W środę (14 sierpnia) w Częstochowie – na dzień przed Świętami Wojska Polskiego oraz Matki Bożej Królowej Polski – miały miejsce obchody związane z Bitwą na przedpolach Warszawy. W tym roku mijają już 104 lata od momentu tego historycznego wydarzenia, w którym ważyły się losy naszego kraju oraz całego europejskiego kontynentu.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w kościele parafialnym pod wezwaniem Świętego Jakuba Apostoła w Częstochowie przy ul. Jana Kilińskiego 8. Nabożeństwo koncelebrował ks. Ryszard Umański.
Następnie uczestnicy mszy – wraz z pocztami sztandarowymi – udali się na pl. Biegańskiego pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego, pełniącego w czasie Bitwy Warszawskiej, jak również w całej wojnie polsko-sowieckiej (1919-1920), stanowisko Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. Odśpiewano hymn narodowy „Mazurek Dąbrowskiego”, po czym złożono wieńce z kwiatami oraz znicze.
Organizatorami całości było Stowarzyszenie „Solidarność i Niezawisłość”. W uroczystościach brali udział ponadto przedstawiciele „Rycerzy Kolumba”, a także Radni Miasta Częstochowy: Karolina Stępień, Monika Pohorecka i Piotr Wrona. Na obchodach obecna była również Grażyna Matyszczak, dyrektor biura Posła na Sejm RP Szymona Giżyńskiego.
Bitwa, która zdecydowała nie tylko o losach Polski, ale i świata
Bitwa Warszawska miała miejsce 13-25 sierpnia 1920 r. Początkowo walki trwały w okolicach Radzymina czy nad Wkrą, gdzie polskie oddziały – m.in. 1 Armia gen. Franciszka Latinika czy 5 Armia gen. Władysława Sikorskiego – stawiały mocny opór Frontowi Północnemu Armii Czerwonej pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego. Powszechnym planem Rosji sowieckiej było zdobycie Polski, a następnie marsz na zachód Europy w celu wprowadzenia na całym Starym Kontynencie ustroju komunistycznego.
Po dzielnej obronie w dniach 13-15 sierpnia czerwonoarmiści zarządzili odwrót. Zgodnie z planem operacyjnym Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego uciekającym nieprzyjaciołom zadano decydujący cios. Ten wykonała Grupa Uderzeniowa, którą kierował i dowodził Józef Piłsudskiego, znad Wieprza 16 sierpnia. Pochód kontynuowano niemalże do końca miesiąca.
Pokłosiem starć o stolicę Rzeczypospolitej były bitwy pod Komarowem (31 sierpnia) i nad Niemnem (20-28 września). Batalie te – zwłaszcza druga z wymienionych – ostatecznie zdecydowały o zwycięstwie polskich sił w całej wojnie z Sowietami.
Zdaniem słynnego brytyjskiego dyplomaty, Edgara Vincenta D’Abernona, Bitwa o Warszawę była tą „Osiemnastą, decydującą o losach świata”.
Norbert Giżyński
Foto. Norbert Giżyński