W trosce o ochronę środowiska Unia Europejska proponuje ograniczenie zużycia plastiku. W marcu 2019 r. Parlament Europejski poparł dyrektywę wprowadzającą zakaz sprzedaży wyrobów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na terenie Unii Europejskiej. Nowe prawo wejdzie w życie w 2021 r., a w ślad za tym ze sklepów znikną plastikowe talerze, sztućce, słomki czy patyczki do uszu. Wyeliminowana zostanie też sprzedaż torebek foliowych. Czyli wracamy do lat, kiedy w powszechnym użyciu były jedynie szklane opakowania.
Świadomość sukcesem
Nowe zapisy prawne dotkliwe staną się dla przedsiębiorstw. Będą one musiały wprowadzić nowe ekologiczne rozwiązania do swoich systemów produkcyjnych. Ale już dostrzega się reakcję na nowe przepisy. Na przykład sklepy stopniowo wyzbywają się plastikowych reklamówek na warzywa, zastępując je opakowaniami np. ze skrobi kukurydzianej, a restauracje testują przyjazne środowisku słomki. Zmienia się także polityka samorządów, które chcą dawać dobry przykład. Władze Wałbrzycha, jako pierwsze w Polsce, zapowiedziały wprowadzenie całkowitego zakazu używania jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych w instytucjach miejskich i na imprezach organizowanych przez miasto.
Ważne jest jednak w tym obszarze budowanie świadomości społecznej. Dopiero bowiem zmiana przyzwyczajeń konsumentów może istotnie ograniczyć zaśmiecanie środowiska plastikowymi odpadami. Przy zakupach warto zatem zwrócić uwagę na szczegóły, które mają istotny wpływ na środowisko naturalne. Wybierajmy zatem produkty w opakowaniach szklanych, a nie z tworzyw sztucznych. Jest to i ekologiczne i bardzie zdrowe. Z kolei przy zakupie produktów dostępnych wyłącznie w butelkach plastikowych, sięgajmy po te w opakowaniach o większej pojemności. Ponadto podczas różnych imprez i wydarzeń plastikowe kubki, talerzyki i sztućce można zastąpić papierowymi albo jadalnymi (np. z otrąb pszennych), które są już dostępne w sieciach handlowych. Z kolei sięgając po owoce i warzywa, należy wybierać te na wagę i nie pakować ich w foliowe torebki.
Zmiana przyzwyczajeń powinna odbywać się już na etapie wyposażenia torebki czy plecaka, który towarzyszy nam w ciągu dnia. W myśl zasady zero waste (z ang. brak odpadów), powinno się nosić przy sobie opakowania wielokrotnego użytku, które pozwolą na zmniejszenie ilości generowanych śmieci. Lepiej ochronimy środowisko zabierając na zakupy materiałowe woreczki na pieczywo oraz owoce i warzywa kupowane na wagę. Idąc do kawiarni, można wziąć metalową słomkę wielokrotnego użycia i własny kubek, a zamawiając jedzenie na wynos, zapytać o możliwość opakowania pożywienia w opakowania biodegradowalne. Z kolei rozwiązaniem zamiennym dla plastikowych szczoteczek do zębów i patyczków higienicznych są produkty wykonane z bambusa, które w przypadku braku dostępności w sklepach stacjonarnych można nabyć w internecie.
Segregowanie odpadów
Od kilku lat możemy i powinniśmy segregować odpady. Jednak nadal jest wiele osób, które tego nie czynią. W badaniach wykonanych na zlecenie Ministerstwa Środowiska w 2018 r. tylko 62 proc. Polaków stwierdza, że segreguje śmieci regularnie. Według danych GUS z 2017 r. ten odsetek jest ponad dwa razy mniejszy. Może wynika to z przekonania, że odpady zbierane selektywnie trafiają do jednego, zbiorczego bębna śmieciarki. Można zrozumieć, bo tak było jeszcze kilka lat wstecz. Dzisiaj jednak każdej frakcji odpadów dedykowany jest inny pojazd lub wydzielona komora. Zakłady zajmujące się odbiorem i magazynowaniem odpadów zwracają na to uwagę bowiem odpowiednio segregowane śmieci są wartościowym towarem dla firm zajmujących się przetwarzaniem surowców wtórnych.
Póki co, wiele produktów wciąż nie ma ekologicznych zamienników, co nie pozwala na uniknięcie plastiku podczas zakupów. Dlatego, chcąc ograniczyć negatywny wpływ odpadów na środowisko naturalne, trzeba segregować śmieci w sposób zalecany przez ogólne zasady selektywnej zbiórki (rozporządzenie Ministra Środowiska z 29 grudnia 2016 roku). Zgodnie z nim należy segregować odpady na 5 grup: papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne, odpady ulegające biodegradacji oraz odpady zmieszane. Zgromadzony plastik można też oddać do specjalnych punktów skupu, które przekazują go do recyklingu.
Materiał ukazał na stronie: “Częstochowska Gazeta Ekologiczna”
(wydanie papierowe), której publikację współfinansuje Wojewódzki
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska
organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w Katowicach.
GAW