BOHATEROWIE CZĘSTOCHOWY. Płk Edward Doroszewski

Urodził się 21 października 1875 w Berłówce, powiatu olhopolskiego na Ukrainie jako syn Joachima i Krystyny z Micińskich. Ukończywszy Szkołę Kadetów w Kijowie kształcił się w Konstantynowskiej Szkole Wojskowej w Petersburgu do 1894 roku, a następnie w Aleksandrowskiej Szkole Wojskowej w Moskwie (1894–1995).

 Służbę w armii rosyjskiej w stopniu podporucznika piechoty rozpoczął 10 sierpnia 1895. Początkowo był młodszym oficerem kompanii i okresowo adiutantem pułku. Kolejno awansował do stopnia porucznika 10 sierpnia 1899 oraz 10 sierpnia 1903 – do stopnia sztabskapitana. Podczas wojny rosyjsko-japońskiej 1904 roku dowodził kompanią w finlandzkim pułku gwardii. W Mandżurii był trzykrotnie ranny (bagnetem w twarz, odłamkiem granatu artyleryjskiego w głowę oraz pociskiem karabinowym w nogę). Po zakończeniu wojny awansował 10 lipca 1907 do stopnia kapitana i nadal dowodził kompanią. W 1910 został na własne żądanie przeniesiony do rezerwy, więc gospodarował w majątku na Podolu w zaborze rosyjskim. Powołany do służby czynnej 5 października 1914 jako podpułkownik (ze starszeństwem z 10 lipca 1912) dowodził baonem piechoty. Później otrzymał awans do stopnia pułkownika 29 marca 1915, a 7 grudnia tegoż roku został mianowany dowódcą 246 rezerwowego pułku piechoty. W 1917 dowodził brygadą w 62 Dywizji Piechoty (w skład której wchodził 246 pułk). Podczas walk został dwukrotnie ranny, trzykrotnie kontuzjowany i dwukrotnie zatruty gazami bojowymi. W październiku 1917 przedłożył świadectwo choroby uniemożliwiającej służbę wojskową i pojechał do majątku na Podole, skąd przybył później do Warszawy. Do Wojska Polskiego wstąpił 12 maja 1919 i w trzy dni później został mianowany dowódcą XIII Brygady Piechoty. Po objęciu stanowiska

(22 maja) dowodził swą brygadą na odcinku Wieruszów – Herby (maj–czerwiec 1919). W lipcu tegoż roku został wyznaczony na dowódcę obrony Częstochowy przed spodziewanym atakiem niemieckim. We wrześniu przebywał na kursie czołgów w Łodzi, a następnie na kursie w Centrum Studiów Artyleryjskich w Warszawie (24 września – 9 października 1919). W listopadzie 1919 został przeniesiony na stanowisko dowódcy XXVI Brygady Piechoty, na czele której wziął udział w ofensywie ukraińskiej. Dotarł z nią do Lipowca i Żytomierza, rozbiwszy wroga zdobył sztandar 44 Dywizji Strzeleckiej, dwa auta pancerne i pociąg pancerny. W czasie odwrotu został zwolniony ze stanowiska na własną prośbę i pozostawał w dyspozycji dowództwa 2 Armii (wrzesień 1920). Później był dowódcą Powiatu Etapowego w Grodnie od 16 października 1920 oraz inspektorem etapów 2 Armii i Odcinka Kordonowego Grodno od 6 do 25 marca 1921. Następnie pozostawał w dyspozycji Dowództwa 2 Armii od 25 marca 1921 i w Inspektoracie Etapowym tejże armii od 29 maja 1921. Z dniem 1 lipca 1921 został przydzielony do Ekspozytury 2 Armii na dowódcę Odcinka Kordonowego Święciany. Zweryfikowany w stopniu pułkownika piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. Po przeniesieniu 5 lutego 1922 do rezerwy zamieszkał przy ulicy Słowackiego 12

w Krzemieńcu na Wołyniu, od 23 sierpnia tegoż roku w Pieleszewie, pow. wejherowski, po czym ponownie przeprowadził się na Wołyniu. Przeniesiony do pospolitego ruszenia 14 lutego 1930, a następnie 31 grudnia 1935 zwolniony od powszechnego obowiązku wojskowego. W wojsku rosyjskim był odznaczony: Orderem św. Włodzimierza III klasy z Mieczami, Orderem św. Anny II klasy z Mieczami, III klasy z Mieczami i Kokardą oraz IV klasy; Orderem św. Stanisława II klasy z Mieczami i III klasy z Mieczami i Kokardą.

Lech Mastalski