Jastrzębiec
Jastrzębiec – szlachecki herb polski, poświadczony w źródłach z początków XIV w. W polu błękitnym umieszczona jest srebrna podkowa, ocelami zwrócona w górę, pośrodku mająca krzyż kawalerski złoty. Herb ten miał otrzymać rycerz Accipitryn za zasługi w walce z Tatarami. Herbu używali m.in. Piotr Myszkowski z Przeciszowa, Wojciech Jastrzębiec, biskup krakowski, późniejszy arcybiskup gnieźnieński. Jastrzębiec to herb najczęściej występujący w Polsce; pieczętowało się nim blisko siedemset rodzin, w tym także Myszkowscy z Mirowa (włodarze rozległych włości).
Jaworznik – wieś sołecka w gm. Żarki. Jedno ze starszych miejsc osadnictwa w tym rejonie, archeologowie znaleźli tu ślady z epoki kamiennej i okresu średniowiecza. Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 1382 r. Od 1836 r. funkcjonowała tu fabryka likierów i słodkich wódek oraz browar wzniesione przez Piotra Steinkellera do spółki z chemikiem Robertem Philippem. 31. października 1943 r. hitlerowcy spacyfikowali wieś, rozstrzeliwując 22 mieszkańców; ofiarom wojny poświęcono odsłoniętą 11. listopada 2003 r. (wmurowaną w ścianę kościoła) tablicę ze słowami Jana Pawła II: “Wojna jest zawsze porażką ludzkości”. W latach 1955-1959 wieś była siedzibą władz gromadzkich. W dn. 31. XII 2004 r. wioska liczyła 754 mieszkańców. Na skraju wsi kapliczka z pocz. XX w., liczne prywatne stawy rybne, 2 gniazda bocianie. Obecnie we wsi jest szkoła podstawowa, kościół, remiza OSP, placówki handlowe.
Marian KOTARSKI