Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II, od początku swego istnienia, realizuje misję upowszechniania wiary i patriotyzmu. Otwarte jest również na artystów, udostępniając swoje progi na prezentację dzieł sztuki. 2 sierpnia 2025 roku w Muzeum nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy „Chrabri vis moderna” – Współczesna siła Chrobrego. Artyści na 1000-lecie koronacji”.
Ekspozycja, której pierwsza odsłona nastąpiła w Muzeum Diecezjalnym w Peplinie, wpisuje się w obchody Roku Milenium Koronacji Dwóch Pierwszych Królów Polski – Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II Lamberta – ustanowionego przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Jak doszło do jej prezentacji w Częstochowie, pytamy dyrektora Witkowskiego.
– To, że wystawa znalazła swe miejsce w Muzeum, to Opatrzność Boża. Zawsze jest tak, że gdy ktoś coś chce, zgłasza się do mnie, a ja jestem otwarty na wszelkie, cenne i ważne inicjatywy. Inne muzea mają problem z terminami, a my jesteśmy mobilni, możemy dopasować się do potrzeb klientów. I tak było w przypadku tej ekspozycji. Wielki Mistrz Konfederacji Orderu Św. Stanisława – Stefan Kukowski zainspirował mnie. A ponieważ zależy nam na tym, aby do Częstochowy, do duchowej stolicy Polski, przyciągnąć to, co jest wartościowe, od razu przystałem na propozycję współpracy. Wystawa mówi przecież o 1000-leciu państwa polskiego, o 1000 lat tradycji i trwania naszego kraju. Obrazy zachwycają swoją urodą, wdziękiem, kunsztem malarskim i przekazem. Niesamowite jest dzieło pana profesora Czesława Dźwigaja, składające się z czterech części: „Chrzest Polski”, „Polska od morza do morza”, czyli Polska królewska w rozkwicie, „Czas zaborów” i „Polska współczesna”, opowiadająca o naszej trudnej historii najnowszej, odzyskaniu niepodległości, II wojnie światowej, czasach komunizmu i wyzwolenia z tego jarzma – mówi dyrektor Krzysztof Witkowski.
W otwarciu uczestniczyli parlamentarzyści Prawa i Sprawiedliwości: europoseł Jadwiga Wiśniewska, poseł na Sejm RP Lidia Burzyńska, poseł na Sejm Szymon Giżyński, senator RP Ryszard Majer. Europoseł Jadwiga Wiśniewska podkreśliła, że wystawa niesie świadectwo patriotyzmu i akcentuje trudną, ale piękną historię naszej ojczyzny. Poseł Szymon Giżyński podkreślając rangę największego dzieła Bolesława Chrobrego – 1000-lecia Polski, przytoczył dwie – skrajne różne – wizje malarskie Króla Bolesława Chrobrego.
– Pierwsza to obraz Marcello Bacciarelli’ego, nadwornego malarza ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, gdzie Chrobry patrzy smutno w stronę Rosji, protektorki króla Poniatowskiego – carycy Katarzyny II. Jest wycofany, niepewny. Natomiast zupełnie inny jest wizerunek Chrobrego w obrazie Jana Matejki z „Pocztu Królów Polski”. Tron, włócznia św. Maurycego, korona. Król rozsiadł się na tronie, jest bardzo silny rozumem, wolą, osiągnięciami, których miał niesamowicie wiele, i które Polskę przez wieki kształtowały. Wizerunek Matejki – Króla Bolesława Chrobrego – to apoteoza polskiej, narodowej dumy Gdybyśmy to naśladowali, mieli to we krwi i we własnej sile, nie doszłoby do tego, co jest dzisiaj. Bo to, co jest dziś, to dokładnie przeciwstawieństwo znaczenia i potęgi państwa Bolesława Chrobrego – powiedział poseł Szymon Giżyński. Na koniec zacytował fragment piosenki Raperów znad Wisły z programu sprzed lat „PKP, czyli Poczet Królów Polskich”:
„Chrobry zwiększał wciąż granice, to o Milsko, to Łużyce.
Panem w Czechach był i w Miśni, co dziś nawet się nie przyśni. Cieszyć też każdego musi, że popędził kota Rusi.
I to zdrowo, że tak powiem, bo z finałem aż w Kijowie.
Refren: Chrobry, Chrobry byłeś dobry. Chrobry, Chrobry byłeś dobry”.
Wystawa w swym znaczeniu twórczym i ideowym stanowi artystyczny dialog z przeszłością. Prezentuje tryumf Piastów, ich potęgę, znacznie polityczne na arenie międzynarodowej, także w odniesieniu do przywiązania do religii. Najcenniejszym obrazem na wystawie, wycenionym na 280 tys. zł, jest monumentalne dzieło Daniela Pawłowskiego z Włocławka „Królowa Jadwiga Andegaweńska”. – Zależy mi, aby moje malarstwo było mocno alegoryczne, żeby historia opowiedziana na obrazie była pokazana przez symbol. Ten obraz miał być alegorią macierzyństwa. Bardzo mnie dotknęła historia Jadwigi i Jagiełły. Śmierć ich córki zaraz po urodzeniu i kilka dni później śmierć samej królowej. W tym czasie moja żona była w ciąży z naszym synkiem i emocjonalnie to się na mnie odcisnęło. Z tego tytułu na obrazie jest moja żona jako Królowa Jadwiga. Królową przedstawiłem – co rzadko się spotyka – z córką Bonifacją. Dopełnieniem jest postać króla Władysława Jagiełły u stóp królowej. To ojciec i mąż tonący w żalu. Postawiłem na pokazanie dramatu człowieka – mówi Daniel Pawłowski.
Na pytanie, jak dzisiaj, w tych trudnych czasach, wychowywać do patriotyzmu, odpowiada. – Dzisiaj, gdy narzuca się nam często złe idee, staram się swoim dzieciom pokazywać, jak być możliwie najlepszą wersją siebie, jak wymagać od siebie, ale też dla innych. Jednocześnie przybliżam tło historyczne: skąd się wywodzimy, kim jesteśmy. Jadąc tutaj opowiadaliśmy z żoną dzieciom o Powstaniu Warszawskim. Staramy się dobroć budować przez świadomość własnych korzeni – dodaje Artysta.
Swoje dzieła wystawiają twórcy z całej Polski: Tomasz Awdziejczyk, Karol Bąk, Mariusz Białecki, Czesław Dźwigaj, Barbara Kaczmarowska-Hamilton, Kriz Cruz (Krzysztof Izdebski-Cruz), Wacław Jagielski, Michał Janczuk, Dariusz Kaleta, Marcin Kołpatowicz, Katarzyna Korus, Jarosław Kukowski, Daniel Pawłowski, Daniela Pielucha, Katrina Sadrak, Grzegorz Stec. Te niezwykłe obrazy będą eksponowane do 24 sierpnia.
Wydarzenie miało bogatą oprawą muzyczną – wystąpił Chór Rzemieślniczy ,,Pochodnia”. Było też okazją do wręczenia odznaczeń artystom. Uhonorowano także Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II i dyrektora Krzysztofa Witkowskiego oraz dwoje częstochowskich artystów: Ewę Powroźnik, prezes Częstochowskiego Stowarzyszenia Plastyków im. Jerzego Dudy Gracza i Andrzeja Orlika, członka CSP.
ANNA STEPIEŃ