Podczas ostatniej sesji Rady Miasta, 15 stycznia 2015 r., odbyło się pierwsze czytanie projektu budżetu na 2015 rok. Zgodnie z ustawowym obowiązkiem Prezydent Miasta już 14 listopada przedłożył go Wysokiej Radzie i Regionalnej Izbie Obrachunkowej wraz z projektem Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2015- 2031.
Zgodnie z uchwałą proceduralną do końca wczorajszej sesji Komisje i radni mogli składać wnioski do budżetu miasta, które powinny wskazywać kwotę i zadanie, o które mają być zwiększone wydatki budżetu oraz zbilansowaną kwotę i zadania, o które zmniejsza się projektowane wydatki. W sumie złożyli ich 308. Na kolejnej sesji radni zdecydują, które z nich trafią do uchwały budżetowej.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych radni powinni podjąć uchwałę budżetową nie później niż do 31 stycznia. Jeśli tego nie uczynią Regionalna Izba Obrachunkowa, w terminie do końca lutego, ustali budżet Miasta zarówno w zakresie zadań własnych jak i zleconych. Jeśli tak by się stało, Rada Miasta utraci swoje kompetencje do uchwalania budżetu – po 31 stycznia nie będzie mogła podjąć uchwały budżetowej, a Gmina będzie funkcjonować tylko na podstawie budżetu, jaki ustali RIO. Ograniczy to swobodę w zakresie kształtowania wydatków, szczególnie w sferze projektów inwestycyjnych.
Opracowując projekt budżetu na przyszły rok uwzględniono aktualną sytuację finansową Miasta, przewidywane przez Ministerstwo Finansów kierunki rozwoju sytuacji społeczno-gospodarczej kraju oraz wskaźniki makroekonomiczne przyjęte do projektu ustawy budżetowej państwa na 2015 rok.
Wzięto również pod uwagę potrzeby mieszkańców oraz przewidywane zmiany w przepisach prawnych pod kątem ich wpływu na sytuację finansową miasta w roku 2015 i latach przyszłych.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania makro (głównie wskaźniki: inflacji i Produktu Krajowego Brutto) i mikroekonomiczne przy konstruowaniu budżetu przyjęto szereg założeń mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa finansom miasta. Dzięki nim utrzymane są na bezpiecznym poziomie wszystkie wskaźniki i relacje budżetowe.
DOCHODY MIASTA
W projekcie budżetu na 2015 rok planuje się dochody w wysokości 1 mld 59 mln zł, z czego dochody własne stanowią 56%, subwencje 26% a dotacje celowe 18%.
Na dochód miasta bardzo istotny wpływ mają dochody ustalane przez stronę rządową, na wysokość których Miasto nie ma bezpośredniego wpływu. Są to subwencje, udziały w podatkach oraz dotacje celowe, stanowiące aż 66% wszystkich dochodów naszego budżetu.
Wielkość subwencji określa Minister Finansów. Na rok 2015 subwencja oświatowa będzie niższa od ubiegłorocznej o 1,6 mln zł. Jej kwota określona na rok 2015 to 263 mln 632 tys. zł.
Z kolei Wojewoda określił dotację na 2015 r. na kwotę 104 mln 953 tys. zł i jest ona niższa od dotacji celowych, jakie otrzymaliśmy w 2014 roku o 21 mln 373 tys. zł.
Pozostałe źródła dochodów – 594 mln 689 tys. zł – to udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych (239 mln 279 tys. zł), dochody z naszych podatków (149 mln 445 tys. zł) dochody pozyskiwane z naszego majątku, najmu i dzierżawy (63 mln 120 tys. zł), środki i dotacje z Unii Europejskiej (81 mln 549 tys. zł), wpływy z opłat (56 mln 245 tys. zł).
Dochody bieżące stanowią 89,3% (946 mln 187 tys. zł) a dochody majątkowe 10,7% (112 mln 913 tys. zł) dochodów ogółem.
Dochody miasta w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku 2015 osiągną poziom 4 tys. 559 zł (wyższy niż w latach poprzednich). W 2014 roku była to kwota 4 tys. 534 zł.
Istotny wpływ na kształtowanie się dochodów własnych mają podatki i opłaty lokalne.
Na sesji 15 grudnia 2014 roku radni podjęli uchwały z niższymi niż pierwotnie proponowane stawkami podatków. To obniżyło stronę dochodową o ponad 3 mln zł, co oznacza konieczność zmniejszenia wydatków celem zbilansowania budżetu bądź zwiększenie deficytu.
WYDATKI MIASTA
Wydatki budżetu miasta wytyczone przez możliwości strony dochodowej ustalono na poziomie 1 mld 92 mln zł, z tego wydatki bieżące 914 mln 978 tys. zł, a wydatki majątkowe 177 mln 404 tys. zł.
Najwyższa kwota – 686 mln 814 tys. zł w wydatkach bieżących dotyczy wydatków jednostek budżetowych obejmujących wynagrodzenia i składki od nich naliczane oraz realizację statutowych zadań tych jednostek. Kolejna pozycja to dotacje na zadania bieżące – 120 mln 612 tys. zł.
Najwyższe kwotowo wydatki budżetu naszego miasta przeznaczone będą na:
– oświatę i wychowanie – 373 mln 967 tys. zł,
– transport i łączność – 197 mln 61 tys. zł,
– pomoc społeczną – 148 mln 594 tys. zł,
– gospodarkę mieszkaniową – 94 mln 88 tys. zł.
Na inwestycje miejskie w projekcie budżetu zaplanowano kwotę 177 mln 404 tys. zł. Źródłami finansowania wydatków majątkowych będą:
– środki Unii Europejskiej i budżetu państwa – 57 mln 302 tys. zł, tj. 32,3%,
– kredyt EBI – 52 mln zł, tj. 29,3%
– środki własne budżetu miasta – 49 mln 373 tys. zł, tj. 27,8%,
– środki firmy IKEA – 15 mln 200 tys. zł, tj. 8,6%
– pożyczka z instrumentu finansowego Jessica – 3 mln 530 tys. zł, tj. 2%.
Do projektu budżetu na rok 2015 przyjęto 34 nowe zadania inwestycyjne, w sumie zaplanowano realizację 77 zadań. Najważniejsze z nich to:
– przebudowa DK-91 – ul. Warszawska i ul. Rędzińska wraz z budową węzła DK-91 z DK-1 – 50 mln 969 tys. 104 zł
– budowa infrastruktury informatycznej dla Subregionu Północnego E-region Częstochowski – 22 mln 990 tys. 387 zł
– budowa Północnego Korytarza (III Etap) – 15 mln 730 tys. zł
– program budowy i przebudowy ulic – 14 mln 275 tys. zł
– rozbudowa ul. Nadrzecznej i Placu Bohaterów Getta – 6 mln 300 tys. zł
– rozbudowa ul. Załogi – 4 mln 700 tys. zł
– budowa sali gimnastycznej przy ZS im. dr Biegańskiego – 4 mln 100 tys. zł
– budowa basenu przy IV LO im. H. Sienkiewicza – 4 mln zł
– budowa drogi na terenie podstrefy Częstochowa Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO–Park MIELEC wraz z dojazdem do strefy ekonomicznej – 3 mln 828 tys. 500 zł
– budowa ulic: Noskowskiego, Wagnera i Mozarta – 3 mln 250 tys. zł
– rozbudowa mostu w ul. Mirowskiej nad rzeką Kucelinką wraz z rozbudową ul. Mirowskiej – 3 mln zł
– przebudowa hali sportowej i bieżni wraz z zapleczem sanitarnym w IV LO im. H. Sienkiewicza – 2 mln 546 tys. 101 zł
– budowa Systemu Inteligentnego Transportu Miejskiego – 2 mln 20 tys. zł
– budowa budynków mieszkalnych wielorodzinnych – 2 mln zł.
– poprawa bezpieczeństwa mieszkańców poprzez budowę połączenia komunikacyjnego ulic 1 Maja – Ogrodowa – 1 mln zł
– budowa kompleksu rekreacyjno – sportowego – Park Wodny – 450 tys. zł
W 2015 roku kontynuowane będą wszystkie dotychczas realizowane programy zdrowotne – kwota zaplanowana na te zadania to 1 mln 461 tys. zł. Na dobrym poziomie finansowania zapewnione będą szkolenia sportowe dzieci i młodzieży (3,3 mln zł), realizowany będzie też program rekreacji ruchowej dla dzieci (200 tys. zł na budowę i doposażenie placów rekreacji ruchowej dla dzieci), budowane będą kolejne przyszkolne boiska sportowe (2,4 mln zł). Na 2015 r. zaplanowano też środki na wyprawki dla nowonarodzonych częstochowian (40 tys. zł).
Zadania z zakresu ochrony zdrowia to również znaczące finansowe wsparcie przeznaczone na modernizację obiektów oraz doposażenie placówek ochrony zdrowia. Planowane wydatki na ten cel to 2 mln 525 tys. zł, z tego:
– dla Miejskiego Szpitala Zespolonego 2 mln 25 tys. zł na:
· modernizację i przebudowę oddziałów szpitalnych – 500 tys. zł
· zakup i montaż wyposażenia Centralnej Sterylizatorni – 100 tys. zł
· modernizację dźwigów szpitalnych – 425 tys. zł
· przebudowę sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej – 300 tys. zł
· zakup i montaż urządzeń sali wybudzeń bloku operacyjnego – 400 tys. zł
· modernizację ogrodzeń, dróg, parkingów, chodników oraz terenów zielonych – 100 tys. zł
· zakup sprzętu i aparatury medycznej – 200 tys. zł
– dla Stacji Pogotowia Ratunkowego 500 tys. zł, na:
· wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania – etap II – 300 tys. zł
· zakup sprzętu i aparatury medycznej – 200 tys. zł.
W roku 2015 będzie kontynuowana realizacja programów zdrowotnych, w tym:
– szczepienia ochronne dla dzieci – 350 tys. zł
– szczepienia ochronne mieszkańców przeciw grypie – 160 tys. zł
– badania przesiewowe słuchu u dzieci – 190 tys. zł
– profilaktyka zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) – 250 tys. zł
– rehabilitacja ruchowa dla osób po 65 roku życia – 150 tys. zł
– profilaktyka chorób alergologicznych i astmy dla dzieci – 101 tys. zł
– aktywne i zdrowe starzenie się osób starszych – 100 tys. zł
– dofinansowanie zabiegu in vitro – 80 tys. zł
– leczenie niepłodności metodą naprotechnologii – 80 tys. zł.
Ponadto 100 tys. zł planowane jest na realizację programu Pogodna jesień – starzej się zdrowiej, a 40 tys. zł na realizację Miejskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Kontynuowane są również działania mające na celu poprawę warunków
nauki i rekreacji ruchowej w częstochowskich szkołach. W projekcie przewidziano środki na:
– remonty obiektów szkolnych (z planem 3 mln 700 tys. zł)
– wspomnianą już budowę boisk szkolnych (2 mln 400 tys. zł)
– budowę hali sportowej przy ZS im. dr Biegańskiego (4 mln 100 tys. zł),
– budowę basenu oraz przebudowę hali sportowej i bieżni wraz z zapleczem sanitarnym w IV LO im. H. Sienkiewicza (6 mln 546 tys. zł).
W projekcie budżetu na rok 2015 po raz pierwszy zabezpieczono środki na realizację tzw. budżetu partycypacyjnego w wysokości 5 mln 739 tys. zł.
Budżet partycypacyjny jest szczególną formą decydowania przez mieszkańców o części wydatków publicznych. Polega na tym, że władze lokalne oddają do dyspozycji mieszkańców część miejskiego budżetu, dzięki czemu mogą oni samodzielnie zgłaszać, a potem decydować w głosowaniu, na co zostaną przeznaczone te pieniądze.
W projekcie uchwały budżetowej znalazły się również zapisy dotyczące lokalnych inicjatyw mieszkańców – 1 mln zł, zarówno na inicjatywy inwestycyjne, jak i kulturalne, sportowe i społeczne. To zadania zgłaszane np. przez stowarzyszenia, a realizowane później przez miasto.
ZADŁUŻENIE MIASTA
Planowany stan zadłużenia na koniec 2015 roku wyniesie 469 mln 394 tys. zł, co stanowić będzie 44,3% prognozowanych dochodów. Koszty obsługi zadłużenia wyniosą 46 mln 607 tys. zł (spłata kredytów wraz z odsetkami) tj. 4,9% dochodów ogółem.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych od 2014 roku samorządy obowiązuje tzw. indywidualny wskaźnik zadłużenia. Został on zdefiniowany w art. 243 ustawy o finansach publicznych zgodnie ze wzorem, w którym stosunek spłaty długu i odsetek w danym roku (rozchodów z tytułu spłaty rat kapitałowych oraz wykupu obligacji powiększonych o wydatki bieżące na obsługę długu) do dochodów ogółem tego roku nie może przekroczyć średniej arytmetycznej stosunku dochodów bieżących powiększonych o sprzedaż majątku i pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów ogółem, obliczanej odrębnie dla każdego roku z kolejnych trzech lat poprzedzających dany rok budżetowy. Wskaźnik ten kształtuje się na bezpiecznym poziomie.
BILANS BUDŻETU MIASTA NA ROK 2015
– dochody ogółem 1 miliard 59 mln zł, z tego:
· dochody bieżące 946 mln 187 tys. zł,
· dochody majątkowe 112 mln 913 tys. zł
– wydatki ogółem 1 mld 92 mln zł, z tego:
· wydatki bieżące 914 mln 978 tys. zł
· wydatki majątkowe 177 mln 404 tys. zł,
– planowany deficyt – 33 mln 282 tys. zł
CECHY PROJEKTU BUDŻETU:
Ø wzrost dochodów na jednego mieszkańca,
Ø zabezpieczenie środków finansowych na zadania wnioskowane do nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej,
Ø wysoki wskaźnik finansowania inwestycji dochodami własnymi i bezzwrotnymi środkami zewnętrznymi – 68,7%.
Ø kontynuacja programów opieki nad mieszkańcami,
Ponadto budżet zapewnia utrzymanie wszystkich wskaźników wynikających zarówno ze starej, jak i nowej ustawy o finansach publicznych, tj:
– w dochodach bieżących znalazły zabezpieczenie wszystkie wydatki bieżące;
– nadwyżka operacyjna w kwocie 48,7 mln zł zabezpiecza spłaty wcześniej zaciągniętego długu i jego obsługę;
– wskaźniki zadłużenia liczone metodą wg starej ustawy o finansach publicznych są znacząco poniżej ustawowych 15% i 60% i wynoszą odpowiednio 4,9% i 44,3%;
– wskaźnik obsługi zadłużenia liczony metodą wg nowej ustawy kształtuje się na bezpiecznym poziomie tj. nie przekracza indywidualnego wskaźnika zadłużenia;
Na zakończenie prezentacji projektu budżetu na rok 2015 prezydent Krzysztof Matyjaszczyk wyraził nadzieję, że ten rok przyniesie kontynuację priorytetowych dla Częstochowy prorozwojowych działań w zakresie wsparcia przedsiębiorczości, otwarcia na inwestorów, tworzenia nowych miejsc pracy i że będą to działania akceptowane i popierane przez częstochowski samorząd.
UM SyB
SyB