katedrze wawelskiej. Król Zygmunt Stary, rodzony brat Fryderyka polecił w 1510 r. zbudować nagrobek z brązu.
Pobyt Fryderyka w Częstochowie jest udokumentowany w dniu 12.08.1472. Według historyka, paulina o. Alfonsa Jędrzejewskiego, w dniu tym gościł na Jasnej Górze Kazimierz Jagiellończyk z żoną Elżbietą i dziećmi (6 synów, 3 córki). Najmłodszym uczestnikiem wśród synów był Fryderyk. Z racji posiadania tytułu najwyższego dostojnika kościelnego wiele podróżował, m.in. do Piotrkowa na Sejmy, na synody do Gniezna, Łęczycy, Kłodawy. Jagiellońska trasa z Krakowa zawsze wiodła przez Częstochowę. Miał też inne okazje do odwiedzenia Częstochowy, np. przy zakupie miasta Koziegłowy od Krystyna Koziegłowskiego, które “ze wszystkimi wsiami przydał biskupstwu krakowskiemu na wieki”.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *